Χωρίς να γνωρίζει ότι ζει σε μια πόλη σε πόλεμο, ο εξάχρονος Σβιάτοσλαβ παίζει με το tablet του, καθισμένος σε ένα σκαμνί και ακουμπισμένος στο μπαρ. Είναι μόνος του, περιτριγυρισμένος από μπουκάλια ουίσκι, ρούμι, κάνουλες με μπύρα… Ένας άντρας κρυφοκοιτάζει πού και πού για να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν ατυχίες.
Ο Ρομάν, 33 ετών, είναι ο πατέρας του, ο οποίος μιλάει στο ημίφως του διπλανού δωματίου με τη σύζυγό του, τη Σβετλάνα, που έχει την ίδια ηλικία. Η οικογένεια ζει υπόγεια εδώ και τρεις ημέρες για να βεβαιωθεί ότι δεν θα πέσει θύμα των επιθέσεων των ρωσικών στρατευμάτων στο Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, και σε άλλες ουκρανικές πόλεις. Η μητέρα λέει ότι ο Σβιάτοσλαβ ρώτησε την πρώτη μέρα τι κάνουν σε αυτό το μέρος και ότι για να μην τον «τρομάξουν» του είπαν απλώς να είναι πιο ασφαλής, σαν να προσπαθούσαν να υποβαθμίσουν την ξαφνική κίνηση.
Έτσι περιέγραψε η ισπανική El Pais την ανταπόκρισή της από το τελευταίο ανοικτό μπαρ του Κιέβου, το Buena Vista Social Bar, το οποίο είναι το καταφύγιο στρατιωτικών, δημοσιογράφων και πολιτών. Και μένει ακόμα ανοικτό ακόμα και μετά από σχεδόν ένα μήνα πολέμου και βομβαρδισμών.
Σύμφωνα με τον Guardian το Buena Vista αποτελεί τόπο συνάντησης για τους εναπομείναντες κατοίκους της πρωτεύουσας. Όσοι φτάνουν εκεί μπορούν να μάθουν τα νέα της ημέρας αλλά και να φάνε ένα ζεστό γεύμα.
Το πρώην σοβιετικό μπαρ που παραμένει ανοικτό εν μέσω βομβαρδισμών
Ένα πρώην σοβιετικό μπαρ που είχε ανοίξει την αγκαλιά του στην εναλλακτική κουλτούρα στο Κίεβο από το 1980 και για ένα διάστημα ήταν ισπανικό tapas bar, κατέληξε στα χέρια του Μαξ, ενός 45χρονου αρχιτέκτονα, το 2014. Το κατάστημα ονομάζεται τώρα Buena Vista Social Bar, ένας φόρος τιμής στη θρυλική κουβανική ντίσκο – και αργότερα ντοκιμαντέρ – Buena Vista Social Club.
Ο χώρος, στο ιστορικό κέντρο της πόλης, διαθέτει δύο ορόφους, έναν στο επίπεδο του δρόμου και έναν στο υπόγειο. Το χαμηλότερο είναι ιδανικό για αυτό που οι Ουκρανοί επιδιώκουν ως καταφύγιο για να προστατευτούν από επιθέσεις. Γι’ αυτό ο Μαξ, ο οποίος συμμετείχε στην εξέγερση του Μαϊντάν πριν από οκτώ χρόνια και στη συνέχεια ταξίδεψε αρκετές φορές ως εθελοντής υλικοτεχνικός στην περιοχή του Ντονμπάς – όπου τα ουκρανικά στρατεύματα και οι φιλορώσοι αυτονομιστές βρίσκονται σε πόλεμο – αποφάσισε να ανοίξει τις πόρτες του κάτω μέρους του εστιατορίου για όποιον το χρειάζεται.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ζωντανά στην τηλεόραση
Η σκάλα που οδηγεί προς τα κάτω είναι εν μέρει φτιαγμένη από ξύλο από κιβώτια κρασιού, μερικά μάλιστα από το ισπανικό οινοποιείο Bodegas Torres. Ανάμεσα στους εκτεθειμένους τοίχους από τούβλα, κρύβονται μπονγκό και τύμπανα, που θυμίζουν τις μέρες της ζωντανής μουσικής. Τα κρεβάτια αυτοσχεδιάζονται σε σκαμνιά, πολυθρόνες, ακόμη και σε τραπέζια. Κουβέρτες, μαξιλάρια, βαλίτσες και τσάντες είναι διάσπαρτα.
Η Ναταλία, μια 42χρονη youtuber με κανάλι ιστορίας που παρακολουθούν 40.000 άτομα, συμμετέχει και αποκαλύπτεται για να συνομιλήσει με τη δημοσιογράφο. Γνωρίζει τον Μαξ εδώ και δύο δεκαετίες και γι’ αυτό αποφάσισε να μετακομίσει στο Buena Vista. Σε αυτό το υπόγειο έχει βρει μια νέα οικογένεια, γιατί οι ώρες και ο πόλεμος έφεραν το καταφύγιο πιο κοντά. «Είμαστε δύο σκυλιά, ένα παιδί, τρεις έφηβοι, μια ηλικιωμένη γυναίκα, τρεις άνδρες και οι υπόλοιποι είναι γυναίκες», περιγράφει.
«Δεν φοβάμαι», λέει ο Μαξ, αναπολώντας τα εννέα οδικά ταξίδια που έκανε στο Ντονμπάς. Δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει το Κίεβο ή να κλείσει την επιχείρησή του μέχρι να αναγκαστεί να το κάνει, όπως συμβαίνει από το βράδυ του Σαββάτου μέχρι τη Δευτέρα λόγω του στρατιωτικού νόμου που επέβαλαν οι αρχές με απαγόρευση κυκλοφορίας.
«Μισώ τον Ζελένσκι. Είμαι υποστηρικτής του Ποροσένκο», λέει ο ιδιοκτήτης του μπαρ για να δείξει την προτίμησή του στον πρώην πρόεδρο της Ουκρανίας μεταξύ 2014 και 2019, όταν ο κωμικός Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο σημερινός ηγέτης, ανέβηκε στην εξουσία. Αλλά αμέσως διευκρινίζει ότι, στην παρούσα κατάσταση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό του ότι πρέπει να είμαστε μαζί του και να τον στηρίξουμε, καθώς κατανοεί ότι η Ρωσία θέλει να ρίξει τη σημερινή κυβέρνηση. Συν τοις άλλοις, ο Μαξ είναι αποφασισμένος να ενταχθεί ως εθελοντής στην αμυντική δύναμη. Λέει ότι η φίλη του, η Ντάρια, 38 ετών, θέλει επίσης να συμμετάσχει.
Εκείνη, που βρίσκεται επίσης γύρω από το κατάστημα, λέει ότι τα τελευταία τρόφιμα που αγόρασαν πριν από τον πόλεμο έχουν ήδη τελειώσει. Παρ’ όλα αυτά, καμιά δεκαριά θαμώνες διασκεδάζουν το Σάββατο στον επάνω όροφο του Buena Vista. Η Daria εξηγεί πώς έχουν αναρτήσει ακόμη και την ανακοίνωση του καταφυγίου αλληλεγγύης στα κοινωνικά δίκτυα. «Εκτός από τους γείτονες, πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να είναι καλό για τους ξένους που βρίσκονται στο Κίεβο χωρίς οικογένεια», λέει στα καλά ισπανικά, αφού έχει ζήσει στη Βολιβία για τέσσερα χρόνια.
Αναμονή για εκκένωση
«Στον πόλεμο κανείς δεν κερδίζει. Όλοι χάνουν. Θα πρέπει να διαπραγματευτούν», λέει ο 25χρονος Φιράτ, ένας από τους χιλιάδες Τούρκους που σπουδάζουν στην Ουκρανία. Παραδέχεται ότι βρίσκεται στο καταφύγιο περιμένοντας την πρεσβεία του να τον ειδοποιήσει να εκκενώσει το καταφύγιο. Αλλά δεν ξέρει αν είναι πολύ αργά. Λυπάται, χωρίς να επικρίνει τη χώρα του, που άλλες κυβερνήσεις ήταν πιο επιμελείς τις τελευταίες εβδομάδες στο να ζητήσουν από τους πολίτες τους να φύγουν.
Η άφιξή του στο καταφύγιο του εστιατορίου ήταν τυχαία. Λέει ότι άρχισε να ακούει τις βόμβες, βγήκε από το σπίτι του και, λίγα μέτρα μακριά, έπεσε πάνω σε μια κοπέλα στην πόρτα του Buena Vista, η οποία προσφέρθηκε να τον αφήσει να μπει. Και μέχρι στιγμής. «Το να είσαι εδώ κάτω είναι τρομερό. Είναι σαν ταινία», λέει αφού δείχνει τη γωνιά όπου περνάει τις νύχτες του ξαπλωμένος σε τέσσερα σκαμπό που έχει παρατάξει στον τοίχο. «Δεν είχα προετοιμαστεί γι’ αυτό. Ψάχνουν για νερό, φαγητό…».
