Νέα κίνηση για την εξαγορά ακριβών ευρωπαϊκών δανείων που δόθηκαν στην Ελλάδα από τις χώρες της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου δρομολογεί η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο προβλέπει τη προεξόφληση δόσεων ύψους 5,29 δισ. ευρώ που λήγουν το 2026 και το 2027 από τα ακριβά δάνεια.
Η αποπληρωμή των δανείων θα γίνει με τα χρήματα που υπάρχουν στο «μαξιλάρι» των διαθεσίμων τα οποία ανέρχονται σε 35 – 36 δισ. ευρώ και ήδη οι επιτελείς στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχουν αποστείλει αίτημα στον ESM με το οποίο τον ενημερώνουν για τις νέες κινήσεις. Ουσιαστικά, η Ελλάδα επιχειρεί να αξιοποιήσει το θετικό «μομέντουμ» στις διεθνείς αγορές για να βελτιώσει το προφίλ χρέους της «κουρεύοντας» παράλληλα τα έξοδα για πληρωμές τόκων.
Θα είναι τρίτη κατά σειρά προεξόφληση μετά τα 2,645 δισ. ευρώ που επιστράφηκαν στους εταίρους την άνοιξη του 2022 ενώ τον ίδιο χρόνο βγήκαν από τον χάρτη και οι υποχρεώσεις της χώρας προς το ΔΝΤ.
Τα δάνεια του πρώτου μνημονίου από την ευρωζώνη ανέρχονται σε 52,9 δισ. ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής από το 2020 έως τα 2040 και με επιτόκιο Euribor 3 μηνών + 0,5%, γεγονός που τα καθιστά ακριβά καθώς το Euribor 3μηνου είναι 3,94%. Επίσης από φέτος τρέχει και η εξυπηρέτηση των δανείων του EFSF ύψους 141,8 δισ. ευρώ με αποπληρωμή το 2056 ενώ από το 2034 προστίθενται τα 86 δισ. ευρώ από τον ESM ως το 2060.
Σύμφωνα με τους αναλυτές μέχρι το 2034 η χώρα μας θα πρέπει να έχει αποκλιμακώσει τον δείκτη χρέους προς ΑΕΠ κάτω από το 100% ώστε να μπορεί να δανειοδοτηθεί με βάση τα επιτόκια που θα ισχύουν. Για το 2024 προβλέπεται νέα συρρίκνωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης στο 152,3% του ΑΕΠ από 160,3% του ΑΕΠ το 2023 ενώ για πρώτη φορά στα χρονικά θα μειωθεί και σε απόλυτα μεγέθη στα 356 δις. ευρώ από 355 δις. ευρώ το 2023.
Εξαιτίας των ευνοϊκών χαρακτηριστικών του δεν υπάρχει κανένας ορατός κίνδυνος για το χρέος βραχυπρόθεσμα της επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος ωστόσο τονίζει ότι αυτά δεν είναι μόνιμα και για την ώρα παρέχουν ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας προκειμένου να παραμείνει βιώσιμο κατά την επερχόμενη σταδιακή λήξη και αντικατάσταση των ευνοϊκών δανείων, που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο των μνημονίων, με νέο δανεισμό σε όρους αγοράς.
Προς αυτή την κατεύθυνση ο ΟΔΔΗΧ προχωρεί στις 20 Μαρτίου 2024 σε νέες επανεκδόσεις ελληνικών τίτλων για την άντληση μικρο ποσών από τους επενδυτές ενώ τα μεγαλύτερα θα έρθουν από μία δεύτερη έξοδο στις αγορές που θα αποφασιστεί κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή καθώς μέσα στον Μάρτιο υπάρχουν δύο αξιολογήσεις. Στις 8 Μαρτίου από τον καναδικό οίκο DBRS που έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στην κατηγορία «BBΒ» και στις 15 Μαρτίου από την Moody’s με το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα «λύσει τη σιωπή» της και θα προχωρήσει σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας καθώς είναι μόνος οίκος που εξακολουθεί να την διατηρεί ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική στην κατηγορία Ba1. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας κρατούν μικρό καλάθι χωρίς να απορρίπτουν το σενάριο της έκπληξης, ωστόσο τα φώτα πέφτουν στην επόμενη αξιολόγηση στις 13 Σεπτεμβρίου.
Για φέτος ο πήχης των δανειακών αναγκών βρίσκεται χαμηλά καθώς δεν θα ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ. Τα 4 δισ. ευρώ έχουν ήδη συγκεντρωθεί από την πρώτη έξοδο του Δημοσίου στις αγορές τον Ιανουάριο με το δεκαετές ομόλογο που προσέλκυσε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον με τον ΟΔΔΗΧ να δέχεται προσφορές πάνω από 35 δισ. ευρώ.