Έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει ό,τι μπορεί για να υποστηρίξει την Τουρκία, η οποία φιλοξενεί τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες, απευθύνει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Ανατολή, ο μίλησε για τις σχέσεις Ελλάδας- Τουρκίας και το Κυπριακό.
«Πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις για να γίνουν ιστορικά βήματα» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ για την προσωπική του σχέση με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν σχολίασε πως βασίζεται «στον σεβασμό, την ειλικρίνεια και την ευθύτητα» παρότι «έχει δοκιμαστεί σε πολύ δύσκολες στιγμές». «Μας έχει όμως επιτρέψει να εδραιώσουμε κανάλια επικοινωνίας σε πολλά επίπεδα, να ξεπεράσουμε εμπόδια και να μπορούμε σήμερα να μιλάμε για μία θετική ατζέντα» πρόσθεσε, ενόψει της διήμερης επίσκεψής του στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη. «Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου πιστεύω όπως θα έχουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε τον δύσκολο αλλά ειλικρινή διάλογο που ξεκινήσαμε τον Δεκέμβριο του 2017 και να πιάσουμε τη θετική μας ατζέντα από εκεί που την αφήσαμε» είπε.
«Η Ελλάδα και η Τουρκία απέδειξαν για πρώτη φορά, το 2015-2016, ότι μπορούν να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση μειζόνων διεθνών προκλήσεων, όπως ήταν και είναι η προσφυγική κρίση. Στο πλαίσιο αυτό, επισκέφτηκα τρεις φορές την Τουρκία, ενώ συνεργαστήκαμε για τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, την ενίσχυση της ευρωτουρκικής στρατηγικής συνεργασίας και την προώθηση της Δράσης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν μειωθεί δραστικά οι ροές και οι ειδικά οι θάνατοι στο Αιγαίο (…) Το 2016 στην απόπειρα πραξικοπήματος, ήμουν από τους πρώτους ξένους ηγέτες που τηλεφώνησα τον Πρόεδρο και εξέφρασα δημοσίως τη στήριξή μου απέναντι στους πραξικοπηματίες. Ωστόσο, μετά από αυτήν την περίοδο το κλίμα επιδεινώθηκε. Δυστυχώς η προκλητική ρητορική αυξήθηκε, δεν υπήρξαν διερευνητικές συνομιλίες ή συνομιλίες για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ενώ η επιθετική τουρκική αεροναυτική δραστηριότητα στο Αιγαίο έφτασε σε υψηλό επίπεδο, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σε πολύ επικίνδυνα περιστατικά. Το θέμα των Τούρκων στρατιωτικών, αποτέλεσε πρόκληση στις σχέσεις μας. Ενώ, η σύλληψη των δύο στρατιωτικών τις επιβάρυνε επίσης. Προφανώς, τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν. Παρά τις δυσκολίες, τον Δεκέμβριο 2017 καλωσορίσαμε τον Τούρκο Πρόεδρο για πρώτη φορά στην Ελλάδα μετά 65 χρόνια, ενώ συναντηθήκαμε με τον Πρόεδρο δύο φορές το περασμένο καλοκαίρι. Υπήρξαν κάποια βήματα και οι δύο στρατιωτικοί επέστρεψαν στην Ελλάδα, ενώ και εμείς επιστρέψαμε δύο στρατιωτικούς στην Τουρκία όταν πέρασαν τα σύνορα στον Έβρο πριν λίγους μήνες» πρόσθεσε ο Αλέξης Τσίπρας. «Η Ελλάδα ανοίγει ένα νέο ιστορικό κεφάλαιο το 2019, όπου αφήνει πίσω τα μνημόνια και την κρίση, μπαίνει στην ανάπτυξη, βγαίνει στις αγορές, εμβαθύνει τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιλύει προβλήματα με τους γείτονές της, όπως τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία και γίνεται πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή με νέες συνεργασίες στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Πρέπει και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ιστορικά βήματα. Πρέπει να οικοδομήσουμε μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο, προς όφελος τον λαών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής».
Για το προσφυγικό, ο Αλέξης Τσίπρας είπε: «Πιστεύω πως η Τουρκία έχει αναλάβει το μεγάλο βάρος της φιλοξενίας τεσσάρων εκατομμυρίων προσφύγων. Αυτό θα πρέπει πάντα να το αναγνωρίζει η διεθνής κοινότητα και η ΕΕ θα πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να στηρίξει τη γειτονική χώρα». Ο Έλληνας πρωθυπουργός πρόσθεσε πως Τουρκία και Ελλάδα θα πρέπει να εντείνουν τη συνεργασία τους αναφορικά με τις προσφυγικές ροές καθώς «τα ελληνικά νησιά έχουν σηκώσει πολύ μεγάλο βάρος τα τελευταία χρόνια».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, πρέπει να βρει τρόπο να ενισχύσει την υποστήριξη που δείχνει στις χώρες που επηρεάζονται περισσότερο από τις προσφυγικές ροές και να απορρίψει ατζέντα που δεν είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο ή τις ανθρωπιστικές αρχές» τονίζει.
Αναφορικά με το εάν υπάρχει πιθανότητα για νέες συνομιλίες στο Κυπριακό, ο κ. Τσίπρας είπε πως οι εμπλεκόμενες πλευρές θα πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται για «δίκαιη και βιώσιμη λύση με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» παρά τις προγραμματισμένες για φέτος εκλογές και στις δύο χώρες. «Η επανένωση του νησιού σε αυτή τη βάση είναι η μόνη πιθανή λύση» πρόσθεσε, ζητώντας «αποτελεσματικές προπαρασκευαστικές συναντήσεις» για το θέμα της ασφάλειας με την τουρκική πλευρά.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός ρωτήθηκε για το θέμα των θρησκευτικών ελευθεριών της Μουσουλμανικής μειονότητας στην Ελλάδα και των Μουφτήδων. «Σαφώς η Συνθήκη της Λωζάννης αποτελεί το διεθνές συμβατικό καθεστώς για τις δύο χώρες μας σε σχέση με τις εκατέρωθεν μειονότητες. Από εκεί και πέρα, η προώθηση μεταρρυθμίσεων για τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας αποτελεί αναγκαία δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης απέναντι στους πολίτες της και όχι ζήτημα διμερών σχέσεων με την Τουρκία. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε προχωρήσει ως τώρα σε σημαντικά βήματα, είτε αφορούν την εφαρμογή της Σαρία και τη δομή και τη λειτουργία των Μουφτειών, είτε την παιδεία. Σε αυτήν την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε» τόνισε.