Με την παγκόσμια ανησυχία να εντείνεται στη σκιά των επιθέσεων του Ιράν κατά του Ισραήλ και των πιθανών αντιποίνων οι 27 ηγέτες της Ε.Ε. συζήτησαν στο μαραθώνιο δείπνο εργασίας για την επόμενη μέρα, στέλνοντας μήνυμα αυτοσυγκράτησης σε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, προκειμένου να αποφευχθεί μια διάχυση της κρίσης με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος χθες στη Σύνοδο κάλεσε τους συναδέλφους του βάλουν όλοι πλάτη προκειμένου «η κρίση αυτή να εκτονωθεί, να μην επεκταθεί και να μην αποκτήσει χαρακτηριστικά περιφερειακής σύγκρουσης». Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε και η αποσταθεροποιητική κατάσταση που επικρατεί στον Λίβανο, ο οποίος βρίσκεται στην «καρδιά» των μεγάλων αναταράξεων και αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Μια σημαντική πτυχή είναι και οι μεταναστευτικές ροές που επηρεάζουν άμεσα την Κύπρο, με την Ελλάδα να στηρίζει τις πρωτοβουλίες της Κυπριακής Δημοκρατίας για ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών με ταυτόχρονη παροχή βοήθειας στο Λίβανο για να καταφέρει να βγει από το σπιράλ της κρίσης.
Στο «μενού» και οι ευρωτουρκικές σχέσεις
Στο τραπέζι των «27» βρέθηκε και η πρόοδος των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, ενώ στο κείμενο των συμπερασμάτων υπάρχει η αναφορά σε σταδιακή, αναλογική και αντιστρέψιμη θετική ατζέντα, κάτι που καλωσορίζει και η Ελλάδα. «Η ΕΕ έχει στρατηγικό συμφέρον από ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία» σχολίασε αργά χθες το βράδυ ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ προσθέτοντας ότι: «είναι σημαντικό να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες για τη διευθέτηση του Κυπριακού και να σημειωθεί πρόοδος» και ξεκαθαρίζοντας ότι: «η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη της διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ». Την ελληνική πλευρά μετέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα συμπεράσματα στα οποία αναγνωρίζεται πώς μπορεί οι ευρωτουρκικές σχέσεις να προοδεύσουν, ωστόσο η Άγκυρα θα αξιολογείται διαρκώς για τη στάση της και δεν θα θεωρείται τίποτα δεδομένο.
Παράλληλα, σε ανοιχτή γραμμή και συντονισμό με την Κύπρο ο πρωθυπουργός προσυπέγραψε τη ρητή αναφορά που συνδέει την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων και με την πρόοδο η οποία μπορεί να γίνει στο ζήτημα του Κυπριακού. «Για ρητές αναφορές στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, που καθορίζουν το μόνο πλαίσιο βάσει του οποίου μπορεί να επιλυθεί το Κυπριακό ζήτημα» έκανε λόγο, εκφράζοντας την προσδοκία η νέα αυτή προσπάθεια που έχει ξεκινήσει υπό τη νέα απεσταλμένη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, να μπορέσει να αποδώσει καρπούς.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, τόνισε ότι «το Κυπριακό συνδέεται με την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων» και ότι ελπίζει «μέσα από τη συζήτηση να δοθεί η θετική διάθεση από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια θετική διάθεση η εξέλιξη της οποίας θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την πρόοδο στο Κυπριακό». Σχετικά με την έκρυθμη κατάσταση στον Λίβανο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι θα επισκεφθεί τη χώρα από κοινού με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στις 2 Μαΐου.
Στο επίκεντρο η Ουκρανία
Οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν το έτοιμο σχέδιο συμπερασμάτων για την Ουκρανία, τονίζοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει «να παράσχει επειγόντως αεράμυνα στην Ουκρανία και να επιταχύνει και να εντείνει την παράδοση όλης της απαραίτητης στρατιωτικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένου του πυροβολικού και των πυραύλων».
Πριν από τη συνάντηση, αρκετοί ηγέτες, όπως ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, δήλωσαν ότι δεν αναμένουν συγκεκριμένες νέες δεσμεύσεις στην αποψινή συνάντηση, ωστόσο εκτίμησαν ότι θα οδηγήσει σε μια ανανεωμένη αίσθηση επείγοντος για την ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι απηύθυνε έκκληση για την ευρωπαϊκή στήριξη σε θέματα ενέργειας και αντιαεροπορικής άμυνας. Ο Ζελένσκι μίλησε μέσω βιντεοσύνδεσης στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφήνοντας παράλληλα αιχμές ότι η Ουκρανία δεν έχει την ίδια προστασία με το Ισραήλ.
Οι «27» συζητούν για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα
Μετά το χθεσινό ξενύχτι των ηγετών αναμένεται σήμερα δεύτερη ημέρα της Συνόδου να συζητήσουν για το κρίσιμο θέμα της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας σε μια περίοδο, όπου οι προκλήσεις είναι σύνθετες και απαιτείται εγρήγορση και συντονισμός.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να επαναλάβει ότι η λειτουργία της ενιαίας αγοράς πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να προσαρμοστεί στις ανάγκες της εποχής με τον ίδιο να τονίζει ότι: «τα θέματα αυτά είναι απολύτως κρίσιμα για την επόμενη πενταετία, τον επόμενο ευρωπαϊκό κύκλο ο οποίος θα ανοίξει μετά τις εκλογές, δεδομένου ότι η ανταγωνιστικοτητα της Ευρώπης συνδέεται τελικά με την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου όλων των ευρωπαίων πολιτών», κάτι στο οποίο η Ελλάδα – όπως σημείωσε- αποδίδει εξαιρετικά μεγάλη σημασία.