«Για να κερδίσουμε την καρδιά και το μυαλό των ευρωπαίων πολιτών, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι πάνω απ΄ όλα οι άνθρωποι ζητούν ασφάλεια και σιγουριά για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Στη μεταπολεμική Ευρώπη δημιουργήθηκε το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο, αυτή ήταν η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Σήμερα αυτό πρέπει να μεταρρυθμιστεί, στη συνέχεια των δημογραφικών και οικονομικών αλλαγών. Όμως, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε, ότι οι αλλαγές χρειάζονται για να διασφαλιστεί το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο. Αλλάζουμε και μεταρρυθμίζουμε την ΕΕ και την ευρωζώνη όχι για να καταστρέψουμε τα καλά του παρελθόντος, αλλά για να τα διασώσουμε για τις επόμενες γενιές. Και όταν αυτό το μήνυμα εμπεδωθεί στους ευρωπαίους πολίτες, τότε μπορούμε να υπολογίζουμε στην υποστήριξή τους για τις περαιτέρω αλλαγές».
Αυτά τόνισε σήμερα ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημ. Κούρκουλας μιλώντας σε ημερίδα της γερμανικής δεξαμενής σκέψης Körber-Stiftung, στην Εθνική Βιβλιοθήκη, με θέμα «ο αντίκτυπος της κρίσης στην Ένωση: χτυπημένη και λαβωμένη;»
Στην εκδήλωση, έλαβε μέρος ο Γερμανός Υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για Ευρωπαϊκά θέματα, Μichael Roth, ενώ παρευρέθηκαν επίσης οι ευρωβουλευτές Elmar Brok και Danuta Hubner, η πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας Ursula Plassnik, ο πρώην πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος, η Άννα Διαμαντοπούλου, ο Γ. Παγουλάτος, ο Θ. Βερέμης κ.α.
Ο κ. Κούρκουλας αναδεικνύοντας την κρισιμότητα του έτους που διανύουμε, σημείωσε ότι το 2014 θα είναι σημείο αναφοράς καταρχάς «λόγω των προσδοκιών, ότι θα είναι το έτος-τομή στις προσπάθειές μας να ανακάμψουμε από την κρίση, να αποκαταστήσουμε την ανάπτυξη και να μειώσουμε την ανεργία», αλλά επίσης λόγω των ευρω-εκλογών του Μαΐου, της αλλαγής στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των άλλων υψηλών αξιωματούχων το φθινόπωρο.
Στη συγκυρία αυτή, το μεν μακροοικονομικό περιβάλλον εμφανίζεται «πιο ελπιδοφόρο», ενώ οι δημοσκοπήσεις σε όλη την Ευρώπη δείχνουν ότι τα ευρωσκεπτικιστικά και τα λαϊκιστικά κόμματα θα έχουν μιαν ισχυρότερη παρουσία στη νέα Ευρωβουλή, γεγονός που θα ενισχύσει τη μειωμένη εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό σχέδιο και θα διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στην «ελίτ» και μεγάλα τμήματα του εκλογικού σώματος. Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κληθεί εξάλλου να εκπληρώσει τις υψηλές προσδοκίες για μια νέα ατζέντα.
Αναφερόμενος στην κρίση, ο κ. Κούρκουλας επεσήμανε ότι αυτή θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί «αν η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης ήταν εξαρχής διαφορετική». Αν δηλαδή υπήρχαν σταθεροποιητικοί μηχανισμοί σε κρίσιμους τομείς, θα είχαν αποφευχθεί τα «ασύμμετρα πλήγματα» που στις παρούσες συνθήκες ήταν αναπόφευκτα. «Διότι τώρα, ήταν η ίδια η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης αυτή που συνέβαλε κατά ένα μέρος στο χάσμα ανταγωνιστικότητας, καθώς οδήγησε τα ελλείμματα του νότου να γίνουν πλεονάσματα στον βορά».
Διαπιστώνοντας λοιπόν ότι η ευρωζώνη δοκιμάστηκε από τις συνέπειες ενός «σοκ ασυμμετρίας», ο κ. Κούρκουλας παρατήρησε ότι «οι παρεμβάσεις στο σύστημα της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, έφεραν μια περίοδο ηρεμίας και ένα απαραίτητο διάστημα ανάσας» για τις δοκιμαζόμενες χώρες. Και τώρα φτάνει η ώρα «των μεγάλων αποφάσεων για το μέλλον της Ευρώπης και των κρίσιμων επιλογών».
Ο Έλληνας αξιωματούχος σημείωσε σχετικά, ότι όπως αναφέρεται θα πρέπει να εξεταστούν τρία πεδία θεμάτων: 1) οι αποκλίσεις ανάμεσα στα μέλη της ευρωζώνης. Σήμερα βλέπουμε να διαφέρουν οι συνθήκες ζωής και να εντείνονται οι πολιτικές εντάσεις, άρα θα πρέπει να ρυθμιστεί «η εσωτερική ισορροπία της ΟΝΕ» μέσω της προώθησης πολιτικών οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης. «Ο σχεδιασμός πρέπει να βελτιωθεί, διότι όσο παραμένει η αβεβαιότητα, τόσο θα προκαλεί περιττό πόνο» τόνισε.
2) η αντιμετώπιση των καταστροφολόγων ευρωσκεπτικιστών. Η ύπαρξη ευρωσκεπτικιστικών μειονοτήτων ακόμη και στις πιο παραδοσιακά φιλοευρωπαϊκές χώρες, δείχνει ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί «η αβεβαιότητα στην κατεύθυνση και τις μελλοντικές προοπτικές της Ένωσης».
3) η οικοδόμηση ενός αξιόπιστου τόξου σταθερότητας. Παραπέμποντας στο 2002, όταν το πρόγραμμα για μια «Ευρύτερη Ευρώπη» προέβλεπε τη διαμόρφωση ενός «τόξου σταθερότητας» από τη Μεσόγειο ως την ευρωπαϊκή Άπω Ανατολή, ο κ.Κούρκουλας σημείωσε ότι η αστάθεια και οι διαταραχές στην Ουκρανία, την Αίγυπτο ή τη Λιβύη αγγίζουν τα σύνορα της Ευρώπης, η ΕΕ παρακολουθεί αμήχανα τις πρόσφατες εξελίξεις και η στάση της διαμορφώνεται ως αντίδραση, όχι ως καθοδήγηση.
Αναφερόμενος τέλος στην κρίση, ο κ. Κούρκουλας σημείωσε την πρόοδο που έγινε στη διαμόρφωση ενός σταθερού δημοσιονομικού πλαισίου, την προσήλωση που έδειξαν οι νότιες χώρες για να παραμείνουν μέλη της ευρωζώνης και την αποφασιστικότητά τους να ανοικοδομήσουν τις οικονομίες τους.
«Έδειξαν μιαν εντυπωσιακή βούληση να αναλάβουν βραχυπρόθεσμες θυσίες για μακροπρόθεσμα οφέλη» παρατήρησε και τόνισε πως στην πορεία των αλλαγών που καλούμαστε να κάνουμε «θα πρέπει να διατηρήσουμε τα θετικά στοιχεία του παρελθόντος και να απορρίψουμε τα αρνητικά».