Ο Μέμος Μπεγνής δεν φοβάται να πει την άποψή του αφιλτράριστα και παρά το γεμάτο επαγγελματικό του πρόγραμμα, δεν χάνει το χαμόγελό του. Δέχεται την κριτική, αν είναι τεκμηριωμένη και όχι εμπαθής, σιχαίνεται τις «ταμπέλες» ενώ τον εκνευρίζει η πολιτική ορθότητα και τα «πρέπει» που… φορτώνει η κοινωνία στον κάθε ένα από εμάς.
Ο ηθοποιός, λίγο πριν βρεθεί γι’ άλλη μια χρονιά στο City Link προκειμένου να σκορπίσει χαρά και μουσική, ξέκλεψε λίγο χρόνο από την γεμάτη ατζέντα του και μίλησε στο Newsbeast για την επιστροφή του στην τηλεόραση, τη φήμη του απόμακρου που τον… κυνηγάει, το κεφάλαιο «μουσική», την ευγενική στάση ζωής και πολλά ακόμα…
– Θέλω να ξεκινήσουμε με τα επαγγελματικά σας. Πού σας βρίσκουμε αυτήν την περίοδο;
Θα είμαι εδώ στο City Link, που ήρθαμε και για την συνέντευξη, τραγουδώντας κομμάτια από την pop και Jazz σκηνή συν Ιταλικά και Χριστουγεννιάτικα κομμάτια, για τον κόσμο που θα τρώει στα γύρω εστιατόρια αλλά και για όσους θα περνάνε από την στοά κάνοντας τα ψώνια τους. Είμαι πολύ χαρούμενος για αυτήν την πρωτοβουλία που γίνεται την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Και επειδή το ζήσαμε και πέρσι, είναι μια μαγική εμπειρία. Ο κόσμος σταματάει, μας μιλάει, βγάζουμε φωτογραφίες, τραγουδάμε μαζί, χειροκροτούν, τους κάνω πλάκα, τους πειράζω κλπ. Είναι μια πολύ ωραία συνάντηση. Οι ημερομηνίες μου εμένα είναι 24 Δεκεμβρίου στις 19:00 και 30 Δεκεμβρίου στις 16:30. Τα Χριστούγεννα είναι αγαπημένη μου γιορτή οπότε το κάνω με τεράστια χαρά παρά την κούραση που έχω.
Παράλληλα, κάνω την παιδική παράσταση, «Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες» με την Ναταλία Δραγούμη στο Θέατρο Διάνα, κάθε Κυριακή στις 11:30. Θα παίζουμε και παραμονή Χριστουγέννων και παραμονή Πρωτοχρονιάς. Στις 7 Ιανουαρίου είναι η τελευταία μας παράσταση γιατί τότε φεύγω για τη Θεσσαλονίκη όπου θα είμαι για δύο μήνες περίπου στο Μέγαρο Μουσικής. Θα «ανεβάσουμε» με τη Μιμή Ντενίση το «Κι από Σμύρνη… Σαλονίκη». Η παράσταση παρακολουθεί τη ζωή των προσφύγων που γνωρίσαμε στην προηγούμενη παράσταση της Μιμής Ντενίση, το «Σμύρνη μου αγαπημένη».
Στο «Κι από Σμύρνη… Σαλονίκη» βλέπουμε την εξέλιξη των προσφύγων που έφτασαν στη Θεσσαλονίκη από την Σμύρνη. Εγώ κάνω τον Πολύκαρπο, έναν Πόντιο που ήδη υπάρχει εκεί και ερωτεύεται την κόρη της Φιλιώς που την υποδύεται η Μιμή, την Λευκοθέα. Πρόκειται για μια πάρα πολύ ωραία παράσταση, τεράστια παραγωγή της People, του Γιώργου Ισαάκ. Είμαστε σε πυρετώδεις πρόβες αυτήν την περίοδο. Θα παίξουμε δύο μήνες εκεί, μετά θα πάμε Βόλο και ύστερα στην Κύπρο. Υπάρχει περίπτωση να έρθουμε και στην Αθήνα σε κάποιο μεγάλο θέατρο για πολύ λίγες παραστάσεις. Είχε παιχτεί στην Αθήνα πριν αρκετό καιρό.
Επίσης, συζητάω και δύο προτάσεις για τηλεόραση. Το ένα είναι η «Σμύρνη» που θα γίνει και σειρά. Και το άλλο είναι… μυστικό! Δεν το λέμε ακόμα αλλά είμαι πολύ χαρούμενος γιατί γυρίζω πια στην τηλεόραση μετά από πολύ καιρό.
– Μετά από πόσα χρόνια επιστρέφετε στην τηλεόραση;
Σήριαλ που να έχω πρωταγωνιστικό ρόλο έχω να κάνω πολύ καιρό. Έχω κάνει βέβαια guests και στον «Γιατρό» τη φετινή σεζόν αλλά και στην «Γυναίκα δίχως όνομα» πριν δύο χρόνια, και στο «Μόλις χθες».
– Γιατί τόσο μεγάλη αποχή από την τηλεόραση με δεδομένο ότι υπάρχει πληθώρα σειρών αυτή την περίοδο;
Με «τσάκισε» ο κορονοϊός. Τότε σταμάτησα να κάνω τηλεόραση, όπως και πολλοί συνάδελφοι. Άρχισα τότε, να δραστηριοποιούμαι στην Κύπρο και να κάνω εκεί σειρές. Όταν πια τελείωσε αυτό και άρχισαν να γίνονται σήριαλ, είχα χάσει τις επαφές μου με την τηλεόραση. Τώρα που τις ξαναβρίσκω σιγά – σιγά είμαι χαρούμενος που θα ξαναμπώ. Το σημαντικό είναι ότι δεν απέχω ποτέ ολοκληρωτικά. Ζω από αυτήν τη δουλειά, κάνοντας πολύ θέατρο. Δεν έχω σταματήσει ποτέ να βρίσκομαι στο θέατρο και στα μουσικά πράγματα.
– Η μουσική τι ρόλο παίζει στη ζωή σας;
Τεράστιο γιατί ξεκίνησα ως μουσικός. Από τα 5 μου θυμάμαι τον εαυτό μου στο πιάνο. Τελείωσα γύρω στα 21, πήρα το δίπλωμα του σολίστ από το Ωδείο Athenaeum έχοντας περάσει από αρκετά ωδεία. Η μουσική είναι… βαραία και ανθυγιεινά… αλλά ωραίο ανθυγιεινό! Ισορροπεί τον κόπο με την ανάταση της ψυχής και αυτό που νιώθεις όταν εκτελείς πια τα μουσικά σου κομμάτια. Μετά από αυτό, μεταπήδησα στο θέατρο γιατί θεωρώ ότι βρήκα τον χώρο μου. Το θέατρο με βοήθησε να πατήσω στα πόδια μου και να αποκτήσω αυτοπεποίθηση. Η μουσική είναι πολύ μοναχικό σπορ και εγώ ήμουν κλειστό παιδί. Μπορεί να υπάρχει ο κόσμος που σε ακούει αλλά ουσιαστικά είσαι εσύ και το πιάνο σου, δεν εκτίθεσαι σωματικά και φωνητικά. Το θέατρο με βοήθησε να «ανοιχτώ» και να πατήσω στα πόδια μου. Δεν έχω σταματήσει να ασχολούμαι με την μουσική ποτέ. Ναι μεν δεν μελετάω πια πιάνο, αλλά έχω κάνει πολλά μιούζικαλ τα οποία χρειάζονται μουσική κατάρτιση. Η μουσική είναι πάντα κομμάτι της ζωής μου. Τώρα τελευταία έχω αρχίσει και… ψιλογρατζουνάω το πιάνο μου και δουλεύω λίγο, παίζω, ψάχνω και θέλω να αρχίσω να μελετάω ξανά.
– Ο χώρος της μουσικής είναι πιο κλειστός χώρος, δεν μπορεί να δοκιμαστεί ο οποιοσδήποτε. Πρέπει να υπάρχουν και κάποιες προϋποθέσεις για να μπει κάποιος σε αυτόν. Στον χώρο της υποκριτικής όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Βλέπουμε να δοκιμάζονται όλο και περισσότεροι που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση με αυτόν…
Η υποκριτική Τέχνη δεν είναι μια εύκολη Τέχνη αλλά κάποιος μπορεί να έχει ένα έμφυτο ταλέντο και να είναι και καλός. Ξέρουμε πάρα πολλούς ηθοποιούς, παλιούς γνωστούς, όχι μόνο Έλληνες αλλά και Χολιγουντιανούς που δεν έχουν πάει σε σχολή, όπως για παράδειγμα ο Ίαν ΜακΚέλεν. Όσες σχολές και να κάνεις αν δεν είσαι ταλαντούχος, αν δεν το «έχεις» δεν μπορείς να το κάνεις. Δεν είναι εύκολο αλλά μπορεί να είναι «βατό» για κάποιον που είναι ταλαντούχος από τη φύση και να μπορέσει να το εξελίξει. Οπότε εγώ δεν θα πω «έξω οι άσχετοι». Θα πω πως το σανίδι είναι σκληρό πράγμα, ψυχοφθόρο και πάρα πολύ δύσκολο. Κάποιοι νομίζουν ότι πηγαίνουμε στην σκηνή και λέμε το… ποίημα. Δεν είναι έτσι… Είναι πολύ σκληρό γιατί έχεις να διαχειριστείς πάρα πολλά πράγματα εκεί πάνω. Το συναίσθημα, τον εαυτό σου, την προσωπικότητά σου, την υποκριτική σου ικανότητα, το πώς θα κινηθείς, το σώμα σου, τη φωνή σου αλλά και την εικόνα σου μετά. Γιατί δεν είναι μόνο το θέατρο και η παράσταση αυτή καθ’ εαυτή. Είναι και πώς θα συνεχίσεις να υπάρχεις σε αυτόν το χώρο, τι κινήσεις θα κάνεις. Δεν είναι κάτι απλό. Μην ξεχνάμε πως κάθε χρόνο, όποιος ασχολείται με την υποκριτική, ψάχνει για δουλειά. Εγώ θα πω το εξής: Ας δοκιμαστεί κάποιος που θέλει και το σανίδι ή θα τον κρατήσει ή θα τον ξεράσει.
– Είστε ένας άνθρωπος που δεν φοβάται να πει την άποψή του. Δεν σας έχει προβληματίσει ποτέ ότι οι ατάκες σας πολλές φορές γίνονται αντικείμενο συζήτησης;
Μπορεί αυτό να μου έχει κοστίσει, χωρίς να το ξέρω. Μπορεί κάποιες δουλειές που έχω χάσει, να οφείλεται και σε αυτό αλλά δεν το ξέρω. Εικάζω. Αλλά εγώ δεν μπορώ να υποκρίνομαι, θέλω να είμαι ειλικρινής όσο μπορώ. Θα πω μια αλήθεια που στο τέλος της ημέρας είναι η αλήθεια μου αυτή. Τώρα, αν πειράζει αυτό κάποιους ανθρώπους πραγματικά δεν με αφορά.
– Έχετε κάνει φιλίες στο χώρο;
Φιλίες δεν έχω κάνει πολλές. Έχω κάνει ελάχιστες. Οι φίλοι μου είναι παλιοί φίλοι χρόνων και πολύ λίγοι. Μετρημένοι στα δάχτυλα. Γιατί σε αυτόν τον χώρο κάνουμε θεατρικές φιλίες, δηλαδή είμαστε κολλητοί όσο διαρκεί μια παράσταση. Είναι φυσιολογικό, δεν το κατηγορώ. Ο κάθε ένας κάνει την επόμενή του δουλειά και έχει άλλους ανθρώπους στη ζωή του, οπότε χωρίζουμε και δεν μπορούμε να είμαστε φίλοι αν δεν έχει «χτιστεί». Φίλοι μου είναι η Ναταλία Δραγούμη, η Τάνια Τρύπη, ο Αντώνης Λουδάρος, ο Μιχάλης Μαρίνος. Δεν τους βλέπω κάθε μέρα αλλά είναι στην καρδιά μου. Οπότε ναι, θα έλεγα ότι έχω κάνει κάποιους φίλους από το χώρο.
– Την κριτική την δέχεστε;
Βεβαίως, όταν η κριτική είναι τεκμηριωμένη και όχι κακοπροαίρετη ή εμπαθής. Αν δικαιολογεί γιατί λέει ότι λέει, θα τη δεχθώ και μέσω της κριτικής αυτής θα γίνω και καλύτερος. Άλλωστε από τους πολύ κοντινούς μου και αγαπημένους ανθρώπους την επιζητώ. Αν βλέπουν το στραβό μου το λένε. Θα τσινίσω κάποιες φορές… Μπορεί και να μαλώσω. Ξέρω όμως ότι το κάνουν από αγάπη και όχι από κόμπλεξ.
– Έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση το τελευταίο διάστημα για την πολιτική ορθότητα. Ποια είναι η άποψη σας; Θα φτάσουμε τελικά σε σημείο να «φοβόμαστε» να τοποθετηθούμε ή ορθώς μπαίνουν τόσο αυστηρά όρια στο λόγο;
Με ενοχλεί πάρα πολύ, έχω πολλά νεύρα με αυτό. Τι σημαίνει πολιτική ορθότητα; Τι σημαίνει να βγάζουμε τον στίχο ενός τραγουδιού; Πήγα να προσθέσω στο θεατρικό έργο πέρσι μια ατάκα και μου είπαν «αυτό δεν μπορούμε να το πούμε γιατί τι θα πούν;». Τους λέω «πάτε καλά; κάνουμε θέατρο». Θα προσβάλλω εγώ έναν ευτραφή αν τον πω χοντρό, ή έναν άνθρωπο που έχει πρόβλημα στα μάτια αν τον πω «γυαλάκια»; Θα τον προσβάλω με αυτό; Μέσα στην σάτιρα ή μέσα στο χιούμορ είναι όλα θεμιτά αρκεί να μην είναι εμπαθές αυτό που λέμε. Δεν θα προσβάλλω εγώ κάποιον που θα του κάνω πλάκα. Μην τρελαθούμε. Όπως με το metoo. Δηλαδή δεν μπορώ να φλερτάρω; Αλήθεια τώρα; Θα μου κάνεις μήνυση επειδή είπα «πόσο όμορφη είσαι»; Θα μου πεις ότι σε παρενοχλώ σεξουαλικά επειδή σου είπα να βγούμε για φαγητό; Μην πάμε στο άλλο άκρο. Αυτές είναι αμερικανιές που εμένα με τρελαίνουν. Έρχεται αυτή η χώρα, με όλες τις αρρώστιες που κουβαλάει και εξαπλώνεται σαν καρκίνος σε όλον τον κόσμο και είναι λάθος. Πρέπει να πατήσουμε πόδι σε αυτό το πράγμα. Γιατί είναι το άλλο άκρο.
– Όποιος προσπαθεί να πει όμως ότι αυτή η αντίληψη είναι λάθος, πέφτουν οι υπόλοιποι να τον «φάνε»…
Δεν πειράζει. Ας με φάνε. Εγώ θα λέω αυτό που πιστεύω. Δεν θα αλλάξω τους στίχους μου και το κείμενο μου επειδή κάποιος μπορεί να προσβληθεί. Μην τρελαθούμε.
– Ποια είναι η άποψή σας για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την τεκονθεσία;
Με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Ο κάθε ένας έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει στη ζωή του. Και θα πω και το εξής… Κοιτάξτε τα ποσοστά. Πόση βία υπάρχει μέσα στις οικογένειες των ετερόφυλων και πόση στων ομόφυλων ζευγαριών. Όχι ότι υποστηρίζω μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια αλλά απαντώ στην ερώτηση για το αν είμαι σύμφωνος. Βεβαίως και είμαι. Όταν ένα ομόφυλο ζευγάρι κάνει ή υιοθετήσει ένα παιδί το κάνει επειδή το θέλει και επειδή θέλει να το αγαπήσει και όχι γιατί πρέπει να παντρευτούμε και να κάνουμε παιδιά επειδή το επιβάλλει η κοινωνία. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθούμε νόρμες που μας επιβάλλονται. Γιατί αν το κάνουμε αυτό θα είμαστε δυστυχείς και κακοί άνθρωποι στο υπόλοιπο της ζωής μας και θα ξεσπάμε πάνω σε άλλους ανθρώπους. Θα έχουμε απωθημένα γιατί δεν κάναμε αυτό που θέλαμε. Γι’ αυτό υπάρχει και τόση δυστυχία. Παιδιά γεννιούνται σε οικογένειες που δεν τα θέλουν αλλά πρέπει να τα κάνουν. Βλέπουμε ψυχολογική βία, σεξουαλικές παρενοχλήσεις σε παιδιά, βιασμούς και ο κάθε άρρωστος ξεσπάει τα κόμπλεξ του και τα απωθημένα του στο παιδί. Οπότε είμαι σύμφωνος απόλυτα και στους γάμους αλλά και στην τεκνοθεσία.
– Οι ζωές μας είναι γεμάτες από «πρέπει» και «ταμπέλες»…
Είναι η χώρα των ταμπελών. Όπως ένας ωραίος άνδρας ή μια ωραία γυναίκα ηθοποιός, είναι απλά ένας ωραίος ή μια ωραία χωρίς ταλέντο. Να η ταμπέλα. Ή ένα παιδί ομόφυλου ζευγαριού θα γίνει γκέι, όταν μεγαλώσει. Μέγα ψέμα γιατί αυτό είναι γονίδιο, δεν αφορά στο περιβάλλον που μεγαλώνει ένα παιδί. Είμαστε στη χώρα των ταμπελών γιατί είμαστε πολύ πίσω δυστυχώς ως ποιότητα ανθρώπων. Είμαστε ένα τεράστιο χωριό που ξέρουμε μόνο να μιλάμε για τους άλλους, να κριτικάρουμε και να σχολιάζουμε. Δεν κοιτάμε να διορθώσουμε τα δικά μας λάθη.
Όλα ξεκινάνε από την κεφαλή. Η Πολιτεία δεν μεριμνά για την Παιδεία του λαού, δίνοντας του εκπομπές που θα τον πάνε μπροστά, πράγματα που μπορούν να τον μορφώσουν, θεάματα που μπορούν να του προάγουν την προσωπικότητα, μουσική που θα του θρέψει τη ψυχή.
Οπότε, πρέπει η Πολιτεία να μεριμνήσει και να βάλει μια συγκεκριμένη γραμμή με σκοπό να δώσει Παιδεία στο λαό. Είμαστε ένας λαός πολύ έξυπνος αλλά με παντελή έλλειψη παιδείας και ευγένειας. Είμαστε πολύ αγενείς.
– Κάποιοι θεωρούν την αγένεια ως μαγκιά…
Βεβαίως… Είναι ο Ελληνάρας… Η γυναίκα πρέπει να έχει έναν άνδρα για να παντρευτεί ενώ ο άνδρας που πάει με πολλές γυναίκες είναι ο μάγκας. Μια Ελληνίδα μάνα μεγαλώνει το παιδί της με τη λογική «το αγόρι μου έχει γκόμενες», και αυτή η μάνα είναι η ίδια γυναίκα που έχει υποστεί ψυχολογική βία από τον δικό της άντρα που έχει γκόμενες. Παράνοια… Πρέπει αυτό να σταματήσει κάποια στιγμή και πιστεύω ότι εμείς που είμαστε σε αυτό το χώρο και έχουμε ένα βήμα παραπάνω οφείλουμε να το επικοινωνούμε. Δεν ξέρω τι δύναμη μπορεί να έχει ο κάθε ένας από εμάς αλλά πρέπει να βάζουμε το μικρό μας λιθαράκι λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους. Και πρέπει να φωνάζουμε γι’ αυτά τα πράγματα τα οποία πάνε μπροστά το λαό μας. Όχι ότι το παίζω εγώ ο ειδήμων αλλά νομίζω ότι έχω υποχρέωση να ενίσταμαι στην παράνοια.
– Γιατί σας κυνηγάει η φήμη ότι είστε απόμακρος;
Έχω απορήσει κι εγώ πάρα πολλές φορές με αυτό… Μάλλον επειδή ως άνθρωπος είμαι ντροπαλός. Όταν γνωρίζω έναν άνθρωπο, δεν μιλάω εύκολα. Θα είμαι ευγενικός αλλά δεν θα «ανοιχτώ», δεν θα αρχίσω να αγκαλιάζω και να είμαι διαχυτικός. Αυτό πολλές φορές θεωρείται ως σνομπισμός. Κάθε άλλο παρά απόμακρος είμαι. Λόγω χαρακτήρα υπάρχει αυτή η φήμη.
– Θα μου περιγράψετε τον εαυτό σας με τρεις λέξεις;
Νευρικός, καλοπροαίρετος και ευγενής. Δεν μπορώ την αγένεια. Είναι το κόκκινο μου πανί.
– Άρα η αγένεια είναι αυτή που μπορεί να σας προκαλέσει νευρικότητα;
Ναι! Το ψέμα όχι τόσο. Λένε κάποιοι «εγώ το ψέμα δεν το μπορώ». Ε… εγώ το μπορώ. Όχι ότι μου αρέσει αλλά δεν μπορούμε να μην λέμε ψέματα κάποιες φορές. Είτε για να αποφύγουμε καταστάσεις, είτε για να μην στεναχωρήσουμε κάποιον. Εντάξει, υπάρχουν και οι παθολογικοί ψεύτες, αυτό με ενοχλεί πάρα πολύ.
– Το ένστικτό σας το εμπιστεύεστε;
Το ένστικτό μου είναι τόσο ανεπτυγμένο που δεν το εμπιστεύομαι. Δηλαδή… βλέπω έναν άνθρωπο και ενστικτωδώς μου τη δίνει πάρα πολύ, το πώς μιλάει, πώς με κοιτάει… Θα πω στον εαυτό μου «αφού δεν τον ξέρεις τον άνθρωπο γιατί τον αντιπαθείς;». Του δίνω ευκαιρία και κάνουμε παρέα. Ε… Θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου που θα αποδειχθεί πως αυτό που σκέφτηκα και ένιωσα την πρώτη στιγμή που τον γνώρισα ήταν σωστό. Άρα, το ένστικτό μου είναι πολύ ανεπτυγμένο και πρέπει να το εμπιστεύομαι λίγο παραπάνω.
– Έχετε δηλώσει πως δεν θέλετε να κάνετε παιδί. Μια φράση που όταν ακουστεί από γυναικεία χείλη δημιουργεί αντιδράσεις και η γυναίκα καλείται να δικαιολογηθεί. Γιατί ακόμα εν έτει 2023, οι άντρες έχουν λίγο περισσότερο το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης ενώ οι γυναίκες όχι;
Για τον ίδιο λόγο που ένας άντρας είναι μάγκας αν πάει με πολλές γυναίκες και μια γυναίκα αν πάει με πολλούς άνδρες είναι εξώλης και προώλης. Είναι αυτά τα χριστιανικά ταμπού που εμένα μου τη δίνουν. Πάντα το λέω: Δεν επιτρέπεται όλοι οι άνθρωποι να κάνουν παιδιά. Δεν κάνουν όλοι για γονείς. Τι να κάνουμε τώρα; Μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία που μας μαθαίνει να είμαστε copy paste άλλων ανθρώπων. Συγκεκριμένες φόρμες ζωών και πορείας. Δηλαδή, θα μεγαλώσεις, θα πας σχολείο, θα πας πανεπιστήμιο, θα πιάσεις μια δουλειά, θα παντρευτείς, θα κάνεις παιδιά, θα πάρεις ένα ωραίο αμάξι, ένα ωραίο σπίτι και θα πεθάνεις. Αυτή θα είναι η ζωή σου. Ποιος σου δίνει το δικαίωμα εσένα να μου πεις εμένα τι θα κάνω στη ζωή μου; Δεν μπορεί οι άνθρωποι να είναι copy paste για τον απλούστατο λόγο ότι δεν είμαστε ίδιοι.
– Αναφερθήκατε στα θρησκευτικά ταμπού… Η θρησκεία τι ρόλο έχει στη ζωή σας;
Κανένα ρόλο. Επειδή είμαι μεταφυσικός άνθρωπος και έχω ψαχτεί πολύ γύρω από αυτά τα θέματα, πιστεύω ότι αυτό που ζούμε είναι κάτι το οποίο δεν είναι πραγματικότητα και ότι έχουμε έρθει σε αυτήν την ύλη για συγκεκριμένους λόγους. Έχουμε παγιδευτεί θα έλεγα… Ξέρω ότι ερχόμαστε από κάπου και πάμε κάπου. Πιστεύω σε μια οντότητα, σε έναν πατέρα που δεν έχει καμία σχέση με τις θρησκείες κι όλα αυτά που μας λένε. Πιστεύω σε έναν δημιουργό αυτής της ύλης που δεν είναι καθόλου αγαθός. Αυτός ο ανώμαλος κόσμος αποκλείεται να έχει έναν αγαθό δημιουργό. Όταν όλοι τρώνε όλους. Δεν γίνεται αυτό… Ακόμα και στα ζώα… Το ένα τρώει το άλλο δημιουργώντας του πόνο. Είναι δυνατόν αυτό να το έχει φτιάξει ένας αγαθός δημιουργός; Σίγουρα όμως κάποιος το έχει φτιάξει. Σε θρησκείες δεν πιστεύω καθόλου. Πιστεύω ότι είναι παγίδα της ψυχής και του μυαλού η κάθε θρησκεία. Πιστεύω όμως σε κάποιες φιλοσοφίες ή κάποια αποφθέγματά τους. Μου αρέσουν κάποια πράγματα που έχει ο χριστιανισμός και κάποια που έχει ο βουδισμός. Ως στάση ζωής όμως και ως φιλοσοφία, όχι το να ενστερνιστώ μια θρησκεία.