Στο πλαίσιο των διαύλων επικοινωνίας που η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι επιθυμεί να κρατά ανοιχτούς με την Άγκυρα ακόμη και σε περιόδους κρίσης, επιβεβαιώνεται ότι τη Δευτέρα στο Βερολίνο πριν το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ πραγματοποιήθηκε τριμερής Ελλάδας – Γερμανίας – Τουρκίας.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Σύμφωνα με πληροφορίες ήταν προγραμματισμένη συνάντηση της διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού, Ελένης Σουρανή, με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής της Καγκελαρίας, Γιαν Χέκερ.

Με πρωτοβουλία του Χέκερ, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εικόνας της γερμανικής προεδρίας για το συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, προσεκλήθη και ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραΐμ Καλίν, καθώς το θέμα ήταν η Τουρκία και η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κυβερνητικές πηγές σημείωναν ότι τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων επιβεβαιώνουν ότι έγιναν αποδεκτές οι ελληνικές θέσεις από το Βερολίνο και τους λοιπούς εταίρους. Επικαλούνταν δε τις δηλώσεις Μπορέλ για την Τουρκία και το θέμα της Αγίας Σοφίας.

Κυβερνητικά στελέχη επισήμαιναν ότι στο επίκεντρο της συζήτησης των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα ήταν η κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας και ο αυταρχισμός της Τουρκίας. Υπογράμμιζαν ότι υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ενώ ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Ν. Δένδιας αναφέρθηκε στις σοβαρές επιπτώσεις της τουρκικής παραβατικότητας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι εταίροι, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων των δύο χωρών.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, υπήρξε ευρύτατη συναίνεση στην πρόταση της Ελλάδας να εκπονηθεί κατάλογος κατάλληλων μέτρων, που θα επιτρέψουν στην Ε.Ε. να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της. Συμφωνήθηκε να διερευνήσει ο Εκπρόσωπος της Ε.Ε. κ. Borrell τρόπους για τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία, που να κινούνται αυστηρά στη βάση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου.

Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, ύστερα από αίτημα της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο το Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση. Ενημερώθηκαν, επίσης, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ένωσης ότι η Ελλάδα θα ζητήσει τη σύγκληση έκτακτου Συμβουλίου, εάν η Τουρκία, μέχρι το άτυπο Συμβούλιο, κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της. Υπήρξε, επίσης, συζήτηση και για παραβίαση, από την Τουρκία, του εμπάργκο όπλων για τη Λιβύη, καθώς και καταδίκη του επεισοδίου που αφορά στο γαλλικό πολεμικό πλοίο. Κλήθηκε, μάλιστα, η Τουρκία να σταματήσει τις παραβιάσεις του εμπάργκο των όπλων στη Λιβύη.

Tα βασικά σημεία των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων

Πρώτον: «Το Συμβούλιο καταδικάζει την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει ένα εμβληματικό μουσείο, όπως η Αγια Σοφιά σε τζαμί. Αυτή η απόφαση θα τροφοδοτήσει αναπόφευκτα τη δυσπιστία, τον διχασμό ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες και θα υπονομεύσει τις προσπάθειες μας για διάλογο και συνεργασία. Καλούμε τις τουρκικές αρχές άμεσα να επανεξετάσουν και να αλλάξουν την απόφαση».

Δεύτερον: Ζητείται από τον Εκπρόσωπο της Ε.Ε. για τις Εξωτερικές Υποθέσεις κ. Borrell «να προετοιμάσει κατάλογο μέτρων ως απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις συμπεριλαμβανομένης της Ανατ. Μεσογείου».

Τρίτον: Τονίζει ότι «οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της Ε.Ε., με τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών – μελών της, το Διεθνές Δίκαιο και πρέπει να τερματιστούν».

Τέταρτον: Συμφώνησαν ότι «οι σχέσεις Ε.Ε.- Τουρκίας βρίσκονται κάτω από πίεση και υπάρχουν ανησυχητικές εξελίξεις στην Αν Μεσόγειο και τη Λιβύη, που επηρεάζουν τα συμφέροντα της Ε.Ε.». Καλούν την Τουρκία να σεβαστεί το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.