«Ο δικός μας ο ρόλος είναι να βρούμε ένα χώρο που ο κόσμος καταλαβαίνει ότι είμαστε με τους αδικημένους, ότι είμαστε με τα κοινωνικά στρώματα που έχουν υποφέρει μέχρι τώρα», δηλώνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σχετικά με το αν φοβάται τις κοινωνικές αντιδράσεις όταν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να εφαρμόσει τα επώδυνα μέτρα του νέου μνημονίου σημειώνει: «Βεβαίως θα υπάρχουν κοινωνικές αντιδράσεις. Η συλλογικότητα δεν τελειώνει ποτέ, η πολιτική δεν τελειώνει ποτέ, η κοινωνική διαμαρτυρία δεν τελειώνει ποτέ. Κάνουμε και διορθωτικές κινήσεις και προχωράμε μια ανάπτυξη που έχει όχι μόνο ποσοτικά στοιχεία αλλά και ποιοτικά στοιχεία που ενισχύει τους ανθρώπους που έχουν υποφέρει πιο πολύ».
Ο κ. Τσακαλώτος τονίζει ότι «κάτι έχει αλλάξει στην Ευρώπη με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Η αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα δείχνει στους Ευρωπαίους πως έκανε μεν «έναν δύσκολο συμβιβασμό αλλά συγχρόνως έχει την ικανότητα να πάρει ριζοσπαστικά μέτρα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, στην υγεία, στην κοινωνική οικονομία» σημειώνει.
Αναφερόμενος στις μετεκλογικές συνεργασίες ο κ. Τσακαλώτος υπογραμμίζει: «Με τη Νέα Δημοκρατία νομίζω όλοι το έχουνε αποκλείσει. Εγώ νομίζω ακόμη και με το ΠΑΣΟΚ και με το ΠΟΤΑΜΙ θα είναι πάρα πολύ δύσκολη μια τέτοια συγκυβέρνηση. Βεβαίως θα είναι θέμα συλλογικών αποφάσεων του ΣΥΡΙΖΑ τι θα κάνουμε, αλλά έχω μια πολύ μεγάλη ένσταση ότι το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία που χτίσανε την κοινωνική τους βάση πάνω στο πελατειακό σύστημα και στην φοροδιαφυγή θα μπορέσουν να αλλάξουν και τώρα να αντιμετωπίσουν αυτά τα πολύ σημαντικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία».
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο συγκλίσεων στο θέμα του χρέους, ο τέως υπουργός Οικονομικών υπογραμμίζει ότι «δεν είμαστε όλοι στην ίδια πλευρά» [..] «Θυμάμαι μέχρι πρόσφατα να λένε ότι είναι βιώσιμο το χρέος» αναφέρει ο κ. Τσακαλώτος και επισημαίνει ότι η κρίση του χρέους υπήρξε για ορισμένους «ευκαιρία για σκληρά μέτρα». «Δεν πολεμάμε όλοι για το χρέος με τον ίδιο τρόπο, πόσο μάλλον για τις εργασιακές σχέσεις, για τα κόκκινα δάνεια».
Αναφορικά με τους αναποφάσιστους σήμερα, πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσακαλώτος σημειώνει: «Βεβαίως και ζητάμε μια δεύτερη ευκαιρία αλλά θα ήθελα να πω σε ένα μέρος αυτών των ψηφοφόρων ότι η πολιτική είναι δύσκολη, ότι κανένας δεν φανταζόταν ότι δεν θα είχαμε πολύ μεγάλες συγκρούσεις όταν προσπαθείς να αλλάξεις έναν νεοφιλελευθερισμό που επικρατεί όχι πέντε-δέκα χρόνια αλλά τριάντα χρόνια, δηλαδή μια ολόκληρη γενιά.. Άρα πρέπει εμείς να χτίσουμε και να πείσουμε τον κόσμο για μια εναλλακτική πολιτική μέσα από παραδείγματα που μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση της Αριστεράς είτε αυτό είναι στην υγεία είτε είναι αυτό στον κοινωνικό τομέα .
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Ευκλείδη Τσακαλώτου:
– Κύριε υπουργέ, ευχαριστούμε πολύ που μιλάτε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Είμαστε τέσσερις ημέρες πριν τις εκλογές. Τα επιτελεία των κομμάτων κοιτάζουν ήδη την επόμενη ημέρα αλλά και εσείς -όπως διάβασα σήμερα σε μια συνέντευξή σας στην αμερικανική οικονομική πύλη Market Watch- λέτε ότι ορισμένοι «εχθρικοί πιστωτές» ενδεχομένως να εμποδίσουν την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Ποιοι είναι αυτοί οι «εχθρικοί πιστωτές» και γιατί να το κάνουν κύριε υπουργέ;
«Εμείς από την αρχή αντιμετωπίσαμε πιστωτές που δεν ήταν όλοι ενωμένοι. Άλλα έλεγε το ΔΝΤ άλλα έλεγε η Κομισιόν. Οι χώρες, τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης δεν είχαν όλοι την ίδια θέση και ξέραμε από την αρχή ότι ο κ. Σόιμπλε είχε αυτή τη θέση…. Υπήρχε και ένα κομμάτι των πιστωτών, όχι όλοι, γιατί όπως σας είπα είχαμε και φίλους σε αυτή τη διαπραγμάτευση και μάλιστα πιστεύω ότι κάναμε και ρήξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή κάποιες χώρες καταλάβανε ότι πρέπει να αλλάξει και το υπόδειγμα. Είχαμε όμως και ανθρώπους που θεωρούσαν ότι έπρεπε να υπάρχει μια πολιτική αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ για να μην ενθαρρύνονται οι άλλοι, όπως θα έλεγε ο Βολταίρος».
– Οι άλλοι; Εννοείτε προφανώς αυτοί που έρχονται.. 4 Οκτωβρίου έχουμε εκλογές στην Πορτογαλία, ακολουθεί η Ισπανία και η Ιρλανδία.
«Είναι πολύ ρευστό το πολιτικό σύστημα. Σχεδόν παντού ο δικομματισμός πέφτει.. και στη Βρετανία βλέπουμε την αλλαγή που έχει στο Εργατικό Κόμμα. Παντού ο δικομματισμός πού ήταν 80% και 90% τώρα έχει φτάσει τα 60% γιατί υπάρχει μια κρίση της πολιτικής, μια απαξίωση της πολιτικής .Γι’ αυτό είναι σημαντικό να διεξάγονται οι εκλογές όπως είναι τώρα ,πάνω σε διαφορετικά διακυβεύματα, σε διαφορετικά οράματα, σε διαφορετικές προτάσεις για να υπάρχουν επιλογές. Αυτό το ότι είμαστε όλοι ίδιοι και ότι η πολιτική πόλωση είναι τεχνητή, δεν είναι τεχνητή. Άλλο οι αγριάδες και οι υπερβολές, αλλά η πόλωση δεν είναι τεχνητή έχει βαθιές κοινωνικές ρίζες όταν σε μια κοινωνία σαν την Ελλάδα έχουμε και ανισότητες, και διακρίσεις, και ανεργία, και περιθωριοποιήσεις σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού».
– Κύριε υπουργέ να μείνουμε όμως στο θέμα του χρέους. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βάζει πλέον θέμα διαγραφής αλλά μόνο επιμήκυνσης και μείωσης επιτοκίων. Κάτι τέτοιο όμως θα έλεγα ότι βρίσκει σύμφωνη και τη Νέα Δημοκρατία και το Βερολίνο. Σε τι διαφέρετε λοιπόν;
«Εγώ θυμάμαι μέχρι πρόσφατα να λένε ότι είναι βιώσιμο το χρέος, δεν θυμάμαι αυτό που λέτε εσείς. Και δεν έχω καθόλου την αισιοδοξία και την καλοπροαίρετη προδιάθεση που εσείς ως δημοσιογράφος οφείλετε να έχετε ότι οι αντίπαλοί μας έχουν αυτή την ευνοϊκή θέση για το χρέος .Ίσα-ίσα για πολλούς νομίζω ότι το χρέος -και το είπαμε αυτό και στα βιβλία που έγραψα με τον Χρήστο τον Λάσκο από την πρώτη μέρα της κρίσης- ότι για πολλούς η κρίση του χρέους είναι ευκαιρία να περάσουνε σκληρά μέτρα ή εσωτερική υποτίμηση στους μισθούς ή μείωση των συντάξεων. Δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο η άποψη ότι όλοι είμαστε στην ίδια πλευρά και θα πολεμήσουμε για το χρέος με τον ίδιο τρόπο, πόσο μάλλον για τις εργασιακές σχέσεις, για το πώς πρέπει να ληφθούν τα κόκκινα δάνεια που είναι όλα μέρος του προβλήματος του χρέους».
– Είπατε ότι η κυβέρνηση Τσίπρα αντιμετώπισε μία άδικη συμπεριφορά κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. Κύριε Τσακαλώτο, τι θα αλλάξει τώρα αν πάλι έχουμε μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Μήπως έχουμε πάλι την ίδια άδικη συμπεριφορά;
«Αυτό θα φανεί. Νομίζω ότι κάτι έχει αλλάξει στην Ευρώπη με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Όταν ένας φιλόσοφος του επιπέδου του Χάμπερμας, ίσως -εν ζωή- ο πιο σημαντικός φιλόσοφος στην Ευρώπη λέει ότι η Γερμανία κατάφερε σε μια ημέρα να χάσει αυτό που έχτισε σε πενήντα μέρες, καταλαβαίνετε ότι κάτι έχει αλλάξει σε αυτή την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί ήταν πολύ ανήσυχοι για την ροπή που είχαν πάρει τα πράγματα. Όλα αυτά νομίζω μας δίνουν μεγαλύτερη αισιοδοξία, ότι μια κυβέρνηση και με κοινωνική υποστήριξη θα μπορεί να περάσει και μέτρα δύσκολα και μέτρα που είναι αναγκαία όπως είναι η αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος υπέρ των φτωχών, όπως η αλλαγή του πελατειακού συστήματος μέσα στη δημόσια διοίκηση.Μια τέτοια κυβέρνηση μπορεί να έχει μια στήριξη και μια νομιμοποίηση που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και εντός και εκτός Ευρώπης. Και να δούνε και οι Ευρωπαίοι και οι αριστεροί Ευρωπαίοι ότι εδώ υπάρχει μια κυβέρνηση που βεβαίως έκανε έναν δύσκολο συμβιβασμό αλλά συγχρόνως έχει την ικανότητα να πάρει ριζοσπαστικά μέτρα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, στην υγεία, στην κοινωνική οικονομία».
– Κύριε Τσακαλώτο η συμφωνία που υπογράψατε, το λέτε και εσείς, είναι επώδυνη και ότι αναγκαστήκατε να την υπογράψετε, εμπεριέχει σοβαρά και επώδυνα μέτρα. Το ερώτημα είναι : Δεν φοβάστε κοινωνικές αντιδράσεις σε περίπτωση που είστε κυβέρνηση και προσπαθήσετε να περάσετε αυτά τα μέτρα;
«Βεβαίως θα υπάρχουν κοινωνικές αντιδράσεις. Η συλλογικότητα δεν τελειώνει ποτέ, η πολιτική δεν τελειώνει ποτέ, η κοινωνική διαμαρτυρία δεν τελειώνει ποτέ και, αλίμονο, ο δικός μας ο ρόλος είναι να βρούμε ένα χώρο που ο κόσμος καταλαβαίνει ότι είμαστε με τους αδικημένους, ότι είμαστε με τα κοινωνικά στρώματα που έχουν υποφέρει μέχρι τώρα .Κάνουμε και διορθωτικές κινήσεις και προχωράμε μια ανάπτυξη που έχει όχι μόνο ποσοτικά στοιχεία αλλά και ποιοτικά στοιχεία που ενισχύει τους ανθρώπους που έχουν υποφέρει πιο πολύ. Και νομίζω δεν είναι και πολύ δύσκολη η ερώτηση ποιος νομίζεις, ποιες πολιτικές δυνάμεις μπορούν να φέρουν την ανάπτυξη, τη δικαιοσύνη».
– Ακριβώς αυτό ήταν και το επόμενο ερώτημά μου. Με βάση κύριε Τσακαλώτο τις δημοσκοπήσεις ακόμα κι αν έρθει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναγκαστεί να συγκυβερνήσει με άλλα κόμματα με τα οποία μέχρι τώρα θα έλεγα ότι σας χωρίζει άβυσσος.. Το ΠΑΣΟΚ, το ΠΟΤΑΜΙ, ενδεχομένως και η Νέα Δημοκρατία. Βλέπετε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
«Με τη Νέα Δημοκρατία νομίζω όλοι το έχουνε αποκλείσει. Εγώ νομίζω ακόμη και με το ΠΑΣΟΚ και με το ΠΟΤΑΜΙ θα είναι πάρα πολύ δύσκολη μια τέτοια συγκυβέρνηση. Βεβαίως θα είναι θέμα συλλογικών αποφάσεων του ΣΥΡΙΖΑ τι θα κάνουμε, αλλά έχω μια πολύ μεγάλη ένσταση ότι το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία που χτίσανε την κοινωνική τους βάση πάνω στο πελατειακό σύστημα και στην φοροδιαφυγή θα μπορέσουν να αλλάξουνε και τώρα να αντιμετωπίσουν αυτά τα πολύ σημαντικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία».
– Κύριε Τσακαλώτο οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πολλοί πρώην ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι αναποφάσιστοι. Δηλώνουν ότι νιώθουν εξαπατημένοι και δεν εμπιστεύονται πλέον τον ΣΥΡΙΖΑ. Τι έχετε να τους πείτε; Απλά ότι θέλετε να σας δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία;
«Κοιτάξτε, βεβαίως ζητάμε μια δεύτερη ευκαιρία αλλά θα ήθελα να πω σε ένα μέρος αυτών των ψηφοφόρων ότι η πολιτική είναι δύσκολη, ότι κανένας δεν φανταζόταν ότι δεν θα είχαμε πολύ μεγάλες συγκρούσεις όταν προσπαθείς να αλλάξεις έναν νεοφιλελευθερισμό που επικρατεί όχι πέντε-δέκα χρόνια αλλά τριάντα χρόνια, δηλαδή μια ολόκληρη γενιά.. Άρα πρέπει εμείς να χτίσουμε και να πείσουμε τον κόσμο για μια εναλλακτική πολιτική μέσα από παραδείγματα που μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση της Αριστεράς είτε αυτό είναι στην υγεία είτε είναι αυτό στον κοινωνικό τομέα .Δεν είναι εύκολη η δουλειά της Αριστεράς γιατί πρέπει να πείσουμε για το επίδικο, ότι οι συλλογικές λύσεις είναι προτιμότερες από τον ατομικισμό και την ιδιωτική κατανάλωση και αυτό χρειάζεται πολλές φορές να έχεις και την κυβερνητική εξουσία για να μπορείς να προωθήσεις και να δώσεις χώρο σε κοινωνικά πειράματα και σε κοινωνικά εγχειρήματα».
– Κύριε υπουργέ μια τελευταία ερώτηση. Σε περίπτωση νίκης του ΣΥΡΙΖΑ θα επιστρέψετε και πάλι στο υπουργείο Οικονομικών;
«Αυτό νομίζω είναι απόφαση του πρωθυπουργού. Θα εξαρτηθεί και από τους συσχετισμούς θα αποφασιστεί και από τις συλλογικές μας αποφάσεις. Είναι πάρα πολύ νωρίς να συζητάμε για τέτοια πράγματα δυο-τρεις μέρες πριν από τις εκλογές».
