«Eίμαστε βέβαιοι ότι με τις εκδηλώσεις που οργανώνει η Πολιτεία, η Βουλή και όλοι οι φορείς, παρά τις δυσκολίες της πανδημίας, αυτή η συγκλονιστική επέτειος, η υπαρξιακή επέτειος για τη χώρα μας, για το κράτος μας, για το έθνος μας θα τιμηθεί με τον πρέποντα τρόπο», ανέφερε ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας, ο οποίος ανοίγοντας τις εργασίες της Ολομέλειας, νωρίτερα σήμερα, αναφέρθηκε στην επέτειο για τα 200 χρόνια από το 1821, αναφέρει το ΑΠΕ.
«Θα προσπαθήσουμε ως Βουλή να μετέχουμε σε αυτούς τους εορτασμούς. Προφανώς, η πανδημία τους πρώτους μήνες θα είναι καθοριστική για την έκταση των προσελεύσεων στις εκθέσεις και τις εκδηλώσεις μας. Ελπίζουμε, όμως, ότι όσο περνάει ο καιρός αυτό θα κοπάσει και θα μπορούμε ζωντανά -και όχι μόνο διαδικτυακά- να τιμήσουμε αυτή την ανεπανάληπτη επέτειο», είπε ο πρόεδρος της Βουλής και υπενθύμισε στο Σώμα ότι σαν σήμερα, δηλαδή το απόγευμα της 22ας Φεβρουαρίου του 1821, ξεκίνησε η πρόδρομος εκδήλωση, το προανάκρουσμα της Επανάστασης του 1821 στις παραδουνάβιες ηγεμονίες από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος, αφού παραιτήθηκε από την υπηρεσία του τσάρου Αλέξανδρου, διέσχισε έναν παραπόταμο του Δούναβη, τα όρια ανάμεσα στη Ρωσία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, και βάδισε προς την πρωτεύουσα της Μολδαβίας, το Ιάσιο.
«Η διάβαση του Προύθου ποταμού είναι η επέτειος την οποία τιμούμε σήμερα ως Βουλή των Ελλήνων και η οποία ξεκίνησε έναν αγώνα που κράτησε εννιά μήνες στη Μολδοβλαχία, από τον Φεβρουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 1821. Ο αγώνας αυτός κρίθηκε ιστορικά ότι αποτέλεσε έναν ισχυρότατο αντιπερισπασμό που διευκόλυνε την Επανάσταση, και την κήρυξη και τη διεξαγωγή της, στη μεσημβρινή Ελλάδα», σημείωσε ο Κώστας Τασούλας για να προσθέσει ότι δεν νίκησε ο Υψηλάντης στη Μολδοβλαχία, στήθηκαν, όμως, σημαντικά ηθικά τρόπαια στο Δραγατσάνι, στη Μονή Σέκκου και αλλού, «εις τρόπον ώστε όλες αυτές οι εξελίξεις, όλο αυτό το εννιάμηνο, να διευκολύνει την καλή έκβαση της Επαναστάσεως τον πρώτο χρόνο από την κήρυξή της και μέχρι την ώρα που στην πρώτη Εθνοσυνέλευση την 1.1.1822 στην Επίδαυρο κήρυξαν οι πρόγονοί μας την εθνική τους ανεξαρτησία».
«Τιμούμε και θυμόμαστε ως Σώμα αυτή τη μνήμη, αυτήν την πορεία. Τιμούμε την προκήρυξη που δύο μέρες μετά εξέδωσε στο στρατόπεδό του ο Υψηλάντης στο Ιάσιο, η οποία φυλάσσεται στο Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο στην παλιά Βουλή. Και είμαστε βέβαιοι ότι με τις εκδηλώσεις που οργανώνει η πολιτεία, η Βουλή και όλοι οι φορείς, παρά τις δυσκολίες της πανδημίας, αυτή η συγκλονιστική επέτειος, η υπαρξιακή επέτειος για τη χώρα μας, για το κράτος μας, για το έθνος μας θα τιμηθεί με τον πρέποντα τρόπο», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Βουλής.
«Σαν σήμερα πριν από διακόσια χρόνια, στις 22 Φεβρουαρίου 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέβη τον Προύθο ποταμό. Έτσι άρχισαν όλα!», σημείωσε ο υφυπουργός Παιδείας Ευάγγελος Συρίγος ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία που είχε για την έναρξη της ελληνικής επανάστασης το ιστορικό αυτό γεγονός, ως ακολούθως:
«Σαν σήμερα πριν από διακόσια χρόνια, στις 22 Φεβρουαρίου 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέβη τον Προύθο ποταμό, το φυσικό όριο ανάμεσα στη Ρωσία και στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Τον περίμενε η φρουρά του ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσου που τον συνόδευσε στο Ιάσιο όπου συνέστησε στρατόπεδο. Δύο μέρες αργότερα στις 24 Φεβρουαρίου 1821 εξέδωσε την περίφημη προκήρυξη για την απαλλαγή των Ελλήνων από την οθωμανική τυραννία: “Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος”. Ήταν η σπίθα που σε λίγες εβδομάδες θα γινόταν πυρκαγιά.
Η επιλογή των παραδουνάβιων ηγεμονιών είχε τη σημασία της. Η επανάσταση του 1821 δεν είχε ξένους διοργανωτές. Η ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας, αντιλαμβανόμενη το ασύλληπτο μέγεθος του εγχειρήματος, άοπλοι χωρικοί εναντίον μιας αυτοκρατορίας, προσπάθησε μέσω του τολμήματος στη Μολδοβλαχία να παρασύρει τη Ρωσία στον αγώνα για την ελληνική ανεξαρτησία. Οι Ρώσοι δεν ήλθαν.
Όπως είχε παρατηρήσει ο ίδιος ο Υψηλάντης σε επιστολή του τον Οκτώβριο του 1820, “εξεύρω, ότι εις όλων τας καρδίας είναι ριζωμένη η ματαία εκείνη πρόληψις ότι ποτέ μόνοι μας δεν εμπορούμεν να ελευθερωθώμεν, αλλά πρέπει να προσμένωμεν από ξένους την σωτηρίαν μας. Έχετε πάντοτε προ οφθαλμών, ότι ποτέ ξένος δεν βοηθεί ξένον χωρίς μεγαλύτερα κέρδη. Το αίμα, το οποίον θέλουν χύσει οι ξένοι δι’ ημάς, θέλομεν το πληρώσει ακριβότερα”. Αιώνιο μάθημα ας είναι η συγκεκριμένη παρατήρηση του Υψηλάντη. Κανένας δεν θα έλθει να πολεμήσει τον δικό μας αγώνα, τον δικό μας πόλεμο.
Και η ναυμαχία του Ναυαρίνου, θα μπορούσε να αντιτείνει κάποιος; Πράγματι, στη ναυμαχία του Ναυαρίνου ήρθαν ξένοι και έδωσαν αποφασιστική ώθηση στην ανεξαρτησία μας. Αυτό, όμως, έγινε τον Οκτώβριο του 1827. Είχαν ήδη προηγηθεί περισσότερα από έξι χρόνια επαναστατικού βίου των Ελλήνων. Χωρίς την επανάσταση, χωρίς τις μάχες, χωρίς το ελληνικό αίμα που χύθηκε ως τον Οκτώβριο του 1827, δεν θα υπήρχε Ναυαρίνο.
Επιπλέον, επιβεβαιώνοντας αυτό που είχε πει ο Υψηλάντης, την παρέμβαση των ξένων την πληρώσαμε βαρύτατα -ακριβότερα, όπως είχε πει ο Υψηλάντης- με τις εγγυήτριες δυνάμεις ή με τα τρία κόμματα που φτιάξαμε στο ελεύθερο ελληνικό κράτος, το αγγλικό, το γαλλικό και το ρωσικό.
Η επανάσταση δεν πέτυχε, βεβαίως, στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Επειδή ήταν εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση, πέτυχε εκεί όπου μπορούσε να πετύχει, στις περιοχές που ζούσε ακμαίος ο ελληνισμός. Διότι η επανάσταση υπήρξε εξαρχής ελληνική υπόθεση. Οι προσδοκίες ότι και άλλοι χριστιανοί θα κινητοποιούνταν για να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό, όπως οι κάτοικοι της Μολδοβλαχίας, οι Σέρβοι, οι Βούλγαροι, δεν επαληθεύτηκαν. Η θρησκεία προσδιόριζε την ταυτότητα του υπόδουλου. Δεν λειτούργησε, όμως, αυτοματοποιημένα το σχήμα οι υπόδουλοι χριστιανοί εναντίον των μουσουλμάνων κατακτητών τους.
Το κρίσιμο σημείο ήταν η ελληνική εθνική συνείδηση. Τον δεσπόζοντα ρόλο στη διατήρησή της κατά τους τέσσερις αιώνες δουλείας έπαιξε η Εκκλησία. Το 1821 επαναστάτησαν όσοι αισθάνονταν Έλληνες για να αποκτήσουν την ελευθερία τους εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατ’ ακολουθίαν, το ελληνικό κράτος που συγκροτήθηκε μετά την επανάσταση ήταν ο πολιτειακός φορέας ενός συγκεκριμένου πολιτισμού υπό συνθήκες ελευθερίας. Ο Καραϊσκάκης, ο Κολοκοτρώνης, ο Μάρκος Μπότσαρης, οι επαναστάτες δεν πολέμησαν γενικώς για να δημιουργήσουν ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Επαναστάτησαν για να δημιουργήσουν ένα ελληνικό κράτος, ένα κράτος που, τότε και τώρα, δεν μπορεί να είναι ουδέτερο έναντι της ελληνικής ταυτότητας των κατοίκων του.
Ο Υψηλάντης στο όραμά του, όπως αποτυπώνεται στην επαναστατική προκήρυξη της 24η Φεβρουαρίου 1821 καταλήγει: «Το έθνος συναθροιζόμενον θέλει εκλέξει τους Δημογέροντας του, και εις την ύψιστον ταύτην Βουλήν θέλουσιν υπείκει όλαι μας αι πράξεις». Η σημερινή Βουλή των Ελλήνων είναι το παιδί εκείνης της προκηρύξεως.
Κυρίες και κύριοι, σαν σήμερα πριν από διακόσια χρόνια, στις 22 Φεβρουαρίου 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέβη τον Προύθο ποταμό. Έτσι άρχισαν όλα!».
«Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικές τις ημερομηνίες αυτές. Ουσιαστικά 21/2 έχουμε την πρώτη εκδήλωση στο Γκαλάτσι από τον εκεί επικεφαλής του ρωσικού προξενείου και το πρώτο σώμα επαναστατών», ανέφερε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος και πρόσθεσε: «Σαν σήμερα περνά τον Προύθο ο Υψηλάντης και την επόμενη μέρα έχουμε την προκήρυξή του με την οποία καλεί σε επανάσταση όλον τον ελληνισμό». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι «έχει διατυπωθεί η πρόταση αυτή η ημερομηνία της προκήρυξης, δηλαδή, η 23/2 να κηρυχθεί ως μέρα του ελληνισμού της Διασποράς, έννοια που είναι πολύ ευρύτερη και ορθότερη να την ακολουθούμε από την Ημέρα των Αποδήμων».
«Είναι πρόταση που έχει κατατεθεί από τον Σύνδεσμο “Μπάιρον”, επικεφαλής του οποίου είναι το ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς, ο Πάνος Τριγάζης. Έχει επανέλθει στον δημόσιο διάλογο με αρθρογραφία του το τελευταίο διάστημα και νομίζω ότι χρειάζεται εξέτασης», είπε ο Γιώργος Κατρούγκαλος.
