Εντυπωσιακή αύξηση παρατηρήθηκε κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2011 στις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία.
Όπως σημείωσε η αρμόδια βοηθός Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ), Ματίνα Γιαννακούρου στη σχετική δημόσια συζήτηση, που συντόνισε η Γ.Γ. Ισότητας των Φύλων κα Μαρία Στρατηγάκη και οργάνωσε το Υπ. Εσωτερικών, το πρώτο πεντάμηνο του έτους ο ΣτΠ δέχθηκε 12 καταγγελίες, ενώ στη διάρκεια των δυο περασμένων χρόνων (2008-2010) είχε δεχθεί 17 καταγγελίες.
Η εντυπωσιακή αύξηση στις καταγγελίες αποδίδεται από τη Βοηθό Συνήγορο του Πολίτη «στην επιδείνωση των συνθηκών εργασίας λόγω της οικονομικής κρίσης στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και στο γεγονός ότι υπό τις υπάρχουσες συνθήκες οι γυναίκες απολύονται πιο εύκολα».
Βέβαια, ο αριθμός των γυναικών που πέφτουν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και εν γένει θύματα διακρίσεων στο χώρο της εργασίας είναι πολύ υψηλότερος.
Όπως σημείωσε η κ. Γιαννακούρου «οι γυναίκες δεν τολμούν να παραπονεθούν για να μη χάσουν τη θέση εργασίας και να μη διασυρθούν. Η εξάρτησή τους από την εργασία είναι συχνά συνώνυμη με διαφόρων ειδών πιέσεις».
Σύμφωνα με έρευνες, που έχουν γίνει αλλά και τις εκτιμήσεις των εισηγητριών, μια στις δυο εργαζόμενες γυναίκες έχει πέσει θύμα διάκρισης στο χώρο εργασίας.
Αναφερόμενη στον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου, η κ. Γιαννακούρου εξήγησε ότι δυστυχώς υπάρχουν πολλές δυσκολίες στη διερεύνηση των καταγγελιών, αφού δεν προσκομίζονται επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Γι’ αυτό «ο Συνήγορος του Πολίτη εκτιμά ότι σημαντικό ρόλο παίζει η πρόληψη».
Στην ανάγκη «διαπαιδαγωγικής λειτουργίας των θεσμών» αναφέρθηκε, επίσης, η καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου, Μαρία Καραμεσίνη, αλλά και η παλαίμαχος των δικαιωμάτων της γυναίκας, Ιωάννα Μαγκανάρα, που σημείωσε:
«Είναι σημαντικό η εργοδοσία να πιέζεται για να εφαρμόζει πολιτικές ισότητας. Σε κάποιες χώρες, όπως η Σουηδία, οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες από το νόμο να εφαρμόζουν προγράμματα ισότητας».
Στο μεγάλο ζήτημα της δυσκολίας της απόδειξης αναφέρθηκε η δικηγόρος και ανεξάρτητη εμπειρογνώμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Σοφία Σπηλιωτοπούλου, η οποία μίλησε για την απόφαση 505/2010 του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία η παρενόχληση θεωρείται αποδεδειγμένη, εφόσον κι άλλες γυναίκες καταθέσουν ότι ήταν αντιστοίχως θύματα.
Η επίμαχη υπόθεση αφορούσε την αρχική καταγγελία γυναίκας εναντίον νοσοκομειακού γιατρού για σεξουαλική παρενόχληση.
Η γυναίκα δεν μπορούσε να αποδείξει τη σεξουαλική παρενόχληση, αλλά εμφανίσθηκαν κι άλλες γυναίκες που περιέγραψαν τί έκανε σε εκείνες υπό παρόμοιες συνθήκες. Όταν, λοιπόν, ο γιατρός έκανε αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το δικαστήριο δεν την έκανε δεκτή, υπό το βάρος των αποδείξεων και ο γιατρός παύθηκε.
Ανάλογη, όπως σημείωσε η Γ.Γ. Ισότητας των Φύλων, Μαρία Στρατηγάκη, είναι και η υπόθεση Στρος Καν.
Η καταγγελία της γυναίκας που δέχθηκε την επίθεση ισχυροποιήθηκε όταν κι άλλες γυναίκες αποκάλυψαν τις επιθέσεις που είχαν δεχθεί στο παρελθόν από τον κ. Στρος Καν. Συγχρόνως, σημείωσε, η υπόθεση έγινε αιτία για να δουν το φως της δημοσιότητας και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις παρενόχλησης από υψηλά, πολιτικά πρόσωπα.
Ισχυρό ατού στη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία και τον ελληνικό νόμο του 2010, αποτελεί η αντιστροφή του βάρους της απόδειξης: Δηλ. ο κατηγορούμενος σαν θύτης καλείται να αποδείξει την αθωότητά του και όχι το αποκαλούμενο θύμα την ορθότητα των καταγγελιών του.
Η κ. Στρατηγάκη σημείωσε ότι η σχετική ρύθμιση θα συμπεριληφθεί και στο νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που βρίσκεται σε στάδιο επεξεργασίας.
Η υφυπουργός Εσωτερικών, Θεοδώρα Τζάκρη, που απηύθυνε χαιρετισμό, σημείωσε ότι «η σεξουαλική παρενόχληση συνιστά μια καθημερινή μορφή απειλής.
Όσο η συμπεριφορά αυτή αποκρύπτεται και δεν καταγγέλλεται, ένα ζωτικό μέρος της κοινωνίας θα τρομοκρατείται, θα απαξιώνεται, θα βρίσκεται σε συνεχή ομηρία. Μέσα από τις δράσεις μας, τις δομές που συστήνουμε και τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε ως κυβέρνηση, στοχεύουμε στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών και στην ενίσχυση της σχετικής νομοθεσίας».
Τέλος η κοινωνιολόγος και μέλος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής της Γ.Γ. Ισότητας των Φύλων για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, Καίτη Κωσταβάρα, δήλωσε ότι «στόχος της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι η απομάκρυνση των γυναικών από την αμειβόμενη εργασία και η επιστροφή τους στον «παραδοσιακό» τους ρόλο.
Ο νόμος πρέπει να εμπλουτισθεί με στοιχεία που θα αποβλέπουν στην εξαφάνιση του προβλήματος επωφελούμενος του παιδαγωγικού του χαρακτήρα».
