Τα πόστερ υπάρχουν τριγύρω μας εδώ και εκατοντάδες χρόνια, με τις εικονογραφήσεις τους να χαράσσονται στη μνήμη μας αμετάκλητα.

Έχουν χρησιμοποιηθεί για όλους τους καλούς και τους κακούς σκοπούς αυτού του κόσμου, από προώθηση προϊόντων, διακόσμηση και αφύπνιση του πατριωτισμού μέχρι και προπαγανδιστικούς λόγους.

Κάποιες φορές βέβαια οι φωτογραφίες-θέματα τραβούσαν απλώς τα μάτια του κόσμου, με την αφίσα να ακολουθεί τη μαζική απαίτηση.

Ας θυμηθούμε λοιπόν μια σειρά από περίφημα πόστερ του παρελθόντος και τις ενδιαφέρουσες ιστορίες που σέρνονται ξοπίσω τους…

Γεύμα στην κορυφή του ουρανοξύστη

Παρά το γεγονός ότι για χρόνια φημολογούταν ότι η φωτογραφία ήταν πλαστή ή παραποιημένη, είναι όντως πραγματική! Η θρυλική φωτογραφία που γέννησε την ακόμα πιο θρυλική αφίσα τραβήχτηκε από τον ατρόμητο φωτογράφο Charles Ebbets στις 29 Σεπτεμβρίου 1932. Έντεκα εργάτες απολαμβάνουν το γεύμα τους στον 69ο όροφο του ουρανοξύστη RCA (το σημερινό κτίριο της General Electric) στη Νέα Υόρκη, κατά τους τελευταίους μήνες της κατασκευής του. Οι περισσότεροι εικονιζόμενοι έχουν μάλιστα αναγνωριστεί από τους οικείους τους, την ίδια στιγμή που η ίδια η φωτογραφία αποδιδόταν για χρόνια στον φωτογράφο Lewis Hine, που είχε καταγράψει με τον φακό του την ανέγερση του Empire State Building το 1931. Μόλις το 2003 αναγνωρίστηκε επισήμως ο Charles C. Ebbets ως ο δημιουργός της πασίγνωστης φωτογραφίας…

We Can Do It!

Η περίφημη αφίσα «We Can Do It!», επίσης γνωστή και ως «Rosie the Riveter» (από το δημοφιλές λαϊκό τραγούδι των ΗΠΑ), έγινε σύμβολο της μαχόμενης Αμερικανίδας, που αντικατέστησε τον άντρα στη βιομηχανία και την παραγωγή πολεμικών προμηθειών όταν ο σύζυγός της πολεμούσε τη ναζιστικό-ιαπωνική απειλή. Το πόστερ του αμερικανού σχεδιαστή J. Howard Miller κυκλοφόρησε το 1941, ενώ κατά δήλωσή του πηγή έμπνευσης αποτέλεσε η φωτογραφία της βιομηχανικής εργάτριας Geraldine Doyle, φωτογραφία που είχε κυκλοφορήσει λίγους μήνες πριν.

Ο Miller πληροφορήθηκε μάλιστα την ταυτότητά της πολύ αργότερα, το 1984, όταν άρθρο σε περιοδικό σύγκρινε το πασίγνωστο πόστερ με τη δική της φωτογραφία. Η ίδια η Doyle άντεξε στο εργοστάσιο μόλις δύο εβδομάδες, καλύπτοντας το όλο εγχείρημα με ένα σκοτεινό πέπλο ειρωνείας…

Φάρα Φόσετ

Το δημοφιλές πόστερ με τη Φόσετ την παρουσιάζει σε μια εποχή που ήταν ακόμα άγνωστη: δεν είχε καν υπογράψει στους «Αγγέλους του Τσάρλι», είχε εμφανιστεί απλώς σε μερικά διαφημιστικά. Ο ατζέντης της προσέλαβε τον φωτογράφο Bruce McBroom να την απαθανατίσει με μπικίνι, φωτογράφιση που έλαβε χώρα στο σπίτι της ηθοποιού και του συζύγου της Lee Majors στην Καλιφόρνια. Όταν θα κυκλοφορήσει η αφίσα το 1976, με την τελική επιλογή της φωτογραφίας να ανήκει στην ίδια την ηθοποιό, θα σημειώσει ρεκόρ πωλήσεων 12 εκατομμυρίων αντιτύπων σε όλο τον κόσμο!

Ο Lord Kitchener θέλει εσένα

Ο υπουργός Εσωτερικών της Βρετανίας, υπεύθυνος για θέματα πολέμου, καλεί τους Βρετανούς να στρατολογηθούν σε ένα από τα πλέον περίφημα πολεμικά πόστερ που είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Η ξακουστή αφίσα λανσαρίστηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1914, με τον αντίκτυπό της να είναι τέτοιος που να σημειωθεί ρεκόρ στρατολογήσεων εκείνο τον μήνα, με τον Kitchener να καταφέρνει να οργανώσει τον μεγαλύτερο εθελοντικό στρατό που είχε δει ποτέ το Ηνωμένο Βασίλειο για να αντιπαρατεθεί αποφασιστικά με τους Γερμανούς στο Δυτικό Μέτωπο. Το 1916 ο Lord Kitchener θα σκοτωνόταν όταν το πολεμικό σκάφος που τον μετέφερε στη Ρωσία για διαπραγματεύσεις θα βυθιζόταν από γερμανική νάρκη. Η περίφημη αφίσα θα αποτελούσε κατόπιν πηγή έμπνευσης για την αμερικανική αντίστοιχη, με τον θρυλικό Θείο Σαμ να καλεί τους Αμερικανούς τόσο στον Α’ όσο και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αναφωνώντας: «Θέλω Εσένα για τον Στρατό των ΗΠΑ»…

Η γλώσσα του Αϊνστάιν

Η περιβόητη φωτογραφία με τον κορυφαίο φυσικό να βγάζει αυθάδικα τη γλώσσα του τραβήχτηκε στις 14 Μαρτίου 1951 από τον φωτογράφο Arthur Sasse. Σε μια εκδήλωση προς τιμήν του στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, για τα 72α γενέθλιά του, ο Sasse και οι άλλοι ρεπόρτερ προσπαθούσαν απέλπιδα να κάνουν τον Αϊνστάιν να χαμογελάσει στην κάμερα. Ο επιστήμονας, μέσα στο αυτοκίνητο του γυρισμού από το event, κουρασμένος καθώς ήταν από την εκδήλωση, δεχόταν τις φορτικές πιέσεις των ρεπόρτερ για μια τελευταία «καλή» φωτογραφία. Φώναξε τότε: «Αρκετά! Αρκετά!», κι όταν ούτε και αυτό αποθάρρυνε τους αποφασισμένους επαγγελματίες, η αντίδραση του Αϊνστάιν έγινε ακόμα καλύτερη: έβγαλε τη γλώσσα του για να τους χλευάσει, συντελώντας άθελά του σε μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες απεικονίσεις του! Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο φυσικός λάτρευε αυτή τη φωτογραφία τόσο πολύ που την έκοψε μόνος του, αφήνοντας εντός κάδρου μόνο το πρόσωπό του.

Η αυθεντική φωτογραφία τον παρουσιάζει στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου, παρέα με τον Dr Frank Aydelotte και τη σύζυγό του.

Τσε Γκεβάρα



Η πασίγνωστη φωτογραφία, γνωστή ως «Guerrillero Heroico» (Ηρωικός Αντάρτης), τραβήχτηκε στην Αβάνα της Κούβας στις 5 Μαρτίου 1960 από τον Alberto Korda. Την ώρα που ο Φιντέλ Κάστρο εγκωμίαζε από το βήμα τα ηρωικά θύματα μιας έκρηξης, ο Τσε εμφανίστηκε απρόσμενα στη σκηνή, δίνοντας στον φωτογράφο τη δυνατότητα να φιλοτεχνήσει το πλέον περίφημο πορτρέτο του.

Η κοκκινόμαυρη αφίσα, που στηρίζεται στη φωτογραφία, δημιουργήθηκε το 1968 από τον ιρλανδό καλλιτέχνη Jim Fitzpatrick και έχει έκτοτε αναπαραχθεί άπειρες (κυριολεκτικά!) φορές, από μπλουζάκια και αφίσες μέχρι και σε κάθε επιφάνεια που μπορεί να φιλοξενήσει φωτογραφία. Ο φωτογράφος άφησε μάλιστα τα δικαιώματα της φωτογραφίας ελεύθερα, για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από επαναστατικές ομάδες στα πέρατα της οικουμένης, πρόσφατα ωστόσο ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να διεκδικήσει τα δικαιώματα και να τα δώσει στην οικογένεια του Τσε…

Άλι – Λίστον

Το συναρπαστικό πόστερ από τον χώρο της πυγμαχίας απαθανατίστηκε από τον φωτογράφο του περιοδικού Sports Illustrated, Neil Leifer, με την κατάληξη του αγώνα να είναι ακόμα και σήμερα από τους πιο αμφιλεγόμενες στα χρονικά του οργανωμένου αθλητισμού. Στις 25 Μαΐου 1965, στο Lewiston του Maine, ο Μοχάμεντ Άλι αντιμετώπιζε για δεύτερη φορά τον Σόνι Λίστον, με τον Άλι να έχει κερδίσει την πρώτη αναμέτρηση μόλις την προηγούμενη χρονιά. Ξεκινώντας λοιπόν ο πρώτος γύρος του δεύτερου αγώνα τους, ο Λίστον πέφτει αναπάντεχα -και ιδιαίτερα γρήγορα- κάτω, με τον Άλι να μην αποσύρεται στη γωνιά του αλλά να κάθεται πάνω από το κεφάλι του φωνάζοντας: «Σήκω και πάλεψε, κορόιδο!». Τη στιγμή αυτή κατέγραψε με τον φακό του ο Liefer, στιγμιότυπο που όλοι νόμιζαν ότι ήταν το νοκάουτ του Λίστον έπειτα από εξαντλητική μάχη και αδυσώπητο αγώνα…

Το φιλί στην Times Square

Η φωτογραφία-σύμβολο τραβήχτηκε στις 14 Αυγούστου 1945 από τον Alfred Eisenstaedt και δημοσιεύτηκε μία εβδομάδα αργότερα στο περιοδικό Life. Το στιγμιότυπο μάλιστα ήταν αυθόρμητο (όχι στημένο δηλαδή) και συνέβη στην περίφημη πλατεία Times Square της Νέας Υόρκης όταν ξέσπασαν τα νέα για συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας. Ο Eisenstaedt, που τραβούσε παθιασμένα φωτογραφίες από τους ξέφρενους πανηγυρισμούς, δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να μάθει τα ονόματα του ζεύγους, με τα καλυμμένα πρόσωπά τους να έχουν δώσει την ευκαιρία σε πολυάριθμα ζευγάρια να ισχυριστούν πως ήταν αυτοί στη φωτογραφία. Κι όμως, στη δεκαετία του 1970 η νοσοκόμα έγραψε ένα γράμμα στον Eisenstaedt αποκαλύπτοντας την ταυτότητά της: ήταν η Edith Shain, που είχε βρει ανάρμοστο τότε το γεγονός του δημόσιου φιλιού της, γι’ αυτό και δεν είχε διεκδικήσει ποτέ τη θέση που της ανήκε. Η ίδια μάλιστα θυμάται ότι ο ναύτης που την άρπαξε και τη φίλησε της ήταν άγνωστος, με πολυάριθμους άντρες να έχουν διεκδικήσει την «πατρότητα». Ο Glenn McDuffie φαντάζει πλέον ο πιο πιθανός, που ήταν τότε ένας 18χρονος παθιασμένος νέος, ο οποίος μάλιστα έχει περάσει 5 φορές το τεστ αλήθειας του πολυγράφου! Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι το ίδιο ζευγάρι απαθανατίστηκε σχεδόν ταυτόχρονα και σε άλλη φωτογραφική μηχανή, αυτή τη φορά στον φακό του φωτορεπόρτερ Victor Jorgensen!

Η δική του φωτογραφία θα γίνει εξίσου δημοφιλής, όταν θα παρουσιαστεί την επόμενη μέρα στους New York Times…