Το κλίμα που διαμορφώνεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών και τις πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας σχολίασαν μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο υφυπουργός Παιδείας αρμόδιος για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης και Διεθνολόγος, Άγγελος Συρίγος και ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος μιλώντας στον ΣΚΑΪ και την εκπομπή ΣΗΜΕΡΑ.
«Οι διερευνητικές συνομιλίες ως εκ της φύσεως τους δεν προσφέρουν τη δυνατότητα να έχεις άμεσα αποτελέσματα. Εκείνο το οποίο θα διαπιστώσουμε σήμερα είναι κατά πόσο η τουρκική πλευρά μπαίνει με διάθεση να συζητήσει ή θα επιμείνει σε θέματα που εμείς δε συζητάμε, όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών και οι λεγόμενες γκρίζες ζώνες κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου, και κατά πόσο επιμένει ότι αυτά πρέπει να προταθούν οποιασδήποτε άλλης συζητήσεως», επισήμανε ο κ. Συρίγος.
Όπως τόνισε, θεωρεί βέβαιο ότι η Τουρκία θα τα θέσει αυτά τα θέματα, ωστόσο το ερώτημα είναι αν θα επιμείνει σε αυτά. Σημείωσε πάντως ότι σε αυτή τη φάση η τουρκική πλευρά δεν έχει λόγο να επιμείνει σε αυτά, διότι το κλίμα που διαμορφώνεται για αυτήν διεθνώς είναι αρνητική, η κυβέρνηση στις ΗΠΑ άλλαξε, οι κυρώσεις έχουν ήδη ληφθεί και το κλίμα ανοχής που υπήρχε, σταματά.
«Το κρίσιμο σημείο που θα φανεί αν υπάρχει αλλαγή στρατηγικής είναι αν η Τουρκία επιλέξει την Τουρκία από την Αμερική. Προς το παρόν δείχνει να επιλέγει τη Ρωσία. Εάν πράγματι αλλάξει, τότε έχουμε αλλαγή στρατηγικής», υπογράμμισε ο υφυπουργός Παιδείας.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι από τις αρχές Οκτωβρίου, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανακοίνωσε κι επισήμως ότι το αντικείμενο των συνομιλιών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας είναι οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών, είναι σαφές ότι η Τουρκία έχει μια απέχθεια προς αυτό, γεγονός το οποίο και εξηγεί τη μεγάλη χρονική καθυστέρηση να ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση για το θέμα.
Σύμφωνα με το διεθνολόγο, αυτό που προβληματίζει όλους είναι κατά πόσο η Τουρκία ενδιαφέρεται να μπει σε αυτή τη διαπραγμάτευση, να συζητήσει σοβαρά ή το κάνει για λόγους τακτικής ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25 Μαρτίου.
«Η Τουρκία δεν είναι πρόθυμη να πάει στη Χάγη»
Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι η Τουρκία δεν είναι πρόθυμη να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Για τη Χάγη εμείς μιλάμε συνεχώς, αλλά η Τουρκία όλα αυτά τα χρόνια, από το 1976 που η Ελλάδα προσέφυγε μονομερώς στο Διεθνές Δικαστήριο για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, λέει πάντοτε όχι. Επομένως αυτή η συζήτηση περί Χάγης, αν η Τουρκία θα πάει ή δε θα πάει, είναι μια συζήτηση εσωτερική. Η Τουρκία δε θα πάει στη Χάγη και πιστεύει ότι θα πετύχει πράγματα με το να μην πηγαίνει στο Διεθνές Δικαστήριο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Συρίγος. Μάλιστα, συμπλήρωσε ότι έως τώρα η Τουρκία έχει ευσχήμως αποφύγει να δεσμευτεί για τη Χάγη κι εκείνο, το οποίο θέτει εμμέσως πλην σαφώς στο τραπέζι είναι ότι για να πάμε στη Χάγη θα πρέπει να συζητήσουμε θέματα κυριαρχίας. «Δηλαδή για να χαραχτούν οι θαλάσσιες ζώνες πρέπει να ξέρουμε τα νησιά γύρω από τα οποία χαράσσονται. Η Τουρκία θέλει τη Χάγη, όπου θα πάμε να συζητήσουμε και γκρίζες ζώνες κυριαρχίας», κατέληξε ο υφυπουργός Παιδείας.
Από την πλευρά του, ο κ. Κατρούγκαλος ανέφερε ότι σε μεγάλο βαθμό έχει επιτευχθεί εθνική γραμμή για τις διερευνητικές επαφές, αν και υπάρχουν και αντίθετες φωνές, αναφερόμενος στην παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά.
«Αναμφισβήτητα πρέπει να στηρίξουμε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, καθώς μόνο με τον διάλογο μπορούμε να φτάσουμε σε μια λύση της διαφοράς μας με την Τουρκία. Από την άλλη, ο πρωθυπουργός δεν πέτυχε να εξασφαλίσει ένα πλαίσιο κυρώσεων που θα λειτουργούσαν ως εγγύηση ότι θα συζητήσει σοβαρά η Τουρκία και ότι δε θα ξαναγυρίσει στην επιθετική και προκλητική συμπεριφορά της προηγούμενης χρονιάς», σημείωσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών.
Σχολίασε δε ότι η πολιτική της Τουρκίας είναι «μια στο καρφί και μια στο πέταλο», κάνοντας μια επίθεση γοητείας ότι τάχα αυτή είναι υπέρ του διαλόγου κι εμείς κατά, ενώ από την άλλη μεριά ακολουθεί μια προκλητική ρητορική. «Το θέμα που για εμάς αποτελεί κόκκινη γραμμή είναι ότι δε δεχόμαστε διεύρυνση της ατζέντας με θέματα εθνικής κυριαρχίας. Όμως αυτό δε φτάνει για τις διερευνητικές. Θα πρέπει να προχωρήσουμε τη συζήτηση στην κατεύθυνση μιας έντιμης συμφωνίας», υπογράμμισε ο κ. Κατρούγκαλος.