Κατάργηση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ και αντικατάσταση με την Επιτροπή Οικονομικής Ανασυγκρότησης προβλέπει νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Σκοπός της Επιτροπής είναι η διαχρονική παρακολούθηση των οικονομικών μεγεθών των δήμων και των περιφερειών, η μέριμνα για τον εξορθολογισμό της οικονομικής διαχείρισης των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων και η υποβολή εισηγήσεων σχετικά με δημοσιονομικές πολιτικές που το κράτος ή οι ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα ενδείκνυται να υλοποιήσουν.
Έργο της Επιτροπής είναι:
α) Η συγκέντρωση των οικονομικών στοιχείων των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων και η παρακολούθηση των δημοσιονομικών και εν γένει των οικονομικών μεγεθών τους.
β) Η κατάρτιση περιοδικών εκθέσεων σχετικά με την πορεία της οικονομικής και δημοσιονομικής κατάστασης τους.
γ) Η μέριμνα για την κατάρτιση από τους ΟΤΑ, πραγματικών και ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
δ) Η παρακολούθηση της ορθής εκτέλεσης των προϋπολογισμών σε τριμηνιαία βάση.
ε) Η αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερχρέωσης των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, καθώς και των περιπτώσεων αδυναμίας ισοσκέλισης του προϋπολογισμού των ανωτέρω φορέων.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί αρνητική απόκλιση από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους άνω του 10%, ή και επιδείνωση των δεικτών βιωσιμότητας σε επίπεδα που δυσχεραίνουν την κατάρτιση ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, η Επιτροπή ενημερώνει τον ΟΤΑ και τον υπουργό Εσωτερικών, διατυπώνοντας απλή γνώμη για τις κατά την κρίση της ενδεδειγμένες μεθόδους βελτίωσης εκτέλεσης του προϋπολογισμού ή συστάσεις για τη ρεαλιστικότερη αποτύπωση των στόχων.
Εφόσον η Επιτροπή διαπιστώσει με οποιονδήποτε τρόπο ότι ένας ΟΤΑ ή νομικό του πρόσωπο έχει αδυναμία κατάρτισης τουλάχιστον ισοσκελισμένου αρχικού προϋπολογισμού ή αδυναμία ισοσκέλισης αυτού κατόπιν αναμόρφωσής του ή ότι έχει μεν επικυρωμένο προϋπολογισμό, αλλά έχει εγγράψει σε αυτόν πλασματικά ή υπερεκτιμημένα έσοδα ή δεν έχει εγγράψει τις υποχρεωτικές του δαπάνες, γεγονός που οδηγεί και πάλι σε αδυναμία ισοσκέλισης του προϋπολογισμού, ζητά από το οικείο Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο, περαιτέρω αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων τους και σύνταξη σχετικής έκθεσης.
Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι στόχος αυτής της διαδικασίας είναι να αξιολογηθούν τα μέτρα που προτείνει ή λαμβάνει ο ΟΤΑ ή και να προταθούν άλλα προσφορότερα για την αντιμετώπιση του προβλήματος μέτρα. «Σε κάθε, ωστόσο, περίπτωση», τονίζεται, «ο ρόλος της Επιτροπής παραμένει αμιγώς συμβουλευτικός και γνωμοδοτικός, αφού η απόφαση για τα μέτρα που πρέπει ή κρίνεται σκόπιμο να ληφθούν γίνεται από το οικείο Δημοτικό, Περιφερειακό ή Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ για τη χρηματοδότηση του οικείου ΟΤΑ ή του νομικού του προσώπου απαιτείται προηγούμενη σύναψη Προγραμματικής Συμφωνίας μεταξύ αυτού και του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης».
Με το ίδιο νομοσχέδιο ιδρύεται στην έδρα κάθε Περιφέρειας, αυτοτελής κρατική υπηρεσία με τίτλο «Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ» υπαγόμενη απ’ ευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Η υπηρεσία αυτή είναι αρμόδια για τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των δήμων και των περιφερειών και για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών κατά το άρθρο 102 παρ. 4 του Συντάγματος. Προϊστάμενος της Υπηρεσίας θα είναι ο «Ελεγκτής Νομιμότητας», ο οποίος είναι ανώτατος υπάλληλος που διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για πενταετή θητεία, η οποία μπορεί να ανανεώνεται για μία φορά.
