«Ριζοσπαστικοποίηση: Η διαδικασία κατά την οποία ένα πρόσωπο αποδέχεται τη χρήση βίας για την επίτευξη πολιτικών, ιδεολογικών ή θρησκευτικών στόχων»! Αυτός είναι ορισμός που δίδεται στον οδηγό τσέπης κατά της ριζοσπαστικοποίησης που εκδόθηκε στο πλαίσιο Δράσης που συγχρηματοδοτείτε από την ΕΕ (75%) και το ελληνικό κράτος (25%) με σκοπό τη διαρκή εκπαίδευση και ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών «πρώτης γραμμής» για να προλαμβάνονται φαινόμενα προώθησης της εξτρεμιστικών ιδεολογιών και μορφών υποστήριξης της τρομοκρατίας. Ειδικότερα, η κατάλληλη εκπαίδευση των αστυνομικών πρώτης γραμμής, του προσωπικού των καταστημάτων κράτησης, των τελωνειακών υπαλλήλων, των λιμενικών υπαλλήλων και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Ασύλου και Υποδοχής & Ταυτοποίησης αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης. Μέσω της εκπαίδευσης, θα καθίστανται ικανοί να εντοπίζουν τα σημάδια ριζοσπαστικοποίησης σε πρώιμο στάδιο. Η Δράση, ωστόσο, απευθύνεται και στους πολίτες οι οποίοι καλούνται να ενημερωθούν για το φαινόμενο της ριζοσπαστικοποίησης μέσα από αυτόν τον οδηγό τσέπης τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο εδώ. Αξίζει, πάντως, να γίνει μια αναφορά στις τρεις «αφετηρίες» από τις οποίες μπορεί κάποιος να ριζοσπαστικοποιηθεί. Την ακροαριστερή/αναρχική, την ακροδεξιά και την θρησκευτικά υποκινούμενη. Οι μελετητές του οδηγού, ωστόσο, σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν πως τόσο ο ακτιβισμός όσο και η ενασχόληση με τα κοινά, των λαϊκών ή κοινωνικών διεκδικήσεων, δεν θα πρέπει να συνδέονται με την ριζοσπαστικοποίηση.
Ακροαριστερή/αναρχική
Η ακροαριστερή τρομοκρατία της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα διακρίνεται συνήθως σε δύο «γενιές», οι οποίες διαφέρουν ως προς τις ιδεολογίες που υιοθετούν, καθώς και ως προς τις τακτικές που χρησιμοποιούν και τους στόχους που επιλέγουν. Η πρώτη γενιά αποτελούνταν από ομάδες και οργανώσεις που εμπνέονταν από τις μαρξιστικές-λενινιστικές ιδέες (πχ. 17Ν, Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας/ΕΛΑ). Θεωρούσαν την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος ως σκόπιμη και αναπόφευκτη και στόχευαν στη διάλυση των αστικών θεσμών και στη δημιουργία μιας αταξικής κοινωνίας μέσα από την αέναη ταξική πάλη. Οι τρομοκρατικές οργανώσεις της πρώτης γενιάς ακολουθούσαν και επηρεάστηκαν από ακροαριστερές τρομοκρατικές οργανώσεις της Ευρώπης, όπως οι Ερυθρές Ταξιαρχίες (Brigate Rosse) στην Ιταλία και Φράξια Κόκκινος Στρατός (Baader-Meinhof) στη Γερμανία. Η δεύτερη γενιά τρομοκρατικών οργανώσεων, που δημιουργήθηκε στη δεκαετία του 2000 έχει ως στόχο τη διάλυση της υπάρχουσας κοινωνικής δομής. Εκφράζει την απόρριψη και τη διαμαρτυρία της απέναντι στις κυρίαρχες αξίες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας και της δημοκρατίας. Διακατέχεται από άκρατο μηδενισμό/νιχιλισμό και απορρίπτει το σύνολο των θεσμών του κράτους: πολιτικά κόμματα, εκκλησία, αστυνομία, στρατό, δικαιοσύνη και το εκπαιδευτικό και σωφρονιστικό σύστημα της χώρας. Επίσης βάζει στο στόχαστρο και τα Μ.Μ.Ε.,ιδιωτικές επιχειρήσεις και τράπεζες.
Ακροδεξιά
Η ακροδεξιά εξτρεμιστική ιδεολογία είναι μια εθνικιστική ιδεολογία, η οποία θεωρεί την εθνική ταυτότητα ως υπέρτατη αξία και αντιτίθεται με βίαιο τρόπο σε καθετί μπορεί να την αλλοιώσει. Η χρήση βίας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιδεολογίας αυτής. Οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές πιστεύουν σε πολιτικές ιδέες, αντιλήψεις και ιδεολογίες άκρα συντηρητικές, τις οποίες προσπαθούν να επιβάλουν στους υπόλοιπους με τη βία. Η ακροδεξιά εξτρεμιστική βία συνδέεται πολλές φορές με τα εγκλήματα μίσους, τα οποία στοχοποιούν ευάλωτες ομάδες ή άτομα που ταυτίζονται με κάποια συγκεκριμένη εθνοτική ομάδα, εθνική μειονότητα, θρησκεία ή σεξουαλική προτίμηση. Εκφράζει συμπάθεια για το Φασισμό, μια ριζοσπαστική, αυταρχική και εθνικιστική ιδεολογία, η οποία τοποθετεί το έθνος υπεράνω κάθε άλλης αξίας. Επίσης υποστηρίζει το βιολογικό ρατσισμό, μια έννοια που θεωρεί τους ανθρώπους μη ίσους, και τους διαχωρίζει σε ανώτερους και κατώτερους με βάση το χρώμα του δέρματός τους, την εθνικότητά τους και τη θρησκεία τους. Η ακροδεξιά εξτρεμιστική ιδεολογία καλλιεργεί τόσο την Ισλαμοφοβία, δηλαδή το φόβο ή το μίσος για το Ισλάμ και τους μουσουλμάνους, όσο και την ομοφοβία. Στόχος της είναι η ανατροπή και η εγκαθίδρυση ενός έθνους-κράτους που θα βασίζεται στο τρίπτυχο «φυλή, αίμα, καταγωγή» στα πρότυπα του εθνικοσοσιαλισμού, καθώς και η με κάθε τρόπο και τίμημα προστασία του «καθαρού αίματος» και «της καθαρής φυλής»
Θρησκευτικά υποκινούμενη
Μια πληθώρα οργανώσεων έχει αναδυθεί από την εποχή που η Al-Qaeda ήλθε δυναμικά στο προσκήνιο αναπροσδιορίζοντας την ίδια την φύση του φαινομένου της παγκόσμιας τρομοκρατίας. Η γνωστότερη και πιο ανησυχητική οργάνωση στις μέρες μας είναι το ISIS (ή DAESH). Διεκδικεί οικουμενικότητα με την ίδρυση του «χαλιφάτου», δραστηριοποιείται εκτός της γεωγραφικής του βάσης, με πληθώρα αιματηρών τρομοκρατικών επιθέσεων σε χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο, χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για στρατολόγηση, προπαγάνδα, δημιουργία εντυπωσιακών επικοινωνιακών γεγονότων, ενώ η δικτυακή του μορφή του έχει επιτρέψει μια τεράστια διασπορά. Επίσης, και οι υπόλοιπες τρομοκρατικές οργανώσεις (BOKO HARAM, AL SHABAAB, κ.α.) υιοθετούν μια απόλυτη ρητορική κατά της Δύσης και όσων θεωρούν ότι συνεργάζονται μαζί της ή την εκπροσωπούν, καλώντας σε ολοκληρωτικό πόλεμο από όποια θέση βρίσκεται κανείς, σε όποιο τόπο της γης κατοικεί και με οποιοδήποτε μέσο, ηρωοποιώντας την ακρότητα και την θηριωδία ως μορφή «μαρτυρίου», και «ανδρείας». Παράλληλα, το ζήτημα των «αλλοδαπών μαχητών» που έχουν ενταχθεί στις τάξεις του ISIS και μάχονται στις εμπόλεμες ζώνες βρίσκεται στην αιχμή της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στο βίαιο εξτρεμισμό και στην τρομοκρατία. Οι «αλλοδαποί μαχητές» στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας, του Ιράκ και της Λιβύης που προέρχονται από Ευρωπαϊκές χώρες υπολογίζονται σε περίπου 6.000 άτομα. Αυτή τη στιγμή, θεωρούνται ως η κυρίαρχη απειλή για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να συνδέουμε το Ισλάμ ή οποιαδήποτε άλλη θρησκεία με το βίαιο εξτρεμισμό και την τρομοκρατία.
