Καθώς πλησιάζει η ορκωμοσία του, ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επαναφέρει συνεχώς μια ιδέα από την πρώτη του θητεία – την ανάληψη του ελέγχου της Γροιλανδίας, της γιγάντιας ξηράς που αποτελεί αυτόνομο έδαφος της Δανίας.
Ο Τραμπ δήλωσε στις 22 Δεκεμβρίου ότι η απόκτηση κυριότητας και ελέγχου της Γροιλανδίας είναι «απόλυτη ανάγκη» για την εθνική ασφάλεια και επανέφερε το θέμα την περασμένη Δευτέρα, σημειώνοντας ότι ο γιος του, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, επισκέφθηκε το μεγαλύτερο νησί του κόσμου.
Μάλιστα, όταν ρωτήθηκε αν θα απέκλειε τη χρήση στρατιωτικής βίας ή οικονομικής πίεσης για να αποκτήσει τον έλεγχο της Γροιλανδίας καθώς και της Διώρυγας του Παναμά -την οποία έχει επίσης προτείνει να καταλάβει- ο Τραμπ είπε ότι δεν μπορεί να το αποκλείσει.
«Όχι, δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω για κανένα από αυτά τα δύο, αλλά μπορώ να πω αυτό: Τις χρειαζόμαστε για την οικονομική μας ασφάλεια».
Ακολουθούν τρεις βασικοί λόγοι που ο Τραμπ ενδιαφέρεται τόσο πολύ για τη Γροιλανδία
Εθνική ασφάλεια: Αυτή τη στιγμή φιλοξενεί το βορειότερο φυλάκιο του Πενταγώνου – τη διαστημική βάση Pituffik, παλαιότερα γνωστή ως αεροπορική βάση Thule. Η Liselotte Odgaard, ανώτερη συνεργάτιδα του Ινστιτούτου Hudson, προειδοποίησε πέρυσι ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι προετοιμασμένο για πιθανή ρωσική επιθετικότητα στην Αρκτική, σημειώνοντας ότι τα πυρηνικά υποβρύχια της Μόσχας θα μπορούσαν να ταξιδέψουν κάτω από τον πάγο κατά μήκος των ακτών της ανατολικής Γροιλανδίας χωρίς να γίνουν αντιληπτά. Προειδοποίησε επίσης ότι η Ρωσία έχει κίνητρα να συνεργαστεί με την Κίνα στην Αρκτική.
Σπάνιες γαίες: Τα στοιχεία αυτά είναι ζωτικής σημασίας για πολλές από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε σήμερα. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν συνάψει συμφωνίες με τη Γροιλανδία για την εξασφάλιση μελλοντικών προμηθειών αυτών των στοιχείων. Η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος παραγωγός σπάνιων γαιών στον κόσμο με μεγάλη διαφορά, αλλά η επιρροή της στην αγορά υποχωρεί, αναφέρει το MarketWatch.
Δημιουργία αντιπερισπασμού: Ο Τραμπ θα πρέπει να εργαστεί με οριακές ρεπουμπλικανικές πλειοψηφίες στη Βουλή και τη Γερουσία και ήδη αντιμετωπίζει αντιδράσεις από το ίδιο του το κόμμα στην ακριβή υπόσχεσή του να παρατείνει τις φοροελαφρύνσεις του 2017. Έτσι, η εστίασή του στη Γροιλανδία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως υιοθέτηση μιας στρατηγικής του τύπου «όταν υπάρχει αμφιβολία, άλλαξε το θέμα», όπως ανέφερε ο Greg Valliere, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής για την πολιτική των ΗΠΑ στην AGF Investments.
«Ο Τραμπ μπορεί να δυσκολευτεί να εκπληρώσει τις υποσχέσεις που έδωσε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας – είναι ήδη σαφές ότι η χώρα δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά όλες τις φοροελαφρύνσεις του Τραμπ. Γιατί λοιπόν να μην αναβιώσει μια ανόητη προσπάθεια να αποσπάσει τη Γροιλανδία από τη Δανία;», σημείωσε ο ίδιος.
Από το 2009, η Γροιλανδία είχε το δικαίωμα να κηρύξει την ανεξαρτησία της, αλλά η αχανής περιοχή των περίπου 56.000 κατοίκων εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Δανία και δεν επέλεξε ποτέ να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο.
Το ενδιαφέρον του Τραμπ θα μπορούσε να δώσει στη Γροιλανδία ένα άνοιγμα για περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις, μεταξύ άλλων στον τουρισμό ή στην εξόρυξη σπάνιων γαιών, όπως σημειώνουν οι New York Times.
Η αντίδραση της Δανίας
Η προσπάθεια απόκτησης της Γροιλανδίας το 2019 συνάντησε ισχυρή αντίσταση από τη Δανία. Αν και η Γροιλανδία έχει αυτόνομη αυτοδιοίκηση, παραμένει μέρος του Βασιλείου της Δανίας.
«Η Γροιλανδία δεν πωλείται. Η Γροιλανδία δεν είναι δανική. Η Γροιλανδία ανήκει στη Γροιλανδία. Ελπίζω ειλικρινά αυτό να μην είναι σοβαρό», είχε δηλώσει το 2019 η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, κατά την επίσκεψή της στη Γροιλανδία.
Ο Τραμπ είχε εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τις δηλώσεις της Φρεντέρικσεν και είχε ακυρώσει προγραμματισμένη συνάντηση μαζί της.