Το μυστήριο με το πλοίο που έπλεε μεσοπέλαγα χωρίς πλήρωμα

Ο υδάτινος κόσμος έχει γεννήσει κατά καιρούς πολλά μυστήρια και οι θρύλοι για τα πλοία φαντάσματα προκαλούν συχνά φόβο, αλλά και γοητεία ταυτόχρονα. Οι ιστορίες με τις ανεξήγητες εξαφανίσεις πλοίων είναι πολλές. Η ιστορία όμως του πλοίου Mary Celeste θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ναυτικά μυστήρια όλων των εποχών. Το αξιοσημείωτο σε αυτή την ιστορία είναι ότι δεν εξαφανίστηκε το πλοίο, αλλά μόνο το πλήρωμά του.

Το εμπορικό πλοίο-φάντασμα εντοπίστηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1872 να πλέει ακυβέρνητο στον Βόρειο Ατλαντικό, στα ανοιχτά των Αζόρων από το βρετανικό πλοίο Dei Gratia. Όταν το πλήρωμα του τελευταίου ανέβηκε στο Mary Celeste βρέθηκε μπροστά σε κάτι ανεξήγητο: το επταμελές πλήρωμα, ο καπετάνιος, η γυναίκα του και η δίχρονη κόρη τους, όλοι, ήταν άφαντοι. Παρόλα αυτά τα προσωπικά αντικείμενα τους παρέμεναν ανέγγιχτα, όπως και το φορτίο του πλοίου -τα βαρέλια με το οινόπνευμα- Στις αποθήκες υπήρχαν τρόφιμα και ποτά για έξι μήνες.

Το πλοίο είχε ξεκινήσει στις 7 Νοεμβρίου από το λιμάνι της Νέας Υόρκης με τελικό προορισμό τη Γένοβα της Ιταλίας. Μετά τον απόπλου του πάλεψε με τα μανιασμένα κύματα και τους θυελλώδεις ανέμους για περίπου δύο εβδομάδες. Στις 25 Νοεμβρίου ήταν και η τελευταία καταχώρηση στο ημερολόγιο του καπετάνιου.

Όταν εντοπίστηκε από το Dei Gratia στις 5 Δεκεμβρίου το Mary Celeste, παρά τη νεκρική ησυχία στο εσωτερικό του, παρέμενε αξιόπλοο. Το πλήρωμα του Dei Gratia χωρίστηκε στα δύο και μαζί τα δύο πλοία έφτασαν στο Γιβραλτάρ, όπου εκεί το πλήρωμα θα μπορούσε να διεκδικήσει δικαιώματα διάσωσης και να λάβει αποζημίωση, σύμφωνα με το ναυτικό δίκαιο. Τελικά από τις 9.000 λίρες για τις οποίες είχε ασφαλιστεί το Mary Celeste και το πλήρωμά του επιδικάστηκαν ως εύρετρα μόλις 1.700 λίρες. Οι ναυτικοί του Dei Gratia αμφισβητήθηκαν για τα κίνητρά τους όμως δεν προέκυψαν επιβαρυντικά στοιχεία εναντίον τους για την εξαφάνιση του πληρώματος του Mary Celeste. Κρίθηκαν αθώοι από τους δικαστές, αλλά για πάντα ύποπτοι στα μάτια της κοινής γνώμης.

Οι θεωρίες για την εξαφάνιση του πληρώματος

Πολλές προσπάθειες έγιναν για να εξηγηθεί το τι είχε συμβεί, όμως όλες έπεσαν στο κενό.

Δώδεκα χρόνια μετά την εξαφάνιση του πληρώματος το περιοδικό Cornhill Magazine δημοσίευσε ένα άρθρο, στο οποίο ο «συγγραφέας» του ισχυριζόταν ότι είχε επιζήσει του ταξιδιού και ότι το πλοίο είχε δεχτεί επίθεση από ιθαγενείς, που σκότωσαν το πλήρωμα και το πέταξαν στη θάλασσα. Τον ίδιο, όπως ισχυριζόταν, τον άφησαν να ζήσει επειδή κατείχε ένα ιερό φυλαχτό.

Η ιστορία του πλοίου παρουσιάστηκε μέσα από το ντοκιμαντέρ της Anne MacGregor «Η αληθινή ιστορία του Mary Celeste», η οποία έκανε έρευνα προσπαθώντας να λύσει το μυστήριο της εξαφάνισης του πληρώματος.

H αρχική θεωρία ότι θαλάσσια τέρατα καταβρόχθισαν το πλήρωμα γρήγορα καταρρίφθηκε. Ούτε η θεωρία ότι έγινε επίθεση από πειρατές στάθηκε αρκετή για να εξηγήσει τι είχε συμβεί στο πλήρωμα. Και αυτό γιατί όλα τα προσωπικά αντικείμενα τους παρέμειναν μέσα στο πλοίο.

Σύμφωνα με άλλη θεωρία το πλήρωμα κάηκε όταν άρπαξαν φωτιά τα βαρέλια με το οινόπνευμα. Σύμφωνα όμως με την MacGregor όταν το Dei Gratia εντόπισε το Celeste δεν υπήρχε μυρωδιά καπνού. Ως πιθανές αιτίες της εξαφάνισης αναφέρθηκαν επίσης υποθαλάσσιοι σεισμοί, αλλά και τα θρυλικά φαινόμενα στο Τρίγωνο των Βερμούδων.

Στο ερειπωμένο από ανθρώπους πλοίο βρέθηκε χαλασμένη η πυξίδα του, έλειπε η μοναδική σωσίβια λέμβος και ένα σκοινί ήταν δεμένο πολύ σταθερά στη μία άκρη του πλοίου, ενώ η άλλη ήταν, ξεφτισμένη, μέσα στο νερό. Στποημερολόγιο του καπετάνιου δεν υπήρχε πουθενά αναφορά για εγκατάλειψη του πλοίου, ενώ από τα 1.700 βαρέλια με οινόπνευμα κάποια βρέθηκαν χυμένα.

Αφού απέκλεισε τι δεν έγινε η MacGregor προσπάθησε να ερευνήσει τι είχε συμβεί στο πλήρωμα. Η εγκατάλειψη ενός πλοίου μεσοπέλαγα ήταν το τελευταίο πράγμα που θα έκανε ένας καπετάνιος. Υπήρχε όμως περίπτωση να έδωσε μια τέτοια διαταγή ο Briggs. Και αν ναι, γιατί;

«Το πλοίο του ήταν αξιόπλοο. Δεν είχε πλημμυρίσει ή καταστραφεί. Το πλήρωμα που το βρήκε το οδήγησε στο Γιβραλτάρ, οπότε ήταν σε πολύ καλή κατάσταση» λέει ο ωκεανολόγος Phil Richardson που βοήθησε στο ντοκιμαντέρ που γύρισε η MacGregor. Έρευνες έγιναν και γύρω από τη ζωή του καπετάνιου στην πατρίδα του, τη Μασαχουσέτη. Τίποτα όμως ύποπτο δεν βρέθηκε. Αντίθετα ο καπετάνιος ήταν πολύ αγαπητός σε όλους και πολύ σεβαστός στο χώρο των ναυτικών.

Μία από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες μέχρι σήμερα υποστηρίζει ότι οι ναυτικοί έχασαν τη ζωή τους μετά την επιβίβαση τους σε μια σωσίβια λέμβο καθώς φοβήθηκαν ότι το φορτίο του πλοίου -τα βαρέλια με το οινόπνευμα- μπορεί να ήταν έτοιμο να εκραγεί.