Η πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (υπόθεση «Βενιός κατά Ελλάδας»), για αναγκαστικό εγκλεισμό ασθενούς σε ψυχιατρική κλινική, επιβάλλει στα υπουργεία Υγείας και Δικαιοσύνης να λάβουν άμεσα μέτρα, προκειμένου να διασφαλίσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών, υποστηρίζει ο Συνήγορος του Πολίτη.
Επιπλέον, σημειώνει η ανεξάρτητη αρχή, η καταδικαστική απόφαση λόγω παραβίασης του άρθρου 5 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης (προσωπική ελευθερία και ασφάλεια) συνιστά πρόκληση για τις δικαστικές και εισαγγελικές αρχές της χώρας. «Η καταδίκη αυτή υπενθυμίζει ότι η πολύπλευρη προστασία των αδύναμων μελών της κοινωνίας δεν είναι φιλανθρωπία αλλά διεθνής υποχρέωση και η τήρησή της αποτελεί πυλώνα του κράτους δικαίου και δείκτη ανθρωπισμού», προσθέτει.
Όπως αναφέρει η αρχή, στην απόφαση της 5ης Ιουλίου 2011 (υπόθεση «Βενιός κατά Ελλάδας»), «το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σημειώνει ότι ο ψυχιατρικός εγκλεισμός διατάσσεται στην Ελλάδα μόνο από το Δικαστήριο ενώ όλη η διαδικασία, καθώς και οι ενέργειες του Εισαγγελέα, υπόκεινται σε συγκεκριμένες προθεσμίες για την αποτροπή της αυθαιρεσίας κατά τη λήψη κρίσιμων για τη ζωή του ανθρώπου αποφάσεων (48 ώρες για την εξέταση, 3 ημέρες για την υποβολή αίτησης του Εισαγγελέα στο δικαστήριο, 10 ημέρες για την εξέταση της υπόθεσης)».
Ωστόσο, όπως διαπιστώνει το Δικαστήριο, στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν τηρήθηκαν οι αυστηρές προθεσμίες, που ορίζονται στο νόμο 2071/1992, και συνεπώς η στέρηση της ελευθερίας του ατόμου δεν έγινε με νόμιμα μέσα.
Το Δικαστήριο παραπέμπει ρητά σε κείμενα του Συνηγόρου του Πολίτη προκειμένου να καταγράψει την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα. Αντίστοιχες υποθέσεις έχουν απασχολήσει κατ΄ επανάληψη τον Συνήγορο του Πολίτη ο οποίος προσπάθησε με τις παρεμβάσεις του να αναδείξει τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών και να κινητοποιήσει τους αρμόδιους φορείς. «Δυστυχώς η ανταπόκριση δεν υπήρξε ικανοποιητική, όπως και η ανωτέρω καταδικαστική απόφαση καταδεικνύει», επισημαίνει η ανεξάρτητη αρχή.