Μια κατ’ αρχήν συμφωνία για τη συζήτηση για το χρέος και το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, με πολλές…. γκρίζες ζώνες, πέτυχε η ελληνική κυβέρνηση στο Eurogroup των Βρυξελλών.

Αυτό που μένει πλέον είναι να διευκρινιστούν οι τελικές αποφάσεις ώστε να αποκαλυφθεί πόσα χρήματα θα πέσουν στην Ελλάδα άμεσα, πόσο θα μειωθεί το χρέος, αλλά και πόσο βαριά μέτρα θα κληθούν να πληρώσουν άμεσα οι Έλληνες και πόσα σε επόμενο χρόνο.

Η κυβέρνηση από την πλευρά της έδωσε ένα πανηγυρικό κλίμα γιατί το θέμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους μπήκε με τον πλέον επίσημο τρόπο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Από το χθεσινό Eurogroup προκύπτουν τα εξής δεδομένα και παραμένουν οι παρακάτω γκρίζες ζώνες:

1)Η έναρξη της συζήτησης για το χρέος, με τον πλέον επίσημο τρόπο για τα δάνεια που έχουν δώσει οι Ευρωπαίοι στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σημαντική. Θα απομακρύνει τα σενάρια για χρεοκοπία και θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση στη χώρα.

2)Για την ώρα παραμένει γρίφος η στάση του ΔΝΤ. Δεν έχει δώσει στη δημοσιότητα καμία ανακοίνωση για τη συνάντηση στο Eurogroup, αν και εκεί ήταν ο Πολ Τόμσεν.

3)Αυτό που κέρδισε η Αθήνα είναι η υπόσχεση για ελάφρυνση του χρέους (μια υπόσχεση που είχε δοθεί και το 2012) σε τρία στάδια. Βεβαίως αυτό σημαίνει ταυτόχρονα  ότι η κυβέρνηση οφείλει να τηρήσει πιστά τις δεσμεύσεις της, όχι μόνο στην αποδοχή και ψήφιση όλων των μέτρων αλλά και σε ό,τι αφορά τον προληπτικό μηχανισμό που θα ενεργοποιείται σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι.

4)Ο προληπτικός μηχανισμός δεν θα περιλαμβάνει και τη λίστα των μέτρων. Θα ενεργοποιηθεί αν απαιτηθεί, όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Eurogroup. Αυτό σημαίνει ότι ο μηχανισμός πρέπει να περάσει από τη Βουλή αλλά δεν θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα, δεν θα είναι «ονομαστικοποιημένα» τα μέτρα δηλαδή. Ωστόσο επισήμως μπαίνουν στο στόχαστρο οι μισθοί και οι συντάξεις του Δημοσίου ή απολύσεις για μείωση της δαπάνης του κράτους.

Μάλιστα δεν θα είναι στο χέρι του υπουργού Οικονομικων να αποφασίζει για τα μέτρα, αλλά τον πρώτο λόγο θα έχει η τρόικα.

5)Τα μέτρα θα ενεργοποιούνται παρακάμτωντας τη Βουλή με προεδρικά διατάγματα και όχι με την καθιερωμένη κοινοβουλευτική διαδικασία

Αναλάβαμε επίσης την υποχρέωση ότι αν έχουμε αποκλίσεις μέσα στο 2016 να υπάρξουν εντελώς αυτόματες περικοπές χωρίς να ερωτηθεί καν το υπουργείο οικονομικών.

6)Εκφράζονται φόβοι ότι υπάρχει πρόβλεψη και για προληπτικά μέτρα μόνιμου διαρθρωτικού χαρακτήρα που θα έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Μεταξύ αυτών θα μπορούσε να είναι και εισπρακτικά μέτρα που θα τίθενται σε ισχύ την επόμενη χρονιά, στο πλαίσιο της καθιερωμένης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού, ώστε να επιστρέψει ο προϋπολογισμός σε τροχιά σε διαρθρωτικό επίπεδο.

Οπως αναφέρει το ανακοινωθέν μακροπρόθεσμα το Eurogroup είναι έτοιμο, αν χρειαστεί και υπό την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, να αξιολογήσει περαιτέρω στο τέλος του προγράμματος την ανάγκη για επιπρόσθετα μέτρα για το χρέος ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας παραμένουν σε βιώσιμο μονοπάτι.

7)Τονίζεται ότι οι μοναδικές εξαιρέσεις από τη λήψη μέτρων αφορούν τις δαπάνες για την άμυνα και για την κοινωνική πρόνοια. Οι εξαιρέσεις αυτές όμως θα υπάρχουν μόνο σε πολύ εξαιρετικές συνθήκες και θα πρέπει να γίνονται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών.

8)Αιτία του μηχανισμού είναι η απαίτηση του ΔΝΤ για μέτρα 9 δισ. ευρώ μέχρι το 2018 και έτσι ο μηχανισμός θα λειτουργήσει τουλάχιστον μέχρι και το 2018.

Βέβαια οι Ευρωπαίοι δεν θα δεχθούν την κατάργηση του μηχανισμού μετά την λήξη του τρίτου μνημονίου, αφού και τότε θα τρέχουν μέτρα για τη μείωση του χρέους.

9)Το πακέτο των έμμεσων φόρων, με την αύξηση του ΦΠΑ από το 23% στο 24%, αλλά και το μπαράζ φόρων σε ίντερνετ, ξενοδοχεία, τσιγάρα, μπίρες, καφέ, συνδρομητική τηλεόραση και καύσιμα θα πρέπει να ψηφιστεί τις επόμενες μέρες. Το ίδιο πακέτο θα πρέπει να περιλαμβάνει και παρεμβάσεις στο μισθολογικό κόστος των δημοσίων υπαλλήλων, για τις οποίες υπάρχει ρητή αναφορά στην ανακοίνωση του Eurogroup.

Μέσα στις επόμενες ημέρες θα φανεί αν οι παρεμβάσεις που θα συμφωνηθούν θα περιοριστούν στο «πάγωμα» των αυξήσεων στα ειδικά μισθολόγια, αλλά και στην εφαρμογή του κανόνα «μία πρόσληψη για πέντε αποχωρήσεις». Ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο ποια θα είναι η άμεση παρέμβαση στους μισθούς του δημοσίου που συμφώνησε η κυβέρνηση.

10)Με την ψήφιση των προαπαιτούμενων το Eurogroup θα έχει τη δυνατότητα να εγκρίνει την αποδέσμευση δόσης προς την Ελλάδα, με την ελληνική κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι το ποσό που θα εκταμιευτεί θα είναι μεγαλύτερο των 5,7 δισ. ευρώ.

Κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν ότι με την εκταμίευση που θα γίνει μετά το Eurogroup της 24ης Μαΐου, εφόσον επέλθει η συμφωνία, δεν θα αποπληρωθούν μόνο δάνεια της χώρας, αλλά και ληξιπρόθεσμες οφειλές του ελληνικού Δημοσίου.