Είστε σε μεγάλο βαθμό οργανωτική, υπερσυγκεντρωτική και κάπως τελειομανής; Έχετε βαρεθεί να αναλαμβάνετε διαρκώς την ευθύνη για όλα; Εάν αυτά σας φαίνονται κάπως οικεία, τότε ενδεχομένως να έχετε το «σύνδρομο της μεγάλης κόρης».
Δεν πρόκειται για μια αναγνωρισμένη πάθηση, αλλά για ένα σύνολο συμπεριφορών, προτύπων σκέψης και προτεραιοτήτων που μπορεί να προκύψουν από το γεγονός πως υπήρξατε αυτό που αποκαλείται ως γονέας-παιδί.
Συχνά τα μεγαλύτερα παιδιά της οικογένειας αντιμετωπίζονται ως «γονέας» για τα μικρότερα αδέλφια τους. Αυτά τα παιδιά καλούνται να αναλάβουν το συναισθηματικό βάρος, αλλά και δουλειές που συνήθως αναλαμβάνουν οι γονείς και οι φροντιστές, εξηγεί στο Business Insider η Paris Capleton, ψυχοθεραπεύτρια στο Cambridgeshire and Peterborough NHS Foundation Trust στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα άτομα που αντιμετωπίζουν το «σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης» τείνουν δυσανάλογα να είναι γυναίκες από οικογένειες είτε χαμηλότερου εισοδήματος είτε από περιβάλλοντα που επιβάλλουν υψηλές προσδοκίες στις κόρες.
Και παρόλο που τα δικαιώματα των γυναικών έχουν βελτιωθεί στον χώρο εργασίας και την κοινωνία, αυτό δεν έχει μεταφραστεί απαραίτητα στο σπίτι, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των οικιακών εργασιών εξακολουθούν να το αναλαμβάνουν οι γυναίκες.
Ο Yang Hu, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Lancaster, UK, υπογραμμίζει στο The Conversation ότι αυτός μπορεί να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους υπάρχει το «σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης». Οι κόρες αναλαμβάνουν μεγαλύτερο βάρος από τους γιους λόγω των στερεότυπων σχετικά με το φύλο.
Η Capleton, μιλώντας στο Business Insider, παρουσίασε ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να αντιμετωπίζετε το «σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης», είτε είστε πρωτότοκη είτε όχι.
Νιώθετε την ανάγκη να αναλαμβάνετε την ευθύνη για όλους τους άλλους
Μία από τις σημαντικότερες ενδείξεις είναι η ανάληψη πολλών ευθυνών από νεαρή ηλικία. Η Capleton λέει ότι αυτή η ευθύνη μπορεί να σχετίζεται με τα οικιακά -όπως ότι πρέπει να κάνετε όλες τις δουλειές, να μαγειρεύετε και να καθαρίζετε- ή με συναισθηματική επιβάρυνση, όπως να φροντίζετε γονείς και αδέρφια, να είστε το άτομο εμπιστοσύνης σε έναν γονέα ή να διαμεσολαβείτε στις συγκρούσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο να αισθάνεστε μια «βαθιά ενοχή» όταν δεν ικανοποιείτε τις ανάγκες όλων ή όταν κάνετε λιγότερα από αυτά που έχετε επιβάλει η ίδια στον εαυτό σας.
Θέλετε να είστε πολύ ανεξάρτητη και δυσκολεύεστε να ζητάτε βοήθεια από άλλους
Αν έχετε μεγαλώσει χωρίς να ζητάτε βοήθεια από κανέναν ή γνωρίζοντας πως κανείς δεν θα μπορεί ούτως ή άλλως να καλύψει τις ανάγκες σας, τότε και ως ενήλικας συνηθίζετε να κάνετε τα πάντα μόνη σας. Ακόμη κι αν υπάρχουν πλέον άνθρωποι στους οποίους μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια. «Οι άνθρωποι σας αντιμετωπίζουν ως εξαιρετικά ώριμη και υπεύθυνη, ως εντυπωσιακά ανεξάρτητη, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουν πως αυτό οφείλεται περισσότερο στην πίεση που είχατε δεχτεί ή στην απώλεια της παιδικής ηλικίας», σημειώνει η Capleton.
Είστε πολύ σοβαρή και δυσκολεύεστε να χαλαρώσετε
Αυτό μπορεί να οφείλετε στο γεγονός πως και ως παιδιά δεν μπορούσατε να χαλαρώσετε και να διασκεδάσετε, επειδή ήσασταν αντιμέτωπες με προβλήματα ενηλίκων, επισημαίνει η Capleton.
Φροντίζετε να ικανοποιείτε τους ανθρώπους γύρω σας
Έχοντας περάσει ένα μεγάλο μέρος των παιδικών σας χρόνων υποστηρίζοντας και φροντίζοντας τους άλλους, η ταυτότητά σας προσδιορίζεται σχετικά με το τι μπορείτε να προσφέρετε στους υπόλοιπους.
Με αυτόν τον τρόπο έχετε γύρω σας ανθρώπους που είναι πολύ ευχαριστημένοι από τη συμπεριφορά και τη στάση σας, ενώ εσείς συνεχίζετε σε αυτήν την κατεύθυνση πιστεύοντας πως δεν θα είστε αρεστή εάν δεν ανταποκρίνεστε στις ανάγκες τους.
Ενδεχομένως ωστόσο να υπάρχει και ένα βαθύ αίσθημα πως ποτέ δεν είναι αρκετό αυτό που κάνετε ή ότι οι προσπάθειές σας δεν εκτιμώνται από τους άλλους, τονίζει η Capletton.
Όλοι έρχονται σε εσάς όταν υπάρχει σύγκρουση
Το να παίζεις πάντα το ρόλο του μεσολαβητή και να δίνεις τη λύση σε συγκρούσεις, μπορεί να είναι μεγάλο συναισθηματικό βάρος, αναφέρει η Capleton. Όπως υπογραμμίζει, εάν αυτό γίνεται μόνιμα τότε μπορεί να αφαιρεί σημαντικό μέρος από τη ζωή και την ενέργειά σας.
Έχετε μόνιμα υψηλές απαιτήσεις από τον εαυτό σας
Ως παιδί νιώθατε πως οι άνθρωποι έχουν υψηλές προσδοκίες από εσάς και νιώθατε μόνιμη πίεση για να τις εκπληρώσετε. Αυτή την αντίληψη την έχετε μεταφέρει και στην ενήλικη ζωή σας έχοντας πολλές απαιτήσεις από τον εαυτό σας, ακόμα κι όταν κανείς πλέον δεν σας πιέζει. Αυτή η νοοτροπία (σε συνδυασμό με το ότι δεν θέλετε να ζητάτε βοήθεια) οδηγεί σε burnout, καθώς προσπαθείτε να επιτύχετε την τελειότητα μόνη σας.
Θέλετε να έχετε συνέχεια τον έλεγχο
Τα άτομα που αντιμετωπίζουν το «σύνδρομο της μεγαλύτερης κόρης» μπορεί να αισθάνονται άγχος ή να καταρρεύσουν εάν κάτι δεν πάει σύμφωνα με το σχέδιο ή εάν κάτι διακόψει μια ρουτίνα τους. Αυτό συμβαίνει επειδή ως παιδιά είχαν συνηθίσει να σχεδιάζουν τα πάντα και να έχουν τα πάντα υπό έλεγχο, σημειώνει η Capleton.
Βλέπετε τη σχέση ως συναλλαγή
Επειδή ως παιδί νιώθατε το βάρος της φροντίδας των υπόλοιπων, αντιλαμβάνεστε και στη ενήλικη ζωή σας τις σχέσεις με τον ίδιο τρόπο. «Νιώθετε πως οι σχέσεις είναι ένα είδος συναλλαγής, και είστε επιφυλακτικοί με την αγάπη των άλλων. Μπορεί υποσυνείδητα να σκέφτεστε: “Αν οι γονείς μου ήθελαν απλώς φροντίδα και υποστήριξη από εμένα, τότε αυτό το άτομο θα θέλει μόνο το ίδιο”», καταλήγει η Capleton.