Ώρα 10 το πρωί και το καφενείο-εντευκτήριο όπου συχνάζουν οι συνταξιούχοι του ΟΛΘ στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, χωρητικότητας 150 ατόμων, σφύζει από ζωή. Κυρίως άντρες, αλλά και ορισμένες γυναίκες, ηλικίας από 30 έως και 65 χρόνων, καθισμένοι σε ξύλινες καρέκλες, κρατούν στο ένα χέρι τον καφέ τους ή ένα μπουκαλάκι νερό και στο άλλο μια πολυσέλιδη λίστα με …δίκυκλα, αυτοκίνητα και φορτηγά προς δημοπράτηση. Περιμένουν την έναρξη της προφορικής πλειοδοτικής δημοπρασίας και ενώ ορισμένοι παραμένουν προσηλωμένοι στα χαρτιά τους, διερευνώντας μέχρι την ύστατη στιγμή μήπως κάποια ευκαιρία τους ξέφυγε, οι περισσότεροι συζητούν μεταξύ τους. ‘Αλλωστε, όπως επισήμαναν πολλοί εξ αυτών στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι μια ευκαιρία να… τα πουν με γνωστούς του χώρου στον οποίο δραστηριοποιούνται (του χώρου του αυτοκινήτου από διάφορες πλευρές), τους οποίους δεν βλέπουν συχνά, δεδομένου ότι κατοικούν σε περιφέρειες εκτός Θεσσαλονίκης.
Αντικριστά του το κοινό έχει τρία ξύλινα παραλληλόγραμμα τραπέζια στη σειρά, όπου κάθονται η πενταμελής επιτροπή που επέβλεπε τη διαδικασία της δημοπρασίας και δίπλα η….έδρα της νεαρής που εκτελεί χρέη δημοπράτη και η οποία, πέραν του ξύλινου σφυριού, που αποτελεί άλλωστε και απαραίτητο αξεσουάρ σε μια τέτοια διαδικασία, έχει και πραγματικά …βροντερή φωνή.
Μπορεί λοιπόν η έννοια της δημοπρασίας να είναι συνδεμένη στο μυαλό των περισσοτέρων με πίνακες ζωγραφικής, κοσμήματα και πολύτιμους λίθους, που…λίγοι μπορούν να διεκδικήσουν, αλλά αυτή που έγινε πρόσφατα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, είχε εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά: αφορούσε σε συνολικά 500 επιβατηγά και φορτηγά αυτοκίνητα, που άλλα μπορούν να κυκλοφορήσουν κανονικά, άλλα είναι οχήματα για διάλυση άνω των 3,5 τόνων και άλλα οχήματα τέλους κύκλους ζωής (ΟΤΚΖ). Οι υποψήφιοι αγοραστές δε, προέρχονταν από ένα ευρύ κοινό και τα αντικείμενα που διεκδικούσαν ήταν δίκυκλα, αυτοκίνητα όλων των τύπων και φορτηγά, με τιμή εκκίνησης τα 150 ευρώ. Βέβαια, όσοι αποφάσιζαν να διεκδικήσουν ένα δίκυκλο, όχημα ή φορτηγό προς διάλυση, μπορούσαν να ελπίζουν ακόμη και σε τιμή εκκίνησης από τα …25 ευρώ.
Παράλληλα, ο χώρος διεξαγωγής της δημοπρασίας δεν ήταν μια πολυτελής αίθουσας, σαν αυτές που συνήθως φιλοξενούν δημοπρασίες, αλλά στο καφενείο που συχνάζουν οι συνταξιούχοι του ΟΛΘ στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με τον ιδιοκτήτη του Νίκο Ρογκότη να επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «κάναμε καλύτερο σεφτέ σήμερα, αλλά και μόνο το γεγονός ότι ο χώρος φιλοξένησε μια διαδικασία που δεν ζούμε συχνά, δημιούργησε μια άλλη ατμόσφαιρα για εμάς, αλλά και για τους θαμώνες του καταστήματος».
Σιγή… Η διαδικασία ξεκινά
Η διαδικασία ξεκίνησε λίγα λεπτά μετά τις 10 το πρωί. Η δημοπράτης, παρουσιάζοντας τον τύπο οχήματος προς δημοπράτηση περίμενε τις προσφορές των υποψηφίων, οι οποίοι λέγοντας πρώτα την τιμή και μετά το επώνυμό τους, κονταροχτυπιούνταν για την απόκτηση του οχήματος που επιθυμούσαν. Πρόκειται για δίκυκλα και οχήματα διαφόρων τύπων και αξίας, κατασχεμένα, ή και κλεμμένα που βρέθηκαν παρατημένα και κανείς δεν τα αναζήτησε, αλλά και ορισμένα δημόσιων υπηρεσιών, που τέθηκαν εκτός κυκλοφορίας, λόγω μεταξύ άλλων, παλαιότητας.
Η τιμή ανέβαινε κατά 50 ευρώ μεταξύ των υποψηφίων «μνηστήρων» και η διαδικασία ολοκληρωνόταν τη στιγμή που η δημοπράτης ανακοίνωνε για τρίτη φορά στο κοινό την τιμή και το όνομα του πλειοδότη. Στις περισσότερες περιπτώσεις η διαδικασία διεξαγόταν μεταξύ δύο υποψηφίων και ολοκληρωνόταν σε λίγα δευτερόλεπτα, αφού στην πλειονότητά τους οι συμμετέχοντες στη δημοπρασία είχαν καθορισμένο τον προϋπολογισμό τους, όπως επεσήμαναν μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σε αρκετές περιπτώσεις, το ανύπαρκτο ενδιαφέρον των υποψηφίων, οδηγούσε τη δημοπράτη στο να κηρύξει άγονο τη δημοπρασία για κάποιο όχημα, το οποίο όπως ενημερωθήκαμε, βγαίνει για άλλες δύο φορές σε δημοπρασία, με χαμηλότερη τιμή εκκίνησης. Εάν και πάλι δεν προκύψει ενδιαφέρον, το αντικείμενο πάει…στα σκουπίδια.
Ο/η πλειοδότης, εάν πληρώσει μετρητοίς το ποσό που πέτυχε στη δημοπρασία, δικαιούται έκπτωση 30%, ενώ στην πλειονότητά τους οι συμμετέχοντες στη διαδικασία γνωρίζουν ότι με την απόκτηση του οχήματος, θα πρέπει να καταβάλλουν ποσό ύψους περίπου 800 ευρώ, για να βγάλουν πινακίδες, αλλά και για τον εκτελωνισμό.
Ευκαιρίες για τους διαβασμένους, κίνδυνοι για τους μη …γνώστες
Οι περισσότεροι εκ των συμμετεχόντων στη δημοπρασία που διεξήγαγε το αρμόδιο τμήμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων της Θεσσαλονίκης, ήταν έμποροι αυτοκινήτων, άλλοι διακινούσαν ανταλλακτικά οχημάτων, άλλοι ήταν ανακυκλωτές οχημάτων και ανάμεσά τους υπήρχαν κι …ορισμένοι ιδιώτες, που όμως ασχολούνται με παρεμφερή επαγγέλματα του κλάδου του αυτοκινήτου.
Ανάμεσα στους συμμετέχοντες στη δημοπρασία, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνάντησε την τριανταεπτάχρονη καλλιτέχνη Ελίζα. «Τον Σεπτέμβριο φέτος, μου κατέσχεσαν το τζιπάκι μου, τη στιγμή που το έπλενα σε πλυντήριο αυτοκινήτων στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα τζίπ wrangler που το είχα αγοράσει το 2006 από τη Γερμανία, την εποχή που δεν υπήρχε το τεκμήριο. Λόγω της οικονομικής κρίσης, με τον κόσμο να μην αγοράζει ούτε σκίτσο πια, μετέφερα τη δραστηριότητά μου στην Βουλγαρία. Έμαθα, φέτος τον Σεπτέμβριο, οπότε και μου κατέσχεσαν το τζιπ, ότι εάν δεν έχεις κομμένα τιμολόγια στην επιχείρησή σου, τότε το αμάξι δεν μπορεί να κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Μου επέβαλαν ένα πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ, το οποίο δεν μπορώ να πληρώσω. Μου είπαν ότι εάν δεν προτίθεμαι να πληρώσω το πρόστιμο, πρέπει με υπεύθυνή μου δήλωση στα δικαστήρια να δωρίσω το τζιπ μου στο ελληνικό δημόσιο (…) Το αμάξι μου θα βγει στη δημοπρασία την επόμενη και σίγουρα θα έρθω να το χτυπήσω και να το πάρω πίσω» εξήγησε.
«Μπαίνεις μέσα εάν δεν ξέρεις την αγορά του αυτοκινήτου. Χρειάζεται εμπειρία για να συμμετέχεις στις δημοπρασίες, αλλιώς μπορεί να χάσεις και πολλά λεφτά» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η έμπορος αυτοκινήτων στη Χαλκιδική, Κωνσταντία Χατζή, λέγοντας: «η τρέχουσα δημοπρασία δεν έχει πολλές ευκαιρίες. Σε άλλες που συμμετέχω το μενού ήταν πολύ πιο πλούσιο». Τελικά, η κ. Κωνσταντία πλειοδότησε για ένα Polo 1.300 κυβικών, έναντι του ποσού των 850 ευρώ. «Καίει πετρέλαιο, είναι μεσαίου τύπου και αξιόπιστο, ενώ είναι πολύ δημοφιλές στην ελληνική κοινωνία», επισήμανε η ίδια, λέγοντας ότι «φυσικά με τον άντρα της που είναι μηχανικός αυτοκινήτων, μετέβησαν στην αποθήκη όπου φυλασσόταν στην Πολίχνη και «του ρίξαμε μια αρκετά καλή ματιά».
«Δεν συμφέρει να τα κυκλοφορήσεις τα περισσότερα από τα αυτοκίνητα που δημοπρατούνται, για αυτό και εγώ τα κόβω και πουλώ τμηματικά διάφορα εξαρτήματά τους, επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο 40χρονος έμπορος από την Καστοριά, Κωνσταντίνος Αθανασιάδης, ο οποίος τελικά πλειοδότησε για τρία οχήματα, μεσαίου τύπου.
Ένα mitsubishi charisma 1.300 κυβικών έκανε δώρο στη γυναίκα του ο 32χρονος Παναγιώτης Χατζηθωμάς, με την τιμή που πέτυχε στη δημοπρασία να διαμορφώνεται στα 850 ευρώ και όταν έξω στην αγορά «αυτό το αυτοκίνητο δεν μπορείς να το βρεις κάτω των 2.700 ευρώ». Ο τριανταδυάχρονος, που δουλεύει σε εταιρεία οδικής βοήθειας τόνισε ότι «με την έκπτωση που παρέχεται μέσω της διαδικασίας, αλλά και με δεδομένο ότι το είδα στην αποθήκη και διαπίστωσα την καλή του κατάσταση, πέτυχα μια πολύ καλή ευκαιρία και ένα τέλειο δώρο για τη γυναίκα μου».
«Ήρθα για θεραπεία και χαβαλέ», επισήμανε ο εξηντατριάχρονος Χρήστος από το Κιλκίς, λέγοντας ωστόσο πως τέτοιες διαδικασίες τις ζει από το 1972, οπότε και κατοικούσε στην Σουηδία. «Όμως, εκεί τα πράγματα εξελίσσονταν πολύ διαφορετικά και ειλικρινά υπήρχε άλλος παλμός. Εκεί η διαδικασία γίνεται στην ύπαιθρο, με τον δημοπράτη να ανεβαίνει πάνω στο αυτοκίνητο προς δημοπρασία και το πλήθος να καθορίζει την τιμή» εξήγησε.
Σε περισσότερες από 140 ανέρχονται οι εταιρείες που ανακυκλώνουν τα οχήματα τέλους κύκλους ζωής (ΟΤΚΖ) στην Ελλάδα και με την παύση του μέτρου της απόσυρσης οχημάτων, οι δημοπρασίες που αφορούν σε αυτά, είναι δελεαστικές για τους …ανακυκλωτές αυτοκινήτων. Έτσι λοιπόν, ο 39χρονος Γιώργος Καραβεζίδης, εκπροσωπώντας την εταιρεία στην οποία εργάζεται τα τελευταία έξι χρόνια, συμμετείχε στη διαδικασία και με συγκεκριμένο προϋπολογισμό «χτύπησε και διεκδικήσε τα πιο συμφέροντα οχήματα».
Υπενθυμίζεται ότι η προφορική πλειοδοτική δημοπρασία έγινε για να πουληθούν το καθένα χωριστά, επιβατικά και φορτηγά αυτοκίνητα για κυκλοφορία, οχήματα για διάλυση άνω των 3,5 τόνων, δίκυκλα για διάλυση και Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (Ο.Τ.Κ.Ζ.) των Τελωνείων: Α΄ Θεσσαλονίκης, ‘Αρτας, Δράμας, Ηγουμενίτσας, Καβάλας, Κήπων, Κιλκίς, Κρυσταλλοπηγής, Ξάνθης, Καστοριάς, Κομοτηνής, Ορεστιάδας, Σερρών, του Δασαρχείου Καβάλας, του γενικού Νοσοκομείου Διδυμοτείχου και του Γενικού Νοσοκομείου Πολυγύρου.