Όλοι έχουμε αναρωτηθεί κάποια στιγμή τι συνιστά μια «καλή» ζωή; Αν και οι απαντήσεις ποικίλλουν και ενδεχομένως αλλάζουν ανάλογα και με την εποχή, η αναζήτηση αυτής της αλήθειας είναι διαχρονική.

Οι Στωικοί φιλόσοφοι, από τον 3ο αιώνα π.Χ. στην Αρχαία Ελλάδα, μας άφησαν ένα φιλοσοφικό θησαυρό που παραμένει εξαιρετικά επίκαιρος. Η προσέγγισή τους στη ζωή -η έμφαση στην καλλιέργεια της αρετής και η συνειδητή διαχείριση των αντιδράσεών μας- βρίσκει αντίκτυπο ακόμη και στη σύγχρονη ψυχολογία.

Ο William Irvine, σύγχρονος φιλόσοφος και οπαδός της στωικής σκέψης, υποστηρίζει ότι η εφαρμογή της στωικής φιλοσοφίας στην καθημερινότητά μας μπορεί να μας αποτρέψει από το να ζούμε χωρίς νόημα ή στον «αυτόματο πιλότο». H Marianna Pogosyan, λέκτορας Πολιτισμικής Ψυχολογίας, παρουσιάζει στο Psychology Today πέντε απλές στωικές πρακτικές που μπορούν να ενισχύσουν την ψυχική μας ευεξία.

1. Αρνητική οπτικοποίηση: Καλλιέργεια ευγνωμοσύνης

Οι Στωικοί πρότειναν την πρακτική της αρνητικής οπτικοποίησης: φανταστείτε για λίγο πώς τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα. Ενδέχεται να χάσετε την υγεία σας, τους φίλους σας ή ό,τι έχετε πετύχει. Αυτή η φαινομενικά ζοφερή σκέψη δεν αποσκοπεί στη θλίψη, αλλά στην εκτίμηση όσων ήδη έχουμε, βοηθώντας στην καλλιέργεια της ευγνωμοσύνης.

2. Αλλαγή πλαισίου: Αντιμετώπιση αρνητικών συναισθημάτων

Το πώς αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα καθορίζει την αντίδρασή μας, υποστήριζε ο Μάρκος Αυρήλιος, ένας από τους κατ’ εξοχήν εκπροσώπους της στωικής φιλοσοφίας. «Αν σε στεναχωρεί κάτι εξωτερικό, ο πόνος δεν οφείλεται σε αυτό, αλλά στη δική σου εκτίμηση και αντίληψη γι’ αυτό». Αντί λοιπόν να παγιδεύεστε σε αρνητικές σκέψεις, δοκιμάστε να δείτε τα γεγονότα από μια νέα οπτική γωνία. Ήταν πράγματι αυτό που σας συνέβη το αποτέλεσμα της κακής πρόθεσης κάποιου άλλου ή μήπως ήταν απλώς ένα λάθος; Μπορείτε επίσης να το δείτε με χιούμορ ή να το αντιμετωπίσετε ως μια ενδιαφέρουσα ιστορία για το μέλλον;

3. Διαλογισμός της «τελευταίας φοράς»: Ανακαλύψτε τη μαγεία της στιγμής

Κάθε πράξη μας, από το βούρτσισμα των δοντιών μέχρι το φιλί με τον/την αγαπημένο/η μας, θα συμβεί κάποια στιγμή για τελευταία φορά. Αντί να βλέπετε αυτή την ιδέα ως απαισιόδοξη, χρησιμοποιήστε την ως κίνητρο να ζήσετε κάθε στιγμή με ενσυνειδητότητα. Θυμηθείτε ότι ίσως τώρα να ζείτε καταστάσεις που κάποτε θα νοσταλγείτε. Οπότε απολαύστε το παρόν και τη στιγμή με πλήρη σύνδεση.

4. Καλλιέργεια εκτίμησης: Γίνετε γνώστες της ζωής

Οι Στωικοί πίστευαν ότι η γνώση μπορεί να αυξήσει την απόλαυση της ζωής. Για παράδειγμα, ένας γνώστης της τέχνης εκτιμά τις λεπτομέρειες που ένας απλός επισκέπτης ενός μουσείου τέχνης αγνοεί. Με τον ίδιο τρόπο, μπορείτε να γίνετε «γνώστες» της φύσης, της μουσικής, του φαγητού ή οποιουδήποτε άλλου τομέα εσείς επιθυμείτε. Η μάθηση για κάτι αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε με αυτό και μπορεί να «αυξήσει δραματικά την εκτίμησή μας». Γνωρίζοντας τον κόσμο στον οποίο ζούμε, γράφει ο Irvine, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε πλήρως τη ζωή μας και να συνειδητοποιήσουμε ότι βρισκόμαστε σε έναν «κήπο απολαύσεων».

5. Νυχτερινός διαλογισμός: Αυτογνωσία και βελτίωση

Οι Στωικοί έβλεπαν τη ζωή ως έργο τέχνης που διαμορφώνεται καθημερινά. Ο Σενέκας συνήθιζε να αναστοχάζεται τη μέρα του πριν κοιμηθεί: Πού τα κατάφερε; Πού απέτυχε; Τι θα μπορούσε να κάνει καλύτερα; Ο διαλογισμός αυτός όχι μόνο μας βοηθά να βελτιωθούμε, αλλά μας επιτρέπει να συγχωρούμε τους εαυτούς μας και να συνεχίζουμε με αυτοπεποίθηση.