Περισσότεροι από 1.200 άμαχοι έχουν χάσει μέχρι σήμερα τη ζωή τους από την έναρξη των επιθέσεων στη Γάζα. Οι τραυματίες ξεπερνούν τους 7.000 και πολλοί από αυτούς καταλήγουν παρά τις ύστατες προσπάθειες των γιατρών να τους κρατήσουν στη ζωή.
Συνέντευξη στη Βάσω Ασμανίδου
Το newsbeast.gr συνομίλησε με τον γιατρό και υπεύθυνο προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Απόστολο Βεΐζη, για την κατάσταση που επικρατεί στη Γάζα αλλά και τη μάχη που δίνουν οι γιατροί για να θεραπεύσουν όσο το δυνατόν περισσότερους αμάχους.
Ο κ. Βεΐζης, στη συνέντευξή του, αποκαλύπτει περιστατικά που έχουν σοκάρει τους γιατρούς και θυμάται τι είχε συμβεί κατά την παραμονή του εκεί.
– Πόσο καιρό εργάζονται στα παλαιστινιακά εδάφη οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και τι παρέχουν;
«Τα παλαιστινιακά εδάφη είναι ένα σημείο στον πλανήτη όπου η ανθρώπινη ψυχή τελεί υπό κατοχή φόβου ήδη από την παιδική της ηλικία. Άνθρωποι –γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι- που δεν γνωρίζουν πώς είναι μια καθημερινότητα χωρίς βία.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στα Κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη από το 1989. Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, βραχυχρόνια ψυχοθεραπεία, κοινωνική στήριξη και παραπομπή σε ιατρικές υπηρεσίες σε ανθρώπους που έχουν πληγεί από τη βία και τις ένοπλες συρράξεις.
Σήμερα οι ομάδες μας ανταποκρίνονται στο νέο κύκλο βίας στη Γάζα, όπως ανταποκριθήκαμε και ξανά στο παρελθόν στα επείγοντα περιστατικά του 2009 (επιχείρηση “Συμπαγές Μολύβι”) και του 2012 (επιχείρηση “Αμυντικός Πυλώνας” )».
– Ποιες είναι οι δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Γάζα;
«Στη Γάζα βρισκόμαστε για περισσότερα από δέκα χρόνια. Η κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην πόλη της Γάζας ειδικεύεται στη μετεγχειρητική φροντίδα (φροντίδα τραυμάτων και φυσιοθεραπεία) ιδίως για τους ασθενείς με εγκαύματα. Στο νοσοκομείο Νασέρ στην πόλη Χαν Γιουνίς, νότια της Γάζα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα οργανώνουν την εκπαίδευση ομάδων ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού που εργάζονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας και παρέχουν εξειδικευμένη εκπαίδευση για χειρουργικές επεμβάσεις στο χέρι.
Η νέα ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχει έρθει για να υποστηρίξει το προσωπικό του Παλαιστινιακού Υπουργείου Υγείας στο νοσοκομείο Αλ Σίφα, όπου γίνονται δεκτοί οι περισσότεροι από τους τραυματίες. To Αλ Σίφα είναι το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Γάζας με περίπου 250 κρεβάτια και 8 χειρουργεία. Οι χειρουργικές ομάδες κάνουν βάρδιες όλο το 24ωρο.
Αν και βρισκόμαστε στη Γάζα, στο κέντρο των εξελίξεων, σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούμε να φτάσουμε στους ασθενείς προκειμένου να κάνουμε τη δουλειά μας αποτελεσματικά. Αντιμετωπίζουμε μεγάλες δυσκολίες στην προσπάθειά μας να προσεγγίσουμε τους ανθρώπους που μας έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Είναι αναγκαίο να έχουμε πρόσβαση στους τραυματίες και οι τραυματίες είναι αναγκαίο να μπορούν να φτάσουν στα νοσοκομεία, κάτι που πολλές φορές δεν συμβαίνει».
– Μπορείτε να μας περιγράψετε την κατάσταση στα νοσοκομεία της Γάζας;
«Η έλλειψη φαρμάκων αποτελεί ένα χρόνιο πρόβλημα στη Γάζα. Το 40% των φαρμάκων που θεωρούνται σημαντικά από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και το 65% των «αναλώσιμων υλικών » (γάζες, βελόνες κ.ά.) δεν υπάρχουν. Τις πρώτες ημέρες μετά την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης “Προστατευμένη Παρυφή” (Protective Edge), οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσέφεραν δωρεάν φάρμακα και άλλα υλικά που φέρεται να ήταν σε έλλειψη στα κεντρικά φαρμακεία της Γάζας (αναισθητικά, φάρμακα για χειρουργείο, ιατρικά κιτ για τη φροντίδα των τραυματιών). Επίσης έχουμε προσφέρει δύο πακέτα έκτακτης ανάγκης στην Κεντρική Αποθήκη Φαρμάκων νότια και βόρεια της Γάζας.
Η μετεγχειρητική κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην πόλη της Γάζας λειτουργεί σε ένα ποσοστό 10 έως 30% της χωρητικότητάς της, διότι η ένταση του βομβαρδισμού εμποδίζει τους ασθενείς να έχουν πρόσβαση στην εγκατάσταση. Τα τακτικά προγράμματα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που λειτουργούσαν πριν τους βομβαρδισμούς στο νοσοκομείο Νάσερ, στην Χαν Γιούνις, έχουν διακοπεί εξαιτίας της σύγκρουσης. Επίσης στη Γάζα δεν υπάρχει η δυνατότητα για παρακολούθηση των ασθενών. Αυτή τη στιγμή επικεντρωνόμαστε στην παροχή εντατικής και μετεγχειρητικής φροντίδας στους τραυματίες από τους βομβαρδισμούς.
Οι νέες συγκρούσεις έρχονται να πλήξουν ακόμη περισσότερο την ήδη εύθραυστη ανθρωπιστική και υγειονομική κατάσταση της περιοχής. Ήδη από το 2006, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα σταθερά κατακρίνουμε την πολιτικοποίηση του παλαιστινιακού συστήματος υγείας και τις συνέπειες αυτής της διπλής σύρραξης-μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης και μεταξύ παλαιστινιακών ομάδων. Ο πληθυσμός υποφέρει από τις χρόνιες συρράξεις, από την έλλειψη πρόσβασης σε ορισμένα είδη περίθαλψης και από ελλείψεις σε ιατροφαρμακευτικά είδη».
– Είναι επικίνδυνη η παραμονή των Γιατρών στη Γάζα;
«Η ένταση των βομβαρδισμών καθιστά την μετακίνηση στη Γάζα εξαιρετικά επικίνδυνη για τον πληθυσμό αλλά και τις ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
Στο νοσοκομείο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είδαν δύο διασώστες να χάνουν τη ζωή τους και άλλους δύο να τραυματίζονται στην προσπάθειά τους να περισυλλέξουν τραυματίες από την Ας Σουτζαιβέ. Επιπλέον ένα πρωί, ένα όχημα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που έφερε εμφανώς τα διακριτικά της οργάνωσης διέφυγε αεροπορικής βόμβας που εξεράγη σε απόσταση μόλις 300 μέτρων. Οι ισραηλινές Αρχές είχαν νωρίτερα εγγυηθεί για την ασφαλή μετακίνηση του προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα από το σημείο διέλευσης των συνόρων Ερέζ προς την πόλη της Γάζας, προκειμένου να προστεθεί η εισερχόμενη χειρουργική ομάδα.
Στη φωτογραφία ο Απόστολος Βεΐζης
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα επανειλημμένως έχουμε τονίζει ότι το ιατρικό προσωπικό και οι εγκαταστάσεις πρέπει να γίνονται σεβαστές και οι πυροβολισμοί δεν θα πρέπει να στοχεύουν ασθενοφόρα και νοσοκομεία, ούτε σημεία κοντά σε αυτά.
Κάνουμε ότι μπορούμε για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του προσωπικού μας. Θα μείνουμε στην εμπόλεμη Γάζα όσο περισσότερο μπορούμε, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού που βρίσκονται επίσης στην περιοχή. Οι Παλαιστίνιοι συνάδελφοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να μείνουν, ούτως ή άλλως».
– Μπορείτε να μας αναφέρετε περιστατικά που έχουν σοκάρει τους Γιατρούς;
«Ένας Παλαιστίνιος χειρουργός μας εκμυστηρεύτηκε πως βρίσκεται πολύ κοντά στο να πάθει κατάθλιψη, αναφερόμενος στην ιστορία ενός κοριτσιού, το οποίο είχε εισαχθεί στην πτέρυγά του. Είχε χάσει την μητέρα της και την αδελφή της από αεροπορική επίθεση, ενώ ο πατέρας της και ο αδερφός της νοσηλεύονταν στη μονάδα εντατικής θεραπείας και τελικά δεν τα κατάφεραν. “Χτες, έκλαιγε ζητώντας τη μητέρα της και την αδερφή της”.
Ενώ οι επίσημοι ισχυρισμοί είναι ότι ο στόχος της χερσαίας επίθεσης είναι να καταστρέψει τις σήραγγες που οδηγούν στο Ισραήλ, αυτό που βλέπουμε στην πράξη είναι βομβαρδισμούς που πραγματοποιούνται αδιακρίτως.
Η πλειοψηφία των νεκρών και των τραυματιών στη Γάζα είναι άμαχοι και ιατρικό προσωπικό που βρίσκονται εν μέσω πυρών.
Στην αίθουσα ανάνηψης των επειγόντων περιστατικών, οι μισοί ασθενείς που ήταν σε σοβαρή κατάσταση έχασαν τη ζωή τους μέσα σε λίγα λεπτά και οι άλλοι μισοί έπρεπε να υποβληθούν σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
Ανησυχούμε, ωστόσο, ότι υπάρχουν παγιδευμένοι πολλοί τραυματίες ή ασθενείς που χρειάζονται συστηματική φροντίδα στα σπίτια τους ή αλλού, φοβούμενοι να κυκλοφορήσουν εξαιτίας των βομβιστικών επιθέσεων. Οι άνθρωποι στη Γάζα υποφέρουν εξαιτίας των πολυετών συγκρούσεων και βιώνουν μακροχρόνια μια εξαιρετικά πιεστική κατάσταση».
-Περιγράψτε μας, από την επικοινωνία που έχετε με τους Γιατρούς, πώς είναι η καθημερινότητά τους
«Μία ανθρώπινη καταστροφή εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας. Συνήθως, όταν μία χώρα βρίσκεται σε πόλεμο, οι άμαχοι τρέπονται σε φυγή. Ωστόσο, στη Γάζα κανείς δεν φεύγει γιατί δεν μπορεί να φύγει. Η Γάζα έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση και πυκνότητα πληθυσμού στον κόσμο και οι κάτοικοι της περιοχής δεν έχουν πού να πάνε.
Οι άνθρωποι ζουν μία διαρκή κατάσταση τρόμου και το μόνο που επιθυμούν είναι να σταματήσουν όλα αυτά. Δεν μπορούν να κοιμηθούν. Κάθε φορά που πέφτουν για ύπνο, δεν ξέρουν αν το πρωί το σπίτι τους θα είναι ακόμα στη θέση του. Κάποιες οικογένειες έχουν εγκαταλείψει αναγκαστικά τα σπίτια τους, είτε γιατί πλησιάζουν τα τανκς, είτε γιατί το κτήριο έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Προσπαθούν να βρουν καταφύγιο σε σχολεία, όπου μπορούν. Ωστόσο, σήμερα στη Γάζα δεν υπάρχει κανένα ασφαλές μέρος. Οι βομβαρδισμοί είναι αδιάκοποι και χωρίς διακρίσεις. Δεν υπάρχει ηλεκτρισμός.
Υπάρχουν επίσης ελλείψεις σε τρόφιμα και βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης. Πριν τον πόλεμο, ένα εκατομμύριο άνθρωποι, από το συνολικό πληθυσμό του 1,5 εκατομμυρίου, λάμβαναν βοήθεια σε τρόφιμα. Σήμερα, οι ανάγκες προφανώς έχουν αυξηθεί, αλλά η πρόσβαση δεν είναι επαρκής. Οι άνθρωποι που έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους, έχουν ανάγκη για πόσιμο νερό και βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης που είναι αναγκαία για την επιβίωσή τους.
Είναι πολύ σημαντικό για όλους εμάς που εργαζόμαστε στη Γάζα να μπορούμε να συνεχίσουμε το έργο μας και να βοηθήσουμε όσους περισσότερους ανθρώπους γίνεται».
-Με ποιο τρόπο μπορεί να βοηθήσει κάποιος τους ανθρώπους στη Γάζα;
«Οι ανάγκες στη Γάζα είναι τεράστιες και η οικονομική υποστήριξη έχει για μας ζωτική σημασία καθώς τα έσοδα της οργάνωσης προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από ιδιωτικές εισφορές. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι με 50 ευρώ αγοράζουμε ιατρικά κιτ με τα οποία προσφέρουμε ιατρική φροντίδα σε 70 ασθενείς για 3 μήνες. Τα κιτ αυτά περιέχουν τα απαραίτητα φάρμακα και τον εξοπλισμό ώστε το προσωπικό μας να διασφαλίζει την παροχή ιατρικής φροντίδας, ανεξάρτητα από την πρόσβαση ή όχι σε ιατρικές δομές.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα για να είμαστε σε θέση να ανταποκρινόμαστε στις επείγουσες κρίσεις αποτελεσματικά, χρησιμοποιούμε προσυσκευασμένα κιτ με ιατροφαρμακευτικό υλικό. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να τα αποστέλλουμε γρήγορα σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη προκύψει ανάγκη. Παράλληλα, διασφαλίζουμε ότι παραδίδονται σε άριστη κατάσταση και με ένα αρκετά χαμηλότερο κόστος συγκριτικά με το κόστος διαχείρισης της συλλογής φαρμάκων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Για τους λόγους αυτούς, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν δεχόμαστε φάρμακα ή άλλες δωρεές σε είδος. Και γι’ αυτό ζητάμε να επικοινωνούν μαζί μας όσοι θέλουν να μας βοηθήσουν είτε μέσω της ιστοσελίδας μας είτε μέσω της τηλεφωνικής μας γραμμής. Πιο συγκεκριμένα, όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να πάρει πληροφορίες από τις ιστοσελίδες support.msf.gr/gaza ή από το τηλέφωνο 2105200500».
Οι φωτογραφίες ανήκουν στη Samantha Maurin από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα