Στην Ελλάδα το cosplay (ο όρος βγαίνει από τις λέξεις costume και play και σημαίνει την ενσάρκωση χαρακτήρων από anime, games και comics) δεν είναι φρέσκο φρούτο. Δεν είναι πια μόδα, ούτε όμως και κίνημα. Άλλωστε, η στόχευση είναι ξεκάθαρη: πρόκειται για επιλογή διασκέδασης και έκφρασης. Παρ’ όλα αυτά, το στόρι δεν τελειώνει εδώ.
Τα παιδιά που βάζουν το cosplay στη ζωή τους βρίσκουν σε αυτό την κοινωνικοποίηση που συχνά τους λείπει, βρίσκουν φίλους και ομοϊδεάτες που τους αποδέχονται, κερδίζουν αυτοπεποίθηση και όπως λένε κάνουν και ψυχοθεραπεία. Σε μια εποχή βαθιάς και γενικευμένης μοναξιάς οι cosplayers χτίζουν τη δική τους κοινωνική φούσκα η οποία όμως είναι ανοιχτή σε κάθε νέο «παίκτη».
Την ίδια στιγμή, στην εποχή των εικόνων όπου ζούμε με την pop κουλτούρα και τη διαφοροποίηση μέσω εμφάνισης να κυριαρχούν και να «μαγεύουν» τα νέα παιδιά, το cosplay γίνεται ταυτόχρονα θελκτικό στοιχείο προς αξιοποίηση για τη βιομηχανία του θεάματος και της διασκέδασης αφού συνδυάζεται με πολλά- video, χορό, φωτογραφία, show και performance.
Στην Ελλάδα, η κοινότητα χτίζεται με σταθερό ρυθμό εδώ και 12 χρόνια. Όπως όμως λέει ένα από τα κορίτσια που μας μίλησαν: «σκεφτείτε ότι το πρώτο καταγεγραμμένο cosplay ήταν εμπνευσμένο από το Star Trek και διοργανώθηκε το 1960 στην Αμερική».
Εντωμεταξύ, τα conventions (διοργανώσεις και διαγωνισμοί στα οποία παίρνουν μέρος οι cosplayers) πολλαπλασιάζονται. Στην Αθήνα είχαν φτάσει προ κορονοϊού τις πέντε με έξι ετησίως. Τα άτομα που είναι ενεργά στην Αθήνα φτάνουν τα 1000, περίπου 100 εξ αυτών υιοθετούν το cosplay και μέσα στην καθημερινότητα τους (για παράδειγμα βγαίνουν έτσι ντυμένοι για ποτό ή για βόλτα στην πόλη) ενώ 50 περίπου ασχολούνται με το αντικείμενο επαγγελματικά. Μέσος όρος ηλικίας των cosplayers είναι τα 20 με 25 έτη αλλά στο χώρο υπάρχουν και αρκετοί ως και μια δεκαετία μεγαλύτεροι.
Ένα φθινοπωρινό απόγευμα, το Newsbeast συνάντησε πέντε φίλες cosplayers οι οποίες έχουν δημιουργήσει μια επαγγελματική ομάδα, στο Πάρκο Ελευθερίας στη Βασιλίσσης Σοφίας, συνομίλησε μαζί τους και τις φωτογράφησε. Παραδόξως ή μη κανείς δεν τις κοίταξε σαν ένα θέαμα…εξωτικό αλλά ως μια εικόνα ευχάριστη και γνώριμη.
Ιδού τι μας είπαν οι: Εύα Αρβανίτη (25 χρονών, δασκάλα χορού), Μαρία Παλαμηδά (20 χρονών σπουδάζει φωτογραφία στο ΤΕΙ Αιγάλεω), Κατερίνα Πρωτόπαπα (26 χρονών, μόλις τελείωσε τις σπουδές της στην Τεχνολογία Τροφίμων), Ευσταθία Σαλταούρα (20 χρονών σπουδάζει αισθητική και μακιγιάζ) και Αθηνά Αλοϊζη (20 χρονών, σπουδάζει Πολικές Επιστήμες στο ΕΚΠΑ).
Η πρώτη γνωριμία, οι πολλαπλές μεταμορφώσεις και τα κοστούμια από τα χεράκια της γιαγιάς
«Γνωριστήκαμε σε ένα show που είχαμε κληθεί να συμμετάσχουμε. Θα υποδυόμασταν τις καμαριέρες και θα σερβίραμε τον κόσμο ντυμένες anime σε ένα made café μέσα στη διοργάνωση» ξεκινά να μας αφηγείται η Εύα τον τρόπο που γνωρίστηκαν και έδεσαν μεταξύ τους τα πέντε κορίτσια. Όπως συνεχίζει να περιγράφει: «Δεν γνωρίζαμε η μια την άλλη αλλά συνεργαστήκαμε τέλεια και αποφασίσαμε να φτιάξουμε μια επαγγελματική ομάδα».
Η Εύα λέει πως τα άτομα που γίνονται cosplayers έχουν ένα πάθος με το να βλέπουν σειρές και ταινίες, να παίζουν games, να ταυτίζονται με κάποιους χαρακτήρες και στη συνέχεια να τους φέρνουν στη ζωή. «Μεταμορφώνεσαι και αυτό είναι κάτι δημιουργικό και εν μέρει είναι και ψυχοθεραπεία. Στην κοινότητα έχουμε άτομα που ήταν αντικοινωνικά και κλεισμένα στο σπίτι τους και μέσα από το cosplay απέκτησαν παρέες, βρήκαν ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και είδαν πως μπορούν να μοιράζονται τις επιθυμίες τους χωρίς να ντρέπονται ή να φοβούνται. Εκθέτεις τον εαυτό σου με ωραίο τρόπο και αυτό σου δίνει αυτοπεποίθηση».
«To πρώτο μου κοστούμι ήρθε από το anime ‘Naruto’ και είχα ενσαρκώσει την Κόναν» περιγράφει η Μαρία τον τρόπο που μπήκε στο χορό και συνεχίζει: «Ήταν σε ένα πάρτι τις Απόκριες κι εκεί μου εξήγησαν τι είναι το cosplay. Τώρα είμαι ντυμένη Αγία Άννα από το Dead or Alive ένα παλιό fighting game. Κάποιοι μένουν σε μια περσόνα, εγώ έχω πολλές. Άλλωστε οι ήρωες που επιλέγεις να ενσαρκώσεις έχουν γίνει με ένα τρόπο κομμάτι σου. Είσαι η ηρωίδα των comic και είσαι ταυτόχρονα και εσύ είτε είσαι ντυμένη είτε όχι».
«Την πρώτη φορά είχα ντυθεί μια ολόκληρη σκηνή από το ‘Mirai Nikki’» θυμάται με τη σειρά της η Κατερίνα και προσθέτει: «Και ενώ ήμουν σίγουρη ότι κανείς δεν θα με αναγνώριζε ένα μικρό κορίτσι ήρθε σε εκείνη τη διοργάνωση comic, με πλησίασε και με ρώτησε: ‘Είσαι αυτή;’ Ήταν απίστευτα ευχάριστη η στιγμή να έχω ντυθεί αυτή που αγαπάω και κάποιος να το βρίσκει. Σκέφτηκα: ‘πόσο ωραία φάση! Την πρώτη στολή μου την έραψε η μαμά μου που είναι μοδίστρα.
»Τώρα, έχω καταλήξει να φτιάχνω τις πανοπλίες και τα όπλα για τις στολές μου μόνη μου χρησιμοποιώντας αφρό, pvc σωλήνες, σιδερόβεργες και ο, τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Είναι σαν ψυχοθεραπεία για εμένα. Πολλές φορές κάθομαι όλο το βράδυ και τα φτιάχνω καλμάροντας έτσι τα προβλήματα μου».
Το απόγευμα που έχουμε συναντήσει τα κορίτσια, η Κατερίνα έχει ντυθεί Thor (ο γνωστός ήρωας της Marvell) στην γυναικεία του όμως εκδοχή. «Επιλέγω συχνά άντρες ήρωες και τους φέρνω στα μέτρα μου. Προσωπικά, είμαι σίγουρη ότι θα ντύνω και τα παιδιά μου cosplay όταν αποκτήσω. Κι όταν μεγαλώσω, απλώς θα ενσαρκώνω χαρακτήρες που είναι μεγάλοι σε ηλικία και αυτοί».
«Το πρώτο μου cosplay ήταν από το fairy tale Wendy για ένα διαγωνισμό cosplay» παίρνει τη σκυτάλη η Ευσταθία , η οποία λέει πως επέλεξε αυτή την αμφίεση επειδή της οι φίλοι της τής έλεγαν πως μοιάζει με αυτή την ηρωίδα. «Έραψα μόνη μου τη στολή και κέρδισα τον διαγωνισμό! Απέκτησα μάλιστα και fans που με έσπρωξαν να φτιάξω νέα cosplay εμφάνιση» θυμάται η ίδια.
Η Αθηνά λέει πως η ίδια μπήκε πολύ μικρή στο cosplay. «Η γιαγιά μου μού έραψε τη στολή της Πάντμε από το Star Wars στο οποίο έχω λατρεία. Ο μπαμπάς μου είναι φανατικός των κόμικ. Αυτός με μύησε σε αυτό τον κόσμο».
Όσο για την Εύα, η πρώτη ηρωίδα που ενσάρκωσε ήταν η Κέιτλιν, ένας χαρακτήρας από το League of Legends, το οποίο παραμένει ένα mainstream game και στις μέρες μας. «Πήγα έτσι ντυμένη σε ένα πάρτι. Εκεί, με προσέγγισε ένας φωτογράφος και μου πρότεινε να συνεργαστούμε. Έκτοτε, δουλεύουμε συχνά μαζί».
Πως γίνεται το cosplay κανονική δουλειά
Όπως είναι αναμενόμενο, το πρωτότυπο και ιντριγκαδόρικο θέαμα που χαρίζουν στον αμφιβληστροειδή οι cosplay αμφιέσεις δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητη τη βιομηχανία του θεάματος και της διασκέδασης, η οποία «διψά» για τέτοιες εικόνες, ούτε όμως και τους cosplayers που βλέπουν ολοένα και με πιο επαγγελματικό μάτι το χόμπι τους. Άλλωστε, δεν πρόκειται για χόμπι ανέξοδο.
«Πολλές φορές εκπροσωπούμε εταιρείες σε μεγάλα events» λέει η Εύα για τα επαγγελματικά βήματα της ομάδας και προσθέτει: «Δουλεύουμε ως performers κι η επαγγελματική ομάδα μας περιλαμβάνει 10 άτομα. Συμμετέχουμε στα comic και game φεστιβάλ, άλλες φορές κάνουμε show με cosplay, χορευτικά, φωτιές και εναέρια ακροβατικά αλλά και φωτογραφήσεις για εκθέσεις ή συμμετέχουμε σε video clip. Έχουμε εμφανιστεί στο MotorFetival, στα GameAthlon, στη Digital Expo μέχρι και στη ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη φτάσαμε φέτος. Κάποια στιγμή μάλιστα συνεργαστήκαμε και με ένα ελληνικό media όπου μας έδωσαν το ρόλο να ντυθούμε cosplayers και να παίρνουμε συνεντεύξεις από Έλληνες καλλιτέχνες. Να ζήσεις βέβαια από αυτή τη δουλειά δεν μπορείς ακόμα, μπορείς όμως να το έχεις ως part time απασχόληση. Όσο περνάει ο καιρός τόσες περισσότερες δουλειές και θέσεις ανοίγουν».
Όσο για το κόστος μιας εμφάνισης, σύμφωνα με τα κορίτσια, τα ακριβά κοστούμια φτάνουν στα € 500 , ενώ όσοι αντέχουν δίνουν ακόμα και € 1000. «Στην καλύτερη των περιπτώσεων μια αμφίεση κοστίζει από 70 έως 100 ευρώ στη πιο βασική του μορφή» λέει η Κατερίνα και προσθέτει: «Το cosplay θέλει λεφτά, χρόνο και υπομονή. Έχω σπαταλήσει και 5 μήνες για να φτιάξω μόνη μου κοστούμι. Κάποιοι αγοράζουν τα κοστούμια τους από εταιρείες ή από άλλους cosplayers. Κάποιες εταιρείες σου δίνουν εκείνες τα κοστούμια που θα χρησιμοποιήσεις για τη δουλειά που σου κλείνουν».
Οι αντιδράσεις του κόσμου και η επανένωση των cosplayers μετά την καραντίνα
Όσο για τις αντιδράσεις του κόσμου όταν «πέφτει» πάνω σε cosplayers , αν πρόκειται για σχετική διοργάνωση, εκεί επικρατούν η χαρά και ο ενθουσιασμός. Αν πάλι ο cosplayer κινείται αυτόνομα ντυμένος στην πόλη, τότε το πράγμα συχνά αλλάζει. Όπως περιγράφει η Μαρία: «Ενίοτε, υπάρχει και bullying. Με έχουν κυνηγήσει άτομα από την αρχή της Ερμού μέχρι το Μοναστηράκι φωνάζοντας μου: ‘Δεν είναι Απόκριες, τι φοράς; γιατί είσαι έτσι;’»
Παρόλα αυτά ο cosplay κόσμος προχωρά ακάθεκτος. Όπως περιγράφει η Εύα: «Ήμασταν ανενεργοί τόσο καιρό με την καραντίνα και όταν ξανασυναντηθήκαμε στο πρόσφατο Comicdom στην Αθήνα αλλά και στη ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη πλέαμε σε πελάγη ευτυχίας. Άλλωστε, πάντα όταν έχουμε project, δουλειές ή διαγωνισμούς, όλοι αλληλοϋποστηριζόμαστε μεταξύ μας. Αν σου λείπει κάτι την ώρα του διαγωνισμού ή αν σου χαλάσει κάτι στη στολή, κάποιος θα σε βοηθήσει αμέσως. Με τους νέους cosplayers οι οποίοι μπαίνουν στην κοινότητα είμαστε πάντα υποστηρικτικοί. Το πιο ωραίο είναι όταν βλέπεις στα event ολόκληρες οικογένειες ντυμένες cosplay. Δυστυχώς, από την άλλη, το cosplay στην Ελλάδα δεν έχει πολλούς άντρες παίκτες μάλλον γιατί υπάρχουν ακόμα αυτά τα μάτσο στερεότυπα και πολλοί φοβούνται ότι αν το κάνουν δεν θα φαίνονται και πολλοί άντρες».
Σε αυτή τη φάση, η ομάδα ετοιμάζεται πυρετωδώς για το Halloween, το οποίο αν και ξενόφερτο και με λίγα χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα έχει γίνει πραγματικά κανονικό γεγονός και γιορτάζεται από bar,café και εστιατόρια μέχρι μεγάλα πάρτι σε όλη την πόλη. «Εγώ θα κάνω την Ariel ντυμένη σε zombie μορφή» μας λέει η Κατερίνα, η οποία εξηγεί ότι η ομάδα θα εμφανιστεί σε ένα Halloween parade σε ένα μεγάλο λούνα παρκ το διήμερο 23 και 24/10/2021.
