Όλοι μας έχουμε βιώσει τη δυσάρεστη εμπειρία να μην μπορούμε να κοιμηθούμε παρ’ όλη την εξάντληση. Ή να κοιμόμαστε αλλά ο ύπνος να είναι ανήσυχος και με συνεχείς διακοπές.
Η ποιότητα του ύπνου έχει απασχολήσει όλες τις κοινωνίες και καθεμία από αυτές έχει βρει τους δικούς της τρόπους για να εξασφαλίζει έναν ήρεμο και βαθύ ύπνο. Την επόμενη φορά που θα έχετε αϋπνία ίσως αξίζει να τους δοκιμάσετε.
Κίνα: Ζεστό ποδόλουτρο & Καρποί τζιτζιφιάς
Ποδόλουτρο: Αν σας αρέσουν τα πεντικιούρ spa, πρέπει να του δώσετε μία ευκαιρία. Πρόκειται για μια πρακτική που έχει τις ρίζες της στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (TCM) και είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να χαλαρώσετε και να καταπραΰνετε τα κουρασμένα πόδια σας, αποκομίζοντας τα οφέλη μιας μικρής και εύκολης θεραπείας με ζεστό νερό.
Εξάλλου το μόνο που χρειάζεστε είναι μια μικρή λεκάνη. «Η υψηλή θερμοκρασία βοηθάει στην αποσυμπίεση του μυαλού από την ενέργεια (qi), προσφέροντάς σας αίσθηση χαλαρότητας», σημειώνει η Debbie Kung, γιατρός TCM και βελονίστρια. «Η διαδικασία δίνει σήμα στον εγκέφαλο και το σώμα σας να χαλαρώσουν, προετοιμάζοντάς σας για ύπνο».
Μπορεί να εμπλουτίσετε το ζεστό νερό με διάφορα καταπραϋντικά συστατικά όπως:
- Άλατα
- Αιθέρια έλαια, όπως λεβάντα και τριαντάφυλλο
- Βότανα
Καρποί τζιτζιφιάς: Ο καρπός τζιτζιφιάς (suan zao ren) χρησιμοποιείται στην TCM για να ηρεμήσει το μυαλό και να περιορίσει το στρες, χαρίζοντας χαλαρή διάθεση και έναν βαθύ, ξεκούραστο ύπνο. «Η τζιτζιφιά περιέχει δύο χημικές ουσίες, σαπωνίνες και φλαβονοειδή, που καταστέλλουν το στρες και βοηθούν στη χαλάρωση», λέει ο Jamie Bacharach, επαγγελματίας TCM και βελονιστής.
Τα φλαβονοειδή και οι σαπωνίνες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην επιμήκυνση του χρόνου του ύπνου. Τα φλαβονοειδή ειδικότερα μπορούν να ενισχύσουν τον χρόνο της φάσης του ύπνου αργών κυμάτων (SWS).
«Η φάση SWS είναι το πιο σημαντικό μέρος του ύπνου μας, είναι η φάση της αποκατάστασης», προσθέτει η Kung. «Η έλλειψη αυτού του τύπου ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη λειτουργικότητα και εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και σε ένα αίσθημα μετά το ξύπνημα πως δεν έχετε ανανεωθεί».
Ινδία: Ασβαγκάντα (Βιθάνια)
Είναι ένα από τα πιο σημαντικά βότανα της ιατρικής της αγιουρβέντα, της παραδοσιακής ιατρικής της Ινδίας. Χρησιμοποιείται για τη μείωση του στρες και βοηθά στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων που σχετίζονται με την ψυχική υγεία. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η ασβαγκάντα βοηθάει σε πολλά στάδια τον ύπνο, ενώ ενισχύει και την ποιότητα ζωής, καθώς δρα κατά του άγχους, περιορίζοντας τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, και ενισχύει την πνευματική εγρήγορση.
Σουηδία: Ρόφημα κουάκερ & κατανάλωση κρέατος άλκης
Ρόφημα: Λένε πως το στομάχι είναι ο δρόμος για την υγεία της καρδιάς. Μπορεί όμως να είναι και ο δρόμος για έναν καλό ύπνο.
«Στη Σουηδία ένα κλασικό κόλπο για να κοιμάστε καλύτερα -παιδιά και ενήλικες- είναι το Välling, ένα ζεστό ρόφημα κουάκερ που περιέχει γάλα και βρώμη. Το πίνετε ακριβώς πριν από τον ύπνο», λέει ο Karl Andersson, ειδικός στη σκανδιναβική κουλτούρα.
Πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και χορταστικό, το ρόφημα που παρασκευάζεται από αλεσμένη βρώμη και αγελαδινό γάλα, δίνεται συχνά σε μωρά και νήπια.
Το ζεστό γάλα περιέχει ενώσεις που είναι γνωστό ότι υποστηρίζουν υγιείς κύκλους ύπνου, όπως:
- τρυπτοφάνη
- μαγνήσιο
- μελατονίνη
- σεροτονίνη
Γεύμα: Το δεύτερο που χρησιμοποιείται στη Σουηδία για έναν βαθύ ύπνο είναι ένα γεύμα με κρέας άλκης. Το κρέας του μεγαλύτερου ζώου της οικογένειας των ελαφιδών, που απαντάται κυρίως στη Βόρεια Αμερική και την Ασία, είναι πλούσιο σε τρυπτοφάνη. Εκατό γραμμάρια κρέατος άλκης περιέχουν 0,545 γραμμάρια από αυτό το πρωτεϊνογόνο αμινοξύ, το οποίο έχει αποδειχθεί πως μπορεί να βοηθήσει στον ύπνο.
Φινλανδία: Σάουνα ατμού
Μια άλλη σκανδιναβική παράδοση είναι η φινλανδική πρακτική της σάουνας τα βράδια. «Αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματός σας, χαλαρώνει τους μύες σας και σας κάνει να νυστάζετε», λέει ο Andersson.
Οι σάουνες, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, προσφέρουν μια σειρά από οφέλη για την υγεία. Μεταξύ άλλων λειτουργούν υποστηρικτικά για τις θεραπείες:
- ΧΑΠ
- συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας
- περιφερικής αρτηριακής νόσου
- ρευματοειδής αρθρίτιδας
- κατάθλιψης και άγχους
- μυϊκή αποκατάσταση
Σύμφωνα με έρευνα, το 83,5% ανέφερε βελτιωμένο ύπνο που διήρκεσε 1 έως 2 νύχτες μετά τη χρήση της σάουνας. Όσοι έκαναν σάουνα 5 έως 15 φορές το μήνα ανέφεραν υψηλότερες επιδόσεις ψυχικής ευεξίας από εκείνους που δεν έκαναν. Φροντίστε μόνο να πίνετε άφθονο νερό. «Όσο ενυδατώνεστε σωστά κατά τη διάρκεια της σάουνας, θα κοιμάστε σαν μωρό», λέει ο Andersson.
Ιαπωνία: Η παράδοση shikibuton
Το shikibuton είναι ένα ιαπωνικό στρώμα futon που τοποθετείται στο πάτωμα. Δεν εξοικονομεί μόνο χώρο, αλλά κατά την ιαπωνική παράδοση προσφέρει οφέλη για τον ύπνο και την υγεία. Πιστεύεται ότι βοηθά στην πρόληψη ή την ανακούφιση του πόνου στη μέση και παρέχει υποστήριξη για τη σπονδυλική στήλη.
Νότια και Κεντρική Αμερική: Ύπνος στην αιώρα
Πρόκειται για μια δημοφιλή συνήθεια σε Νότια και Κεντρική Αμερική. Σύμφωνα με σχετική έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί, οι άνθρωποι που ξάπλωναν σε αιωρούμενο κρεβάτι χρειάστηκαν μικρότερο χρόνο για να αποκοιμηθούν, ενώ καταγράφηκε και επιμήκυνση του δεύτερου σταδίου του ύπνου, δηλαδή του σταδίου πριν από τον βαθύ ύπνο.
Παγκοσμίως: Χαμομήλι
Το χαμομήλι έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά σε πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο, από τη Ρωσία και την Κίνα μέχρι τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα. Είναι γνωστό για τις καταπραϋντικές και ηρεμιστικές του ιδιότητες.
Το χαμομήλι περιέχει απιγενίνη, μια χημική ουσία που συνδέεται με τους υποδοχείς στον εγκέφαλο προκαλώντας υπνηλία και χαλάρωση. Αυτό το καθιστά ένα εξαιρετικό φυσικό βοήθημα για την καταπολέμηση της αϋπνίας και άλλων διαταραχών ύπνου.
Η σημαντική θετική επίδραση του χαμομηλιού στην ποιότητα του ύπνου και στην γενικευμένη αγχώδη διαταραχή έχει καταγραφεί σε πολλές έρευνες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατανάλωσή του είναι προτιμότερο να γίνεται περίπου 45 λεπτά πριν από τον ύπνο. Είναι ο χρόνος που χρειάζεται για να δράσει στον οργανισμό και να σας προσφέρει τα περισσότερα οφέλη.
