Κάθε μέρα πατάμε δεκάδες κουμπιά, αν και όπως μας έχει δείξει η Ιστορία, υπάρχουν κουμπιά και κουμπιά. Άλλα για να επιλέγεις όροφο στο ασανσέρ, άλλα για να ενεργοποιείς το κινητό σου και άλλα τέλος για να ισοπεδώνεις τον εχθρό. Ξεκάθαρα, δεν είναι όλα ίδια.
Ένα από αυτά τα ιδιαίτερα λοιπόν κουμπιά ήταν το κομβίο απελευθέρωσης βομβών του θρυλικού σήμερα βομβαρδιστικού Λάνκαστερ, ένα ταπεινό κουμπάκι από βακελίτη δηλαδή που θα ήταν το κερασάκι στην τούρτα των σφοδρών βρετανικών βομβαρδισμών του 1943, της χρονιάς-καμπής για την έκβαση του πολέμου.
Είμαστε στα 1943 όταν η διοίκηση της RAF, κατάφωρα απογοητευμένη από τα ποσοστά επιτυχίας των βομβαρδισμών σε γερμανικό έδαφος, αναζήτησε τρόπους να πλήξει την καρδιά της γερμανικής βιομηχανίας. Οι επιτελείς κατέληξαν πως το καλύτερο που είχαν να κάνουν ήταν να καταστρέψουν τα υδροηλεκτρικά φράγματα του γερμανικού Ρουρ, τα οποία παρείχαν ρεύμα και νεράκι στη βαριά βιομηχανία του Γ’ Ράιχ.
Μια νέα βόμβα έπρεπε να δημιουργηθεί ώστε να πληγούν αποφασιστικά τα γερμανικά φράγματα. Έτσι και έγινε: η «bouncing bomb» (από την ικανότητά της να… αναπηδά στο νερό) θα περνούσε τις αμυντικές οχυρώσεις της υδροηλεκτρικής κατασκευής, θα βυθιζόταν στο νερό και μόνο τότε θα έσκαγε.
Το εγχείρημα μόνο εύκολο δεν ήταν φυσικά, καθώς το να βρει στόχο ο βομβαρδιστής παρέμενε πανδύσκολο (τα ποσοστά ευστοχίας ήταν εξόχως απογοητευτικά, αφού οι βόμβες ξεστράτιζαν ακόμα και 120 χιλιόμετρα μακριά από τον στόχο!), την ίδια ώρα που η πλειονότητα των χειριστών δεν μπορούσαν καν να εντοπίσουν μια μέτρια βρετανική πόλη στο φως της ημέρας και μάλιστα σε καιρό ειρήνης!
Το εγχείρημα θα χρειαζόταν από τον πιλότο να πετάξει κοντά στο φράγμα, από τον πλοηγό να παρακολουθεί τον χάρτη και να διορθώνει διαρκώς την πορεία και από τον βομβαρδιστή να πατήσει το μαγικό κουμπάκι την ακριβώς κατάλληλη στιγμή.
Δεν θα το περίμενε κανείς, αλλά το κουμπί των βομβαρδιστικών Λάνκαστερ ήταν αυτό που ξεπήδησε θριαμβευτής από την όλη επιχείρηση. Έπειτα από δυο μέρες προσπαθειών, στις 17 Μαΐου 1943 τα βρετανικά βομβαρδιστικά κατέστρεψαν τρία τέτοια φράγματα, σπέρνοντας τον όλεθρο στην καρδιά του γερμανικού ανεφοδιασμού.
Ένα τέτοιο κουμπί, το οποίο είχε αφαιρέσει ένα μέλος του πληρώματος του βομβαρδιστικού, θα βγει σε πλειστηριασμό και οι ειδικοί αναμένουν να πιάσει κάπου 50.000 ευρώ. Καθόλου άσχημα για ένα κουμπάκι που πατήθηκε μόλις μία φορά στη μακρά του ιστορία…
