Κάθε απόγευμα με το τελείωμα της βάρδιας, όλοι οι εργάτες του ναυπηγείου θα περάσουν να χαιρετήσουν τον καραβομαραγκό καπετάν Μανώλη Ψαρρό, που κάθεται στο μικρό εξωτερικό σαλόνι δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας. Και δεν είναι μια τυχαία κίνηση αυτή.
Ο ίδιος ο καπετάν Μανώλης φροντίζει να βρίσκεται εκεί για να ακούσει ό,τι τους προβληματίζει, ό,τι τους απασχολεί μαζί με την ενημέρωση για τις εργασίες στα σκάφη που βρίσκονται μέσα στο ναυπηγείο Ψαρρού. Και ανάλογα με τη σεζόν αυτοί οι εργάτες μπορεί να φτάσουν και τους εκατό σε αριθμό! Με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα κυκλοφοριακό κομφούζιο από αυτοκίνητα και μηχανάκια σταματημένα δίπλα στην πύλη με την τεράστια άγκυρα και πιο δίπλα από το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, της προστάτιδας του καπετάν Μανώλη Ψαρρού και του ναυπηγείου του.
Από την άλλη, όλο το Πέραμα έχει να λέει για τον Ψαρρό με το όνομα και το θρυλικό του ναυπηγείο που κατασκεύασε ξύλινα σκάφη για τους Ροθτσάιλντ, την αρχόντισσα Μαγιά Καλλιγά, σκάφη όπως το «Σαΐτα» που πέρασε στα χέρια του γάλλου μαρκησίου Ιμπέρ ντε Ζιβανσί, το εκπληκτικό «Αετός» της εφοπλιστικής οικογένειας Λυκιαρδοπούλου, ή που επισκεύασε πανάκριβα σκάφη όπως για την οικογένεια Gucci αλλά και για τον Αριστοτέλη Ωνάση. Και αν και ο πατέρας του καπετάν Μανώλη, ο θρυλικός Γιώργης Ψαρρός, δεν ήταν υπέρμαχος της ανάπτυξης σε μέγεθος του ναυπηγείου που δεσπόζει στο Πέραμα, ο καπετάν Μανώλης Ψαρρός, ο γιος του, κατάφερε όχι μόνο να το επιτύχει αλλά και να «βαδίσει» και με την ιστορική παράδοση κοντά ενός αιώνα.
Και για του λόγου το αληθές θα σας πω πως ο νεότερος Ψαρρός διατήρησε όλα τα εργαλεία του θρυλικού πατέρα του, τα συντήρησε και το όνειρό του πλέον είναι μια σχολή για καραβομαραγκούς. Από εκεί ξεκινήσαμε τη συζήτηση μαζί του για το Newsbeast.
Ακολουθεί η συνέντευξη στον Θόδωρο Στέφο
– Θα ξεκινήσω την κουβέντα μας κάπως αντίστροφα και θα σας ζητήσω να μου πείτε πώς φαντάζεστε τη σχολή για καραβομαραγκούς που θέλετε να δημιουργήσετε.
Η σχολή είναι ένα όνειρο που έχω εδώ και πολλά χρονιά. Ονειρεύομαι τα ναυπηγεία μας, όχι μόνο το δικό μας αλλά και τα υπόλοιπα, να έχουν παραδοσιακά σκάφη τα οποία θα φτιάχνονται εξ ολοκλήρου στο Πέραμα, με δικές μας ιδέες, δικά μας σχέδια και με αυτά που έχουμε μάθει από τους γονείς μας τις παλιές εποχές. Θέλει μεράκι, κόπο και χέρια, όχι μόνο για να δημιουργηθεί η σχολή που εγώ ονειρεύομαι, αλλά και για να μάθουν οι νέοι την τέχνη, την ιστορία, τις τεχνικές. Όλο το νόημα βρίσκεται στην πρακτική. Εγώ αυτό ονειρεύομαι, να διατηρηθεί και να μην χαθεί η τέχνη του καραβομαραγκού. Από τα σχέδια να βλέπουμε την υλοποίηση.
– Η πορεία ενός ανθρώπου κρίνεται από τα έργα του, υποστηρίζουν κάποιοι. Εσείς για τι μπορείτε να νιώθετε υπερήφανος και χαρούμενος σήμερα; Για την επέκταση του ναυπηγείου, για τη διατήρησή του σε δύσκολες εποχές, για τα σκαριά που κατασκευάστηκαν όλα αυτά τα χρόνια σε αυτό;
Νιώθω υπερήφανος για τα σκαριά που κατασκευάστηκαν όλα αυτά τα χρόνια από το ναυπηγείο μας, που τη μεγαλύτερη συμμετοχή την είχε ο πατέρας μου και ένα μέρος εγώ. Καθώς και για το ότι το ναυπηγείο μας είναι μια επιχείρηση που μπορεί να σταθεί στους καιρούς τους σημερινούς και έχει καταφέρει να τα βγάλει εις πέρας κατά τη διάρκεια της κρίσης όπως και άλλων πολλών δυσκολιών.
– Ήθελα να μου πείτε αν ύστερα από τόσα χρόνια έχετε και εσείς το δικαίωμα της επιλογής σε μια περίπτωση που ο πελάτης δεν είναι καλόβολος σε αυτά που του προτείνετε.
Βέβαια, έχουμε την επιλογή μετά από όλα αυτά τα χρόνια και κάνω κάτι, αν και εφόσον μου αρέσει και το θέλω και εγώ. Είμαι άνθρωπος που ο πελάτης που έχω απέναντί μου θέλω να τα λέμε πρώτα καλά σαν άνθρωποι και μετά σαν επιχειρηματίες, είτε αυτό έχει να κάνει με πελάτες μου είτε με συνεργάτες.
– Το ναυπηγείο Ψαρρού έχει χτίσει ξύλινα σκαριά αλλά και σύγχρονα. Αν σας ζητούσα να ξεχωρίσετε ένα μόνο από αυτά ποιο θα μου λέγατε και γιατί;
Το σκαρί που ξεχωρίζω και έχει ένα ιδιαίτερο κομμάτι στην καρδιά μου είναι το «Σαΐτα» ένα πανέμορφο καραβόσκαρο 23 μέτρα που ήταν αρχική κατασκευή του πατέρα μου για τη Μάγια Καλλιγά. Αργότερα άνηκε στην οικογένεια του μεγαλοτραπεζίτη Ροθτσάιλντ και κατέληξε μετά από κάποια χρόνια ιδιοκτησία του σχεδιαστή Ζιβανσί, ο οποίος μας ζήτησε να κάνουμε κάποιες εργασίες rebuild που επιθυμούσε και ακόμα και σήμερα για μένα είναι το ωραιότερο σκαρί που έχει φτιαχτεί στο ναυπηγείο μας, από την οικογένειά μας. Όχι το μεγαλύτερο, αλλά για μένα από τα πιο ωραία, αν όχι το ομορφότερο.
– Πώς κρίνετε την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ελληνικά καΐκια, τρεχαντήρια και σκούνες; Τη θεωρείται δίκαιη;
Τελείως άδικο, μας απομάκρυνε από τα παραδοσιακά σκάφη. Από τα ξύλινα τείχη μας που λέγανε οι παλιοί, που εννοούσαν τα ξύλινα καΐκια. Απόλυτα άδικο και κρίμα. Τα σκάφη μας είναι από τα ωραιότερα σκάφη που κυκλοφορούν και αυτό είχε διαμορφωθεί μετά από πολλές κατασκευές, πολλή δουλειά και πολλά χρόνια.
– Θέλω το σχόλιό σας για το ιστιοφόρο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού «Ευγένιος Ευγενίδης» και για την αποκατάστασή του που μπορεί, αν συγκεντρωθούν τα κεφαλαία, να ξεκινήσει άμεσα.
Κατά την άποψή μου αυτό τελείωσε, για να είμαι ειλικρινής. Αν ήξερα ότι θα γίνει καλή δουλειά και θα γίνει όπως ήταν, θα συμφωνούσα, αλλά φοβάμαι πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.
– Πώς νιώθετε που επιχειρηματικά αλλά και κοινωνικά το ναυπηγείο, η επιχείρηση Ψαρρού έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στην τοπική κοινωνία στο Πέραμα; Γιατί πλέον είναι κάτι μη αμφισβητήσιμο από την τοπική κοινωνία αυτό.
Περήφανος για τη γενιά των προγόνων μου, του παππού μου και του πατέρα μου, για τις δύο αυτές γενιές. Αγαπώ το Πέραμα, εδώ μεγάλωσα, εδώ πήγα σχολείο, έμαθα, εξελίχθηκα και είναι ένας τόπος που ό,τι μπορώ να προσφέρω και όπου μπορώ να βοηθήσω θα το κάνω.
– Και μια τελευταία ερώτηση: Πώς είναι η συνεργασία με τη νέα γενιά που ανέλαβε να σας «πιάσει» το χέρι; Και δη με δύο νέα και υπερταλαντούχα κορίτσια;
Σαφέστατα πολύ χαρούμενος που έχω δίπλα μου τη νέα γενιά. Η συνεργασία μας μου αρέσει, αν και κάποιες φορές, όπως καταλαβαίνετε, υπερισχύει η σχέση μπαμπάς-κόρη από το συνεργάτες, αλλά για αυτό την απολαμβάνω κιόλας περισσότερο. Αυτό που βλέπω είναι ότι η νέα γενιά θα πρέπει να έχει γερό στομάχι, ο ανταγωνισμός έχει αυξηθεί πολύ και ειδικά σε έναν τέτοιο χώρο χρειάζεται προσπάθεια και κόπο. Είμαι σίγουρος, όμως, ότι θα τα καταφέρει, μαζί με την αδελφή της!