Ένα φωτεινό χαμόγελο αποτελεί ένδειξη υγείας και αυτοπεποίθησης. Ωστόσο, καθημερινές συνήθειες όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση καφέ, τσαγιού ή κόκκινου κρασιού μπορεί να προκαλέσουν χρωματισμούς και κιτρινίλες στα δόντια.

Και παρ’ όλο που υπάρχουν λευκαντικά προϊόντα στο εμπόριο, τα χημικά συστατικά που περιέχουν για τον αποχρωματισμό των δοντιών ενδέχεται να προκαλούν ανησυχίες σε κάποιους που θα προτιμούσαν να τα αποφύγουν. Ποιες όμως είναι οι φυσικές εναλλακτικές για λευκά δόντια και τι ισχύει επιστημονικά για την αποτελεσματικότητά τους; To Healthline συγκέντρωσε τους πιο δημοφιλείς «σπιτικούς» τρόπους λεύκανσης και εξηγεί.

Βούρτσισμα με μαγειρική σόδα

Η μαγειρική σόδα έχει φυσικές λευκαντικές ιδιότητες, εξού και αποτελεί δημοφιλές συστατικό στις οδοντόκρεμες. Σύμφωνα με έρευνες (όπως αυτή και αυτή), είναι ένα ήπιο λειαντικό που βοηθά στην απομάκρυνση των λεκέδων. Επιπλέον, η μαγειρική σόδα δημιουργεί αλκαλικό περιβάλλον στο στόμα, εμποδίζοντας την ανάπτυξη βακτηρίων.

Δεν πρόκειται για μαγική λύση και μην περιμένετε ότι θα αποκτήσετε άσπρα δόντια εν μία νυκτί, ωστόσο θα πρέπει να παρατηρήσετε διαφορά σε βάθος χρόνου.

Η επιστήμη δεν έχει αποδείξει ακόμη ότι το βούρτσισμα με σκέτη μαγειρική σόδα θα ασπρίσει τα δόντια σας, ωστόσο αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οδοντόκρεμες που περιέχουν μαγειρική σόδα μπορούν να βελτιώσουν την οδοντική υγεία και έχουν λευκαντική επίδραση. Μία έρευνα διαπίστωσε ότι οι οδοντόκρεμες με μαγειρική σόδα είναι πιο αποτελεσματικές στη μείωση της πλάκας, της φλεγμονής στα ούλα και της αιμορραγίας συγκριτικά με άλλες οδοντόκρεμες. Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληξε κι άλλη έρευνα, που βρήκε ότι οι οδοντόκρεμες με μαγειρική σόδα είναι πιο αποτελεσματικές στην αφαίρεση λεκέδων και στην λεύκανση των δοντιών.

Αν θέλετε να το δοκιμάσετε, αναμείξτε 6 γρ. μαγειρικής σόδας με 5 ml νερό και χρησιμοποιήστε την πάστα για να τρίψετε τα δόντια σας. Μπορείτε να το κάνετε λίγες φορές κάθε εβδομάδα.

Έλαιο καρύδας (Oil Pulling)

Το oil pulling είναι μια αρχαία ινδική τεχνική που χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της στοματικής υγείας και τη λεύκανση των δοντιών, κατά την οποία περιστρέφεις λάδι μέσα στο στόμα σου για να αφαιρέσεις τα βακτήρια τα οποία δημιουργούν πλάκα και κιτρινίζουν τα δόντια.

Το λάδι καρύδας είναι μία δημοφιλής επιλογή γιατί έχει ευχάριστη γεύση και εξασφαλίζει οφέλη για την υγεία. Επιπλέον, το λάδι καρύδας είναι πλούσιο σε λαυρικό οξύ, το οποίο έχει την ιδιότητα να μειώνει τις φλεγμονές και να σκοτώνει τα βακτήρια (δείτε εδώ).

Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι η καθημερινή χρήση της τεχνικής του oil pulling μειώνει τα βακτήρια στο στόμα, την πλάκα και την ουλίτιδα (δείτε εδώ και εδώ). Μία ακόμη έρευνα βρήκε ότι η καθημερινή χρήση λαδιού καρύδας μείωσε σημαντικά τον Streptococcus mutans -ένα από τα κύρια βακτήρια στο στόμα που προκαλούν πλάκα και ουλίτιδα- ύστερα από δύο εβδομάδες και ήταν εξίσου αποτελεσματική με ένα αντιμικροβιακό στοματικό διάλυμα.

Δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να αποδεικνύουν ότι το oil pulling λευκαίνει τα δόντια. Ωστόσο, είναι μια ασφαλής πρακτική, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι με αυτόν τον τρόπο τα δόντια τους είναι πιο άσπρα και φωτεινά.

Αν θέλετε να το δοκιμάσετε, βάλτε 15 ml (1 κ.σ.) λάδι καρύδας στο στόμα σας και περιστρέψτε το έτσι ώστε να πάει παντού στα δόντια σας. Κάντε το για 15 με 20 λεπτά. Φτύστε το λάδι (ποτέ στον νιπτήρα γιατί μπορεί να βουλώσει) και ξεπλύνετε το στόμα σας με νερό. Σε αντίθεση με άλλες λευκαντικές μεθόδους, το λάδι καρύδας δεν εκθέτει τα δόντια σας σε οξύ ή άλλα συστατικά που διαβρώνουν το σμάλτο, κάτι που σημαίνει ότι μπορείτε να το χρησιμοποιείτε σε καθημερινή βάση.

Φράουλα & ανανάς

Ένα διατροφικό πρόγραμμα πλούσιο σε φρούτα και λαχανικά δεν κάνει καλό μόνο στην υγεία σας αλλά και στα δόντια σας. Αν και δεν είναι υποκατάστατο του βουρτσίσματος, το μάσημα ωμών φρούτων και λαχανικών συμβάλλει στην απομάκρυνση της πλάκας. Δύο φρούτα που έχουν τη φήμη ότι λευκαίνουν τα δόντια είναι οι φράουλες και ο ανανάς.

Φράουλες: Μία δημοφιλής μέθοδος φυσικής λεύκανσης είναι η ανάμειξη πολτοποιημένης φράουλας με μαγειρική σόδα, με τους οπαδούς της να υποστηρίζουν ότι το μηλικό οξύ που περιέχουν οι φράουλες αφαιρεί τις κηλίδες. Και ενώ οι φράουλες μπορεί πράγματι να κάνουν τα δόντια να φαίνονται πιο λευκά, είναι μάλλον απίθανο να μπορούν να διεισδύσουν στους λεκέδες των δοντιών. Έρευνα του 2015 διαπίστωσε ότι το μείγμα φράουλας-μαγειρικής σόδας είχε πολύ μικρή επίπτωση στην αλλαγή χρώματος στα δόντια, συγκριτικά με προϊόντα του εμπορίου.

Αν θέλετε να το δοκιμάσετε, περιορίστε το σε λίγες φορές την εβδομάδα. Διότι, ενώ οι έρευνες δείχνουν ότι το μείγμα φράουλας-μαγειρικής σόδας έχει ελάχιστη επίδραση στο σμάλτο των δοντιών, η υπερβολική χρήση θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά (δείτε εδώ και εδώ).

Ανανάς: Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο ανανάς μπορεί να ασπρίσει τα δόντια. Υπάρχει μία έρευνα που συμπέρανε ότι το τζελ από βρωμελαΐνη (ένα ένζυμο που βρίσκεται στο ανανά), θα μπορούσε να βοηθήσει στην αφαίρεση λεκέδων στα δόντια. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η κατανάλωση ανανά έχει παρόμοιο αποτελέσμα.

Άλλες μέθοδοι που δεν έχουν αποδειχθεί

Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για λεύκανση δοντιών, ωστόσο δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν οτι είναι ασφαλείς ή αποτελεσματικοί.

  • Ένεργός άνθρακας: Το βούρτσισμα με ενεργό άνθρακα υποτίθεται ότι απορροφά τις τοξίνες απο το στόμα και απομακρύνει τους λεκέδες από τα δόντια, αν και η έρευνα δείχνει ότι αυτό κατά πάσα πιθανότητα δεν ισχύει.
  • Άργιλος: Κάποιοι λένε ότι το βούρτισμα των δοντιών με άργιλο βοηθά στην αφαίρεση των λεκέδων.
  • Φλούδες φρούτων: Υποτίθεται ότι το τρίψιμο φλούδας από πορτοκάλι, λεμόνι ή μπανάνα στα δόντια θα τα κάνει πιο λευκά.
  • Μηλόξυδο: Δεν υπάρχουν αποδείξεις οτι η χρήση μηλόξυδου ως στοματικό διάλυμα θα λευκάνει τα δόντια σας. Αντιθέτως, αποδυναμώνει το σμάλτο και μπορεί να αυξήσει την τερηδόνα (δείτε εδώ).

Δεν υπάρχουν έρευνες που να αξιολογούν την αποτελεσματικότητα των παραπάνω μεθόδων. Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν έχουν ελεγχθεί για τυχον παρενέργειες όταν χρησιμοποιούνται στα δόντια.

Η σημασία της σωστής στοματικής υγιεινής

Η καλύτερη μέθοδος για να διατηρήσετε λευκά τα δόντια σας είναι το τακτικό βούρτσισμα, η χρήση οδοντικού νήματος και οι επισκέψεις στον οδοντίατρο. Για να προλάβετε τη δημιουργία λεκέδων:

  • Περιορίστε την κατανάλωση καφέ, κόκκινου κρασιού, σόδας και σκούρων μούρων.
  • Χρησιμοποιήστε καλαμάκι για ποτά που μπορεί να λεκιάσουν τα δόντια.
  • Βουρτσίστε τα δόντια σας 60 λεπτά μετά την κατανάλωση τροφών που λεκιάζουν τα δόντια.
  • Μειώστε τη ζάχαρη, η οποία ενισχύει την ανάπτυξη βακτηρίων που προκαλούν πλάκα.
  • Αυξήστε την πρόσληψη ασβεστίου, καταναλώνοντας γαλακτοκομικά και φυλλώδη λαχανικά.