Οι πιλότοι, οι αεροσυνοδοί και γενικότερα το ιπτάμενο προσωπικό αντιμετωπίζουν τουλάχιστον διπλάσιο κίνδυνο, σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, να εμφανίσουν μελάνωμα, την πιο επιθετική και θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα με ελληνική συμμετοχή.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρ. Μαρτίνα Σανλορέντζο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό δερματολογίας του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου «JAMA Dermatology», εξέτασαν στοιχεία από 19 μελέτες πάνω στο ζήτημα, που δημοσιεύτηκαν την περίοδο 1990-2013 και αφορούσαν συνολικά πάνω από 266.000 ανθρώπους.
Στην έρευνα συμμετείχε και η Ελένη Λινού, επίκουρη καθηγήτρια δερματολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο. Η κ. Λινού σπούδασε ιατρική στα πανεπιστήμια Κέμπριτζ και Οξφόρδης, έκανε τα μεταπτυχιακά της στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ και μετά ειδικεύτηκε στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ στον καρκίνο του δέρματος.
Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι ο κίνδυνος μελανώματος για τους πιλότους και το υπόλοιπο πλήρωμα καμπίνας είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους που το επάγγελμά τους δεν απαιτεί να βρίσκονται σε τακτική βάση στον ουρανό. Συγκεκριμένα, οι πιλότοι κινδυνεύουν 2,22 φορές περισσότερο από μελάνωμα και οι υπόλοιποι (αεροσυνοδοί, φροντιστές κ.α.) 2,09 φορές περισσότερο.
Ο έξτρα κίνδυνος πιθανότατα οφείλεται στην αυξημένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία στα μεγαλύτερα υψόμετρα. «Στα 9.000 μέτρα όπου πετάνε τα περισσότερα επιβατικά αεροπλάνα, το επίπεδο της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι περίπου διπλάσιο από αυτό στο έδαφος», σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Επιπλέον, όταν το αεροπλάνο περνάει μέσα από πυκνά σύννεφα και χιόνι, αυξάνεται περαιτέρω η έκθεση στη συγκεκριμένη επικίνδυνη ακτινοβολία. Εξάλλου, όσες περισσότερες ώρες πτήσεις έχει ένας εργαζόμενος σε αεροπορική εταιρεία, τόσο περισσότερο κινδυνεύει.
Το μελάνωμα είναι η λιγότερο συχνή μορφή δερματικού καρκίνου (λιγότερο από 2% των συνολικών περιπτώσεων), όμως είναι η πιο επικίνδυνη. Η έκθεση στον ήλιο αποτελεί κατ’ εξοχήν παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση μελανώματος, ιδίως σε ανθρώπους με ανοιχτόχρωμο δέρμα. Ο κίνδυνος αυξάνεται όσο μεγαλύτερη ηλικία έχει κανείς.
Τα παράθυρα των αεροσκαφών μπλοκάρουν σχεδόν όλη την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB), πάνω από το 99%, όμως αφήνουν να περνάει πάνω από τη μισή (54%) υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA). Και οι δύο τύποι της ακτινοβολίας μπορεί να κάνουν ζημιά στο DNA των δερματικών κυττάρων, πυροδοτώντας έτσι την εμφάνιση καρκίνου. Για κάθε 900 μέτρα που πετάει πιο ψηλά ένα αεροπλάνο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυξάνεται κατά 15% η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Επίσης παράγοντα κινδύνου για καρκίνο αποτελεί όχι μόνο η ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία, αλλά και η κοσμική ακτινοβολία που έρχεται από το διάστημα. Όμως, προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το ιπτάμενο προσωπικό δέχεται επίπεδα κοσμικής ακτινοβολίας κάτω από το όριο ασφαλείας των 20 mSv ανά έτος, που έχει θέσει η Διεθνής Επιτροπή Ακτινολογικής Προστασίας. Η συνεχής χρήση αντηλιακού από το ιπτάμενο προσωπικό είναι ένας τρόπος αυτοπροστασίας που μειώνει τον κίνδυνο.