Οι Φωταροί και η Καμήλα, δύο λαϊκά έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στην εποχή της τουρκοκρατίας, θα αναβιώσουν και φέτος, από την παραμονή των Φώτων έως και του Αϊ Γιαννιού, στο Παλαιόκαστρο και τη Γαλάτιστα της Χαλκιδικής.

Ανήμερα των Θεοφανίων θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο των Φωταρών από τον Αθλητικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Παλαιοκάστρου. Κάτοικοι και επισκέπτες του χωριού θα γιορτάσουν από τις 2:30 το μεσημέρι το έθιμο με κρασί, φαγητό και παραδοσιακά τραγούδια.

Προάγγελος της τέλεσης του δρώμενου είναι το χαρμόσυνο χτύπημα της καμπάνας στην εκκλησία του χωριού, το απόγευμα της παραμονής των Θεοφανείων. Οι Φωταροί μαζεύονται στην εκκλησία, στον Αϊ-Θανάση, και εκεί ορκίζεται ο «Βασιλιάς».

Στη συνέχεια, γυρίζουν τα σπίτια του χωριού, προσφέροντας την ευθυμία και τη χαρά στους συγχωριανούς και λέγοντας τα κάλαντα των Φώτων. Σε κάθε σπίτι η νοικοκυρά έχει ετοιμάσει τα απαραίτητα κεράσματα.

Αφού οι Φωταροί έχουν γυρίσει όλα τα σπίτια του χωριού το βράδυ της παραμονής, τελευταίο σπίτι αφήνουν, για τη μέρα των Φώτων, το σπίτι του παπά. Όταν σχολάσει η εκκλησία και έχει γίνει ο Αγιασμός των νερών, πηγαίνουν και στον παπά, για τον οποίο υπάρχει ιδιαίτερο τραγούδι.

To έθιμο της Καμήλας

Στη Γαλάτιστα της Χαλκιδικής θα αναβιώσει από την παραμονή των Φώτων το έθιμο της Καμήλας. Το δρώμενο, κατά την προφορική παράδοση, δεν είναι άλλο παρά η αναπαράσταση ενός πραγματικού γεγονότος, μιας ιστορίας αγάπης.

Στη Γαλάτιστα ζούσε μια κοπέλα, η Μανιώ, η ομορφιά της οποίας ήταν ξακουστή. Ο Τούρκος επίτροπος έκλεψε το κορίτσι, προκαλώντας αναστάτωση στο χωριό. Ο αγαπημένος της αποφασίζει να την πάρει πίσω. Έτσι, σκαρφίζεται την ιδέα να φτιάξει ένα ομοίωμα καμήλας, στο οποίο μπαίνει ο ίδιος και οι φίλοι του.

Η καμήλα και το «περιεχόμενό» της φτάνουν στον τούρκικο μαχαλά και οι νέοι από τη Γαλάτιστα κερνούν κρασί και ρακί τους φρουρούς που κρατούν τη Μανιώ. Οι φρουροί μεθούν κι αφήνουν αφύλακτο το σπίτι, όπου βρίσκεται η νεαρή κοπέλα.

Ελευθερώνεται η Μανιώ και κρύβεται κάτω από την καμήλα. Ο γάμος του ζευγαριού γίνεται την επομένη, του Αϊ Γιαννιού, ενώ νταούλια και ζουρνάδες βγαίνουν στους δρόμους για να γιορτάσουν όλοι τα ευχάριστα.

Την παραμονή των Φώτων στο χωριό γίνεται η περιφορά των κουδουνιών και ο στολισμός της Καμήλας. Την επομένη μέρα, αναβιώνει το έθιμο, ενώ στις 7 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί το έθιμο του γάμου της Μανιώς.

Όλες οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην πλατεία της Γαλάτιστας.