Οι Βίκινγκς –εθνοτική ομάδα, τμήμα των βορείων λαών της Ευρώπης- ήταν εξαιρετικοί ναυτικοί, έμποροι και εξερευνητές.
Ήταν θαρραλέοι, λεβέντες και… επιχειρηματικά μυαλά.
Τα κατορθώματά τους ήταν αξιοσημείωτα.
Ανάμεσα στον 8ο και 12ο αιώνα ήταν οι πρώτοι που είχαν καταφέρει να φτάσουν σε τέσσερις ηπείρους. Ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι που διέσχισαν τον Ατλαντικό και έφτασαν στη Βόρεια Αμερική (την οποία αποκαλούσαν «Vinland»), εγκαταστάθηκαν στην Ισλανδία, τη Γροιλανδία και τη Νέα Γη, με αποτέλεσμα να θεωρούνται πρωτοπόροι της παγκοσμιοποίησης, γράφει ο Ronald Hutton στο New Statesman.
Ίδρυσαν το πρώτο ρωσικό κράτος, με έδρα το Κίεβο, ενώ ορισμένοι αποτελούσαν την προσωπική φρουρά των βυζαντινών αυτοκρατόρων στην Κωνσταντινούπολη. Έγιναν πρωταρχική δύναμη στις Βρετανικές Νήσους και ίδρυσαν τις πρώτες πόλεις της Ιρλανδίας -συμπεριλαμβανομένου του Δουβλίνου- ενώ οι στόλοι τους διείσδυσαν μέχρι τη μακρινή Μεσόγειο και τις ακτές της Βόρειας Αφρικής.
Σε ένα κομμάτι της Γαλλίας ίδρυσαν το Δουκάτο της Νορμανδίας και επαναπροσδιορίστηκαν ως Νορμανδοί, κατέκτησαν Αγγλία, τη Σικελία και τμήματα της Ιταλίας, την Ουαλία, την Ιρλανδία και τη Συρία, όπως αναφέρει το βιβλίο του «The Northmen’s Fury» ο Philip Parker.
Οι Βρετανοί έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν περισσότερα για τον πολιτισμό των Βίκινγκς αυτές τις ημέρες, μέσα από μια έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο με τίτλο «Vikings: Life and Legend», που θα διαρκέσει έως τις 22 Ιουνίου.
Άλλωστε οι ίδιοι οι Βρετανοί ενώθηκαν σε ένα βασίλειο, υπό την προοπτική της κατάκτησής τους από τους πολέμαρχους των Βίκινγκς. Ο βασιλιάς Αλφρέδος έγινε «Μέγας», καθώς ήταν αυτός που οργάνωσε την εθνική αντίσταση στους Βίκινγκς.
Πάνω απ’ όλα όμως οι Βίκινγκς θεωρούνταν από πολλούς ως η επιτομή της βαρβαρότητας και της ειδωλολατρίας.
Πολλές ιστορικές πηγές –που έχουν γραφτεί κυρίως από τα θύματά τους- αναφέρουν τη σκληρότητα με την οποία αντιμετώπισαν τους κληρικούς και πώς λεηλάτησαν τις εκκλησίες. Ωστόσο, μετά από σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα οι Βίκινγκς υιοθέτησαν τη χριστιανική θρησκεία.
Οι Βίκινγκς ήταν εξαιρετικά καλοί τεχνίτες, σπουδαίοι ποιητές και παραμυθάδες και είναι αυτοί που εφηύραν ένα από τα πιο διαδεδομένα και δημοφιλή είδη ψυχαγωγίας στον κόσμο: τις σαπουνόπερες.
Μερικοί συγγραφείς ανέφεραν ότι οι οικισμοί των Βίκινγκς στις ξένες χώρες δημιούργησαν νέους σημαντικούς και δυναμικούς λαούς, όπως οι Νορμανδοί, αλλά, σε γενικές γραμμές, από τον 19ο αιώνα οι Βρετανοί είχαν την άποψη ότι οι Βίκινγκς ήταν βάρβαροι. Μάλιστα, τους πρόσθεσαν -ιστορικά ανακριβή- κέρατα στα κράνη τους για να υπογραμμίσουν την αγριότητά τους.
Το Χόλιγουντ από την πλευρά του ενίσχυσε τα παλιά στερεότυπα, με ηθοποιούς όπως οι Kirk Douglas και Michael York να υποδύονται τους δανούς πολέμαρχους ως εξαιρετικά άγριους, αλλά τελικά επιρρεπείς στην εξαγορά.
Βέβαια, ορισμένοι λόγιοι με επικεφαλής τον Peter Sawyer αντιδρούσαν σε αυτήν την κυρίαρχη «παραδοσιακή» άποψη.
Υποστήριζαν ότι οι θηριωδίες που συνοδεύουν την ιστορία των Βίκινγκς, αποτελούσαν προπαγάνδα που προήλθε από τους μοναχούς οι οποίοι είχαν βάλει σκοπό να αμαυρώσουν τη φήμη των «αντιπάλων τους», επειδή τύχαινε να έχουν διαφορετική θρησκεία.
Ανέφεραν ακόμη ότι οι πρώτοι ευρωπαίοι χριστιανοί την εποχή του Μεσαίωνα ήταν εξίσου βάρβαροι στον πόλεμο, ενώ οι Βίκινγκς ήταν περισσότερο έμποροι, άποικοι και εξερευνητές, παρά πειρατές.
Υποστήριζαν ακόμη, ότι οι Βίκινγκς έφεραν μαζί τους πολλά οφέλη στις χώρες από τις οποίες πέρασαν ή εγκαταστάθηκαν, ιδρύοντας πόλεις, επεκτείνοντας τις γεωργικές εκτάσεις, απελευθερώνοντας κεφάλαιο και καθιερώνοντας συστήματα συναλλαγών.
Πλέον αναγνωρίζεται ότι οι Βίκινγκς δεν συμπεριφέρονταν πολύ διαφορετικά από τους συγχρόνους τους.
Η διαφορετικότητά τους έγκειτο στο γεγονός, ότι σε αντίθεση με άλλους επιδρομείς, εκείνοι έφταναν από τη θάλασσα και επέφεραν τα χτυπήματά τους προτού προλάβει να οργανωθεί αντίσταση απέναντί τους. Αφού κατακτούσαν μια περιοχή, οι Βίκινγκς αποκαθιστούσαν την οικονομία, τις κοινωνικές και πολιτικές δομές ενώ υιοθετούσαν τη θρησκεία και πολλά στοιχεία του πολιτισμού τους.
Η συγκεκριμένη έκθεση -καταλήγει ο αρθρογράφος- θα μπορούσε να πει κανείς πως διακηρύσσει εμμέσως τη σημασία της παγκοσμιοποίησης: την αξία της τεχνολογίας (στην περίπτωση των Βίκινγκς τα πλοία), την προσέγγιση των λαών, τη δύναμη της μόδας στη διαμόρφωση ταυτοτήτων και την αυτο-έκφραση, την ικανότητα των καταναλωτικών αγαθών να ενώνουν τους ανθρώπους ανεξάρτητα από τη γλώσσα ή την εθνικότητά τους.
