Για πολλά παιδιά σε πολλές χώρες του κόσμου τα μπαλόνια είναι αγαπημένο παιχνίδι. Τους αρέσουν τα χρώματά τους, τα κλωτσούν σαν μπάλες ή τα δένουν από ένα σπάγκο και τα κρατούν σφιχτά.
Εκτός κι αν είναι παιδιά από το Μπαγκλαντές. Οπότε τα μπαλόνια δεν είναι παιχνίδι αλλά δουλειά και δεν ασχολούνται μαζί τους στον ελεύθερο χρόνο τους αλλά περνούν τη ζωή τους εργαζόμενα σε εργοστάσια μπαλονιών.
Ασφαλώς θα έπρεπε τα παιδιά αυτά να είναι στο σχολείο. Ορισμένα δεν είναι ούτε δέκα ετών- αν και ο νόμος απαγορεύει την εργασία σε παιδιά κάτω των… 14. Αντί για τα μαθήματα και τα παιχνίδια τους, είναι κλεισμένα στα εργοστάσια, ξεχωρίζοντας τα μπαλόνια ανά χρώμα και κουβαλώντας φορτία πολύ μεγάλα για τα μικρά τους χέρια.
Η ημέρα τους αρχίζει στις 6 το πρωί και η δουλειά τους διαρκεί 11 ώρες. Σχολούν στις 5 το απόγευμα. Για τη σκληρή δουλειά τους και τη χαμένη παιδική και εφηβική ηλικία τους αμείβονται με λιγότερα από 800 τάκα- δηλαδή κάτω από 9 ευρώ το μήνα και στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να προσδοκούν εισόδημα 22 ευρώ. Πάντα χαμηλότερο από τα 58 ευρώ που είναι ο μέσος μηνιαίος μισθός για τον απασχολούμενο για πρώτη φορά σε εργοστάσιο ενδυμάτων. Είναι αξιοσημείωτο πως το μισθό αυτό θέσπισε η κυβέρνηση της χώρας μετά την καταστροφή στη Rana Plaza κατά την οποία χάθηκαν περισσότερες από 1100 ζωές.
Πολλές οικογένειες ωστόσο δεν έχουν άλλη επιλογή από το να στείλουν τα παιδιά τους να δουλέψουν, καθώς είναι παγιδευμένες στους χαμηλούς μισθούς.
Η πρακτική αυτή είναι τόσο συνηθισμένη που τα χρήματα δίνονται απευθείας στην οικογένεια του παιδιού- εργάτη.
Ο 12χρονος Apu, εργάτης σε εργοστάσιο μπαλονιών, είναι ένα από αυτά τα παιδιά. «Ο πατέρας μου εγκατέλειψε εμένα και τη μητέρα μου όταν ήμουν πέντε χρονών», εξηγεί, «η μαμά μου με φρόντιζε από τότε κι εγώ τώρα δουλεύω για να φροντίσω τη μαμά μου».
Παρόμοια είναι και η ιστορία του 11χρονου Ruma, ο οποίος όμως είναι πολύ χαρούμενος που δεν πηγαίνει στο σχολείο. «Δεν μου αρέσει να μελετώ», λέει, «ο μπαμπάς μου είναι επίσης εργάτης αλλά αυτά που βγάζει δεν είναι αρκετά για μας. Με τη δουλειά μου βοηθώ οικονομικά την οικογένειά μου».
Σύμφωνα με τη UNICEF εκτιμάται πως η παιδική εργασία αφορά περίπου ένα εκατομμύριο παιδιά ηλικίας από 10 έως 14 ετών σε όλη τη χώρα, αλλά ο αριθμός εκτοξεύεται αν διευρυνθούν τα όρια ηλικίας.
«Στο Μπαγκλαντές περίπου πέντε εκατομμύρια παιδιά από 5 έως 14 ετών εργάζονται σε επικίνδυνες συνθήκες σε εργοστάσια, γκαράζ και σπίτια, σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και αγορές, σε μικρά χυτήρια, για μικρό ή και καθόλου μισθό», εξήγησε ο φωτογράφος Zakir Chowdhury.
«Πολλά αγόρια και κορίτσια που δουλεύουν δεν έχουν πρόσβαση στη εκπαίδευση και καταδικάζονται σε δουλειές για χαμηλά προσόντα και με χαμηλές αμοιβές που τα εγκλωβίζει ακόμα περισσότερα στον κύκλο της φτώχειας».
Για κάποιους ωστόσο αυτό δεν είναι πρόβλημα, όπως για τον ιδιοκτήτη του εν λόγω εργοστασίου μπαλονιών Zakir Hossain, που έστησε την «επιχείρησή» του με τη βοήθεια της γυναίκας και του μεγαλύτερου γιου του. Παραδέχεται πως προσλαμβάνει παιδιά για εργάτες αλλά υποστηρίζει πως τους συμπεριφέρεται καλά. «Στο εργοστάσιό μου όλα τα παιδιά δουλεύουν όπως ο γιος μου, τους δίνω τις ίδιες ευκαιρίες. Δουλεύουν για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους αλλά εγώ σκέφτομαι πως είναι παιδιά γονιών σαν κι εμένα. Εύχομαι να σπουδάσουν στο μέλλον και να γίνουν αυτάρκη».
«Αν δεν δίναμε στα παιδιά την ευκαιρία να δουλεύουν εδώ θα γίνονταν κλέφτες. Εδώ είναι καλύτερα και οι οικογένειες νιώθουν πως τα παιδιά τους είναι ασφαλή», προσθέτει η γυναίκα του.
