Το χρονικό της δημιουργίας μιας απόκοσμης μουσικής που υμνεί τη βία, την οργή και το αίμα

Μουσική απόκοσμη, ανατριχιαστική, σκοτεινή. Μουσικοί ντυμένοι στα μαύρα που βάφουν τα πρόσωπά τους στα χρώματα των νεκρών. Υμνούν τον σατανά, μισούν οτιδήποτε έχει σχέση με το χριστιανισμό, καίνε εκκλησίες ενώ γίνονται πρωταγωνιστές σε στυγερές δολοφονίες και φρικτές αυτοκτονίες. Γρήγορος και βίαιος ρυθμός στα τραγούδια τους που πολλές φορές κόβει την ανάσα… Το νορβηγικό Black Metal δεν έχει, όμως, να κάνει μόνο με τη μουσική. Πρόκειται για ένα φαινόμενο κοινωνικό, πολιτιστικό, ακόμη και θρησκευτικό. Οι Νορβηγοί, άλλωστε, ήταν παγανιστές που εκχριστιανίστηκαν βίαια. Στοιχεία αυτής της βίας και της τάσης για εκδίκηση έχει αφομοίωση και η συγκεκριμένη μουσική. Αυτό δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Σχεδόν κάθε μουσικό κίνημα εμπνέει και εμπνέεται από διάφορα κοινωνικά ερεθίσματα. Είναι πολλές οι εποχές που συνδέθηκαν με ένα μουσικό κίνημα αλλά και το αντίστροφο. Οι χίπις, οι πανκς, οι ροκάδες, οι χεβιμεταλαδές ακόμα και οι πιο σύγχρονοι ravers γεννήθηκαν και άνθισαν μέσα σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Κάποια από αυτά τα μουσικά κινήματα άντεξαν (και γιγαντώθηκαν) με το πέρασμα του χρόνου, κάποια άλλα παρέμειναν στάσιμα και κάποια άλλα χάθηκαν στη λήθη. Κυρίες και κύριοι, καλωσορίσατε στον σκοτεινό κόσμο της νορβηγικής black metal σκηνής.

Ο παγανισμός και ο βίαιος εκχριστιανισμός της Νορβηγίας

Για να κατανοήσει κάποιος πλήρως το υπόβαθρο της νορβηγικής black metal σκηνής θα πρέπει πριν να κάνει μια μεγάλη «βουτιά» στο χρόνο. Να φτάσει πίσω στο 780 μ.Χ. εποχή που ο χριστιανισμός ετοιμαζόταν να μπει στη ζωή των Σκανδιναβών. Και δεν το έκανε και με τον πιο ειρηνικό τρόπο. Οι Νορβηγοί ήταν παγανιστές, δεν δέχθηκαν τα χριστιανικά κηρύγματα και η (βίαιη) ρήξη ανάμεσα στις δυο πλευρές φαινόταν σχεδόν φυσιολογική. Ο Καρλομάγνος ήταν αυτός που σχεδόν επέβαλε τον χριστιανισμό σε κάθε χώρα που κατακτούσε. Το ίδιο ήθελε να κάνει και σε εκείνες της Σκανδιναβίας. Οι Βίκινγκς τον πολέμησαν με κάθε τρόπο και μέσο καθώς θεώρησαν πως οι θεοί και οι παραδόσεις τους κινδυνεύουν. Η σύγκρουση ήταν εξαιρετικά βίαιη και κράτησε σχεδόν 150 χρόνια. Η αρχή του τέλους για τους παγανιστές Νορβηγούς έγινε το 993 όταν και βαφτίστηκε χριστιανός ο μελλοντικός βασιλιάς της Νορβηγίας Όλαβ Τρύγκβασον ο οποίος ενθρονίστηκε το 995. Από εκεί και πέρα ξεκίνησε ένα απίστευτης βιαιότητας πογκρόμ κατά των παγανιστών που σε πολλές περιπτώσεις είτε βαπτίζονταν χριστιανοί, είτε έχαναν το κεφάλι τους. Μέχρι την τελική τους ήττα και τη σταδιακή εξαφάνισή τους η αντίδραση των Βίκινγκς ήταν εξίσου αιματηρή. Ως αντίποινα οι χριστιανοί κατέστρεφαν ναούς και στη θέση τους έχτιζαν εκκλησίες. Αυτό το τελευταίο, έχει αξία να το συγκρατήσετε.

Το ξέσπασμα της νορβηγικής black metal σκηνής

Μέσα στο πέρασμα του χρόνου οι Σκανδιναβοί και κυρίως οι Νορβηγοί έβρισκαν διαρκώς πολλούς και διάφορους τρόπους να εκδηλώνουν το μίσος τους προς οτιδήποτε χριστιανικό. Ένα από τα μεγαλύτερα ξεσπάσματα ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90 όταν και άνθισε στη χώρα η black metal σκηνή. Η συγκεκριμένη μουσική είχε ξεκινήσει περίπου μια δεκαετία νωρίτερα. Το 1982 οι μετέπειτα θρύλοι Venom κυκλοφορούν ένα δίσκο διαμάντι. Το «Black Metal». Ο δίσκος σκάει σαν… βόμβα. Μαύρο εξώφυλλο, με έναν τράγο στο κούτελο του οποίου υπάρχει μια πεντάλφα. Το διαβολικό τρίο από το Newcastle της Μεγάλης Βρετανίας με τον δεύτερο δίσκο του είχε ανοίξει τον δρόμο για όλους τους υπόλοιπους.

Περίπου μια δεκαετία αργότερα η Νορβηγία θα βρισκόταν αντιμέτωπη με ένα κύμα βίας το οποίο είχε και μουσική υπόκρουση. Σημείο αναφοράς δύο μεγάλες πόλεις της Νορβηγίας. Το Μπέργκεν και το Όσλο. Σε αυτές τις δυο μεγαλουπόλεις δεκάδες πιτσιρικάδες δημιούργησαν μια σκοτεινή underground κοινότητα που αφορούσε αποκλειστικά τους ίδιους.

Μπροστάρηδες οι (θρυλικοί πλέον σήμερα) Mayhem που προσπάθησαν και τελικά πέτυχαν να δημιουργήσουν μια απόκοσμη και πολλές φορές φρικιαστική μουσική με επιρροές από Venom και Bathory που μεσουρανούσαν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Βασικό συστατικό, ωστόσο, ήταν ο ωμός και ακατέργαστος ήχος. Η παραγωγή των δίσκων τους, όπως την ξέρουμε σήμερα, ήταν άγνωστη λέξη. Όχι γιατί δεν μπορούσαν αλλά γιατί δεν ήθελαν.

Ακολούθησαν δεκάδες συγκροτήματα από τα οποία ξεχώρισαν οι  Darkthrone, Thorns, Immortal, Ulver, Burzum, Emperor, Hades, Satyricon. Όλοι αυτοί μαζί φυσικά με τους Mayhem , σάρωναν τα πάντα στο πέρασμά τους. «Πρωτεύουσα» της σκηνής το Όσλο. Εκεί στεγαζόταν άλλωστε και το υπόγειο δισκοπωλείο Helvete («κόλαση» στα νορβηγικά) το οποίο άνηκε στον κιθαρίστα των Mayhem, Euronymous, που για πολλά χρόνια αποτελούσε το απόλυτο στέκι. Οι ιστορίες που το συνοδεύουν πολλές. Το παρακάτω βίντεο σας… «ξεναγεί» στο διαβόητο υπόγειο

Η εικόνα των μπλακμεταλάδων παρέπεμπε σε πρωταγωνιστές ταινιών θρίλερ. Μαύρα ρούχα με καρφιά και αλυσίδες. Μακριά μαλλιά και βαριές μπότες. Στους λαιμούς να κρέμονται ανάποδοι σταυροί και  τα πρόσωπα βαμμένα στα χρώματα των νεκρών  (corpse-paint) προκαλούσαν την έντονη αντίδραση των γειτόνων.

Δολοφονίες, αυτοκτονίες και πυρπολήσεις χριστιανικών εκκλησιών

Όπως ήδη έχει αναφερθεί βασική θεματολογία στους στίχους ήταν (και παραμένει μέχρι και σήμερα) ο αντιχριστιανισμός, ακολουθούσαν ο παγανισμός, ο σατανισμός, ο μηδενισμός και ο μισανθρωπισμός. Και εκεί που όλοι θεωρούσαν πως οι τρομαχτικοί αυτοί πιτσιρικάδες με τα μαύρα θα μείνουν στους στίχους και τη μικρή κοινότητα που οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει, η κοινή γνώμη της Νορβηγίας ήρθε αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανές κύμα βίας. Στις 8η Απριλίου του 1991 ο τραγουδιστής των Mayhem, Per Yngve Ohlin (που είχε το προσωνύμιο «Dead» δηλαδή νεκρός), αυτοκτόνησε. Βρέθηκε νεκρός με τις φλέβες του κομμένες και με ανοιχτό το κεφάλι αφού αυτοπυροβολήθηκε με κυνηγετική καραμπίνα.  Τον νεκρό βρήκε πρώτος ο Euronymous ο οποίος αφού  έκανε μερικές… διορθώσεις στο χώρο (όπως ο ίδιος είπε αργότερα «τακτοποίησε» το μαχαίρι και την καραμπίνα δίπλα στον αυτόχειρα) φωτογράφισε το πτώμα. Η φωτογραφία αυτή έγινε αργότερα το εξώφυλλο του bootleg live album «Dawn of the Black Hearts»! Στις 21 Αυγούστου 1992 ο ντράμερ των Emperor, Bard Guldvik Eithun (γνωστός με το ψευδώνυμο Faust) μαχαίρωσε μέχρι θανάτου τον Magne Andreassen, έναν gay που τον πλησίασε (όπως είπε στην ομολογία του) με σκοπό να πάνε οι δυο τους σε ένα κοντινό δάσος. Ο Faust τον ακολούθησε αλλά με μοναδικό σκοπό να τον σκοτώσει. Όπως και έκανε. Ο ντράμερ των Emperor το 1994 καταδικάστηκε σε 14 χρόνια φυλακή αλλά αποφυλακίστηκε τελικά το 2003.

Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, στις 10 Αυγούστου του 1993 ο Varg Vikernes των Burzum στην κυριολεξία κατέσφαξε τον κιθαρίστα των Mayhem ο οποίος βρέθηκε μαχαιρωμένος 23 φορές. Δύο στο κεφάλι, πέντε στο λαιμό, και 16 φορές στην πλάτη! Ο Vikernes συμμετείχε και αυτός στους Mayhem με το προσωνύμιο «Count Grishnackh», ως μπασίστας. Το 1994, μετά δηλαδή την πρώτη του καταδίκη, κυκλοφόρησε το θρυλικό πλέον άλμπουμ «De Mysteriis Dom Sathanas». Είναι ίσως ο μόνος δίσκος στην ιστορία της μουσικής που όταν κυκλοφόρησε ένας από τους μουσικούς είχε δολοφονηθεί, ένας άλλος είχε αυτοκτονήσει ενώ ο τρίτος (από τα συνολικά πέντε μέλη) βρισκόταν στη φυλακή! Αλλά δεν ήταν μόνο οι δολοφονίες και οι αυτοκτονίες. Πριν το 1992 στη Νορβηγία κάθε χρόνο καιγόταν μια εκκλησία. Μέσα στην επόμενη τετραετία, ωστόσο, τα πράγματα θα αλλάξουν δραματικά καθώς θα πυρπολυθούν περίπου 100 ιεροί ναοί, κάποιοι εξ αυτών ιδιαίτερης πολιτιστικής αξίας. Το 1992 καίγεται η εκκλησία Fantoft Stave kyrka, μια από τις αρχαιότερες νορβηγικές εκκλησίες ( είχε χτιστεί το 1150 μΧ) που κατασκευάστηκε στα ερείπια παγανιστικού νορβηγικού ναού! Ίσως ο πιο αξιομνημόνευτος εμπρησμός είναι αυτός που κατέστρεψε την «Fantoft» μία ξύλινη εκκλησία που αποτελούσε -πέρα από λατρευτικό χώρο- και αξιοθέατο καθώς υπήρχε εκεί από τον 12ο μ.Χ. αιώνα Οι αστυνομικοί πίστευαν πως πίσω από τον συγκεκριμένο εμπρησμό ήταν ο Varg Vikernes των Burzum (one-man band). Τίποτα, ωστόσο, δεν αποδείχθηκε μέχρι που ο Vikernes συνελήφθη για την άγρια δολοφονία του Euronymous το 1993. Τότε, προφανώς «απελευθερώθηκε» και έβαλε την φωτογραφία της εκκλησίας Fantoft μετά τον εμπρησμό της στο εξώφυλλο στο album Aske (στα Νορβηγικά σημαίνει τέφρα)!

Η κατάσταση στη Νορβηγία σήμερα

Προφανέστατα η εικόνα στη Νορβηγία σήμερα δεν είναι ίδια με εκείνη πριν από 25 χρόνια. Τα ακραία περιστατικά είναι σαφώς λιγότερα αλλά και πάλι υπάρχουν και συνεχίζουν να προκαλούν αντιδράσεις.

Το 2002 ο τραγουδιστής των Gorgoroth, Gaahl συνελήφθη με την κατηγορία ότι βασάνιζε και έδερνε έναν 40χρονο άντρα για πολλές ώρες, απειλώντας τον παράλληλα ότι στο τέλος θα τον θυσίαζε και θα του έπινε το αίμα. Οι Gorgoroth, το 2004, εμφανίστηκαν στην εξαιρετικά θρησκευόμενη καθολική Πολωνία επί σκηνής έχοντας σαν ντεκόρ παλουκωμένα κεφάλια από αρνιά (μια ευθεία παραπομπή στον αμνό του Θεού), τέσσερα γυμνά μοντέλα «σταυρωμένα» ενώ περιέλουσαν το κοινό με 80 λίτρα αίμα προβάτων. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται σαν σκηνές βγαλμένες από το πιο αληθινό θρίλερ αλλά για τους μπλακμεταλάδες Νορβηγούς είναι κομμάτια της ζωής τους και τα… αγαπάνε! Ο Abbath, τραγουδιστής των Immortal, σε συνέντευξή του είπε αναπολώντας τα παλιά: «Ήμασταν όλοι μπλεγμένοι μέχρι το λαιμό. Ήταν σκοτεινές αλλά και ωραίες μέρες. Το κάψιμο των εκκλησιών δεν μας ενοχλούσε, αλλά οι δολοφονίες, όσο να ’ναι, μας θορύβησαν», ενώ ο κιθαρίστας του συγκροτήματος, ο Demonaz, εξήγησε πως: «Δεν έχουμε ψύχωση με τον Σατανά, έχουμε ψύχωση με το κακό. Είναι στο αίμα των Σκανδιναβών. Είμαστε μια σκοτεινή χώρα, με ιδιαίτερη φύση, και αυτό έχει αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεσή μας. Τη μέρα που κατακτάς μια βουνοκορφή είσαι ο Θεός, και δεν μπορεί να σε σταματήσει κανείς».