Δυο παντοδύναμοι στο εσωτερικό των χωρών τους ηγέτες, με νωπή την λαϊκή εντολή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθούν το μεσημέρι της 12ης Ιουλίου στο Βίλνιους της Λιθουανίας.

Η συνάντηση οριστικοποιήθηκε  και σε αυτή την χρονική στιγμή που το κλίμα ανάμεσα στις δυο χώρες έχει εξομαλυνθεί θεωρείται μια πρώτης τάξης ευκαιρία να πιάσουν το νήμα από την αρχή αλλά με τις κόκκινες γραμμές τους να είναι αμετακίνητες.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός ο οποίος θα μεταβεί στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις 11 και 12 Ιουλίου, μια σύνοδο σε επίπεδο ηγετών που έχει πολλές φορές τείνει χείρα φιλίας και συνεννόησης προς τον Τούρκο ομόλογό του διευκρινίζοντας πάντως ότι όσον αφορά στις διαφορές των δυο χωρών η Ελλάδα συζητάει μια και μόνη με την Τουρκία που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών επί τη βάση του διεθνούς δικαίου.

Διπλωματικές πηγές τόνιζαν στο newsbeast.gr ότι «ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και η έμπρακτη διάθεση συνεργασίας και διαλόγου παραμένει πυξίδα μας στις σχέσεις με την Τουρκία».

Σημείωναν μάλιστα με νόημα ότι είναι σημαντικό να χτίσουμε πάνω στην ηρεμία που επικρατεί το τελευταίο διάστημα και πως η Αθήνα παραμένει έτοιμη να εργαστεί στην κατεύθυνση μιας ωφέλιμης, για τη χώρα, προσέγγισης.

Οι ίδιες πηγές θύμιζαν ότι πάντα η Ελλάδα επιθυμούσε σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία και ακόμα και τώρα αποσκοπούμε αφενός στην επανέναρξη των συνομιλιών και αφετέρου στην ανάπτυξη μιας θετικής ατζέντας, μέσω των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας.

«Η χώρα μας επιδιώκει την επίλυση, στη βάση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, της μοναδικής διαφοράς, μεταξύ των δύο χωρών, την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας, στο πρότυπο ακριβώς των συμφωνιών που ήδη έχουμε πράξει με την Ιταλία, την Αίγυπτο και ελπίζουμε σύντομα και με την Αλβανία. Η συνεχής μετάθεση στο μέλλον αυτών των ζητημάτων δεν λειτουργεί προς όφελος καμίας εκ των δύο χωρών. Θα προσεγγίσουμε το διάλογο αυτόν, με την αυτοπεποίθηση που μας δίνει η ενισχυμένη διπλωματική μας θέση στο διεθνές περιβάλλον», τόνιζε από το βήμα της Βουλής το Σάββατο ο νέος υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, περιγράφοντας την πολιτική που θα ακολουθήσει η χώρα στο διπλωματικό πεδίο.

Η είδηση της συνάντησης των δυο ηγετών έχει γίνει δεκτή με ενθουσιασμό και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν ότι στο πρόσφατο τηλεφώνημα (07/07/2023) του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ευχαρίστησε το Έλληνα πρωθυπουργό για τις προσπάθειες που καταβάλλει για την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τον πρωθυπουργό θα συνοδεύουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, αλλά και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννα Μαρία Μπούρα.

Τα τέσσερα τετ α τετ των δυο ανδρών

Ηταν Σεπτέμβριος του 2019, στη Νέα Υόρκη, όταν Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Η συνάντηση είχε κρατήσει μια ώρα.

Η ΝΔ είχε πριν από λίγους μήνες έρθει στην εξουσία και το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών δεν ήταν καλό. Κανείς βεβαίως δεν φανταζόταν ότι θα επιδεινωνόταν και θα έφτανε στο «κόκκινο» το επόμενο καλοκαίρι του 2020.

Τότε, στη Νέα Υόρκη ο Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά και ο Ταγίπ Ερντογάν έθεσαν επί τάπητος για πρώτη φορά τις πάγιες θέσεις τους, που αποτελούν και τις πάγιες διαφορές των δύο χωρών.

Αν κρατούσε κάποιος κάτι θετικό από αυτή την συνάντηση ήταν ότι υπήρξε συμφωνία για συνεργασία των δύο κυβερνήσεων με στόχο την οικοδόμηση της σταθερότητας στην περιοχή.

Η δεύτερη συνάντηση έγινε στο Λονδίνο λίγους μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2019. Το κλίμα είχε επιδεινωθεί με την Αθήνα να είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη από την αιφνιδιαστική συμφωνία μεταξύ Τρίπολης και Αγκυρας στα τέλη Νοεμβρίου, με το λεγόμενο τουρκολιβυκό σύμφωνο.

Τότε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει πως «τα καλά λόγια και οι προθέσεις δεν αρκούν, αλλά απαιτούνται πράξεις».

Από τότε μεσολάβησε μια πολύ ταραγμένη περίοδος στις σχέσεις των δυο χωρών καθώς τον Μάρτιο επιχειρήθηκε μια απόπειρα εισβολής στον Έβρο με τον Ερντογάν να »μετακινεί» χιλιάδες μετανάστες από την ενδοχώρα της Τουρκίας στα ελληνικά σύνορα.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούλιο θα ξεκινούσε μια παρατεταμένη κρίση μεταξύ των δύο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο, με την «έξοδο» του ερευνητικού «Ορούτς Ρέις», που κορυφώθηκε τον Αύγουστο με την επακούμβηση του ελληνικού πλοίου «Λήμνος» και του τουρκικού «Κεμάλ Ρέις».

Μέσα Ιουνίου του 2021 έγινε και η τρίτη, συνάντηση των δύο πλευρών πάλι στο περιθώριο Συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες με βασικό στόχο όχι να λυθούν οι διαφορές, αλλά τουλάχιστον να αποκατασταθεί ένας σταθερός δίαυλος επικοινωνίας.

Η συνάντηση κράτησε 50 λεπτά και όλοι εκτιμούσαν ότι «έσπασε ο πάγος».

Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αφήσουν πίσω την ένταση του 2020, παρά τις πολύ σημαντικές διαφωνίες.

Η τέταρτη έγινε στην έδρα του Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 2022.

Η συνάντηση κράτησε δυο ώρες και ήταν ίσως η πιο πολυφωτογραφημένη με τους δυο άνδρες να κάθονται μόνοι στο ίδιο τραπέζι να βγαίνουν φωτογραφίες με φόντο τον Βόσπορο αλλά και με τον Ερντογάν να είναι στην εξώπορτα του παλατιού του και να υποδέχεται τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ήταν το τέταρτο σε τρία χρόνια τετ α τετ του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας και ενώ ήταν σε εξέλιξη η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η αίσθηση ήταν καλή, ωστόσο πολλές φορές από τότε ακούστηκε το περίφημο «Μητσοτάκης γιοκ» από τον Τούρκο Πρόεδρο. Και παρά τα όσα συμφωνήθηκαν μέχρι και τον μεγάλο σεισμό που έπληξε την Τουρκία, ένα γεγονός που έφερε τις δυο χώρες πιο κοντά οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας πέρασαν και πάλι από 40 κύματα.