Το 53% των άνεργων νέων στην Ελλάδα βρίσκεται εκτός εργασίας για περισσότερο από έναν χρόνο, μόλις το 20% είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ και τον ρόλο του υποστηρικτή αναλαμβάνει η οικογένεια, καθώς εφτά στους δέκα άνεργους νέους δέχονται σημαντική βοήθεια για να επιβιώσουν.
Τα παραπάνω στοιχεία προέκυψαν από έρευνα και παρουσιάστηκαν, σήμερα, στο συνέδριο «In4Youth – Διαδικασίες ένταξης στην αγορά εργασίας των νέων σε περίοδο οικονομικής κρίσης», που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Θεσσαλονίκης.
«Η θέα ενός νέου ανθρώπου στην ουρά του ΟΑΕΔ είναι ό,τι πιο θλιβερό μπορεί να παρουσιάσει μια χώρα. Κανονικά, η μεγαλύτερη έγνοια μας θα ήταν πώς να εντάξουμε και να κρατήσουμε τους νέους στην αγορά εργασίας» τόνισε η Μαρία Πασχαλίδου, επικεφαλής της Θεσσαλονίκης – Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας 2014.
Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Κοινωνιολογίας, τη «Θεσσαλονίκη – Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας 2014» και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών.
Την παρουσίαση του ερευνητικού έργου Ιn4Υouth έκανε στο συνέδριο ο Σωτήρης Χτούρης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, επιστημονικός υπεύθυνος του In4Youth και, όπως υποστήριξε, στις ηλικίες 15 – 34 ετών, εργάζονται μόλις οι 4 στους δέκα, άνεργοι δηλώνουν το 30,6%, ενώ 28,5% απαντά «δεν αναζητώ εργασία».
Επίσης, ο ποσοστό των άνεργων νέων που αναζητούν για πρώτη φορά εργασία στις ηλικίες 25-34 ετών ανέρχεται στο 45% αυτής της ομάδας και στο 7% του συνόλου των ανέργων. Αυτό δείχνει ότι ένας σημαντικός αριθμός των νέων εισέρχεται πολύ καθυστερημένα για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας.
Δομικοί και οικογενειακοί λόγοι εξηγούν αυτή την επιλογή: κυρίως μακρά αναμονή για την είσοδο στην Πρωτεύουσα Αγορά Εργασίας, Επαναλαμβανόμενη Αρχική Εκπαίδευση χωρίς οριοθετημένους επαγγελματικούς στόχους και επαγγελματική στρατηγική.
Η έρευνα επιβεβαιώνει και την ισχυρή παρουσία του πελατειακού συστήματος στην Ελλάδα: Οι μεγαλύτερες ηλικίες, 30-34 ετών, απευθύνθηκαν πιο συχνά (ποσοστό 44%) σε πολιτικούς «φίλους» για να βρουν εργασία.
H κοινωνική ένταξη και η ουσιαστική υποστήριξη των ανέργων «εγκλωβίζεται» στο πλαίσιο της οικογένειας, με αποτέλεσμα η επαγγελματική τους πορεία να καθορίζεται κυρίως από τις σχέσεις αλληλεγγύης και αμοιβαιότητας που υπάρχουν σε αυτήν. Έτσι: συχνά ως πολύ συχνά απαντά ότι δέχεται βοήθεια από την οικογένεια το 72% των ανέργων νέων, μερικές φορές το 19,4% και μόλις το 6,2% σπάνια.
Η οικονομική κρίση και η κρίση χρέους μετά το 2009 έχει περιορίσει, όμως, δραστικά τα οικονομικά αποθέματα των νοικοκυριών. Έτσι, το 15,8% των άνεργων νέων του δείγματος παρουσιάζουν οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 500 Ευρώ, ενώ ένα άλλο 28,7% παρουσιάζει εισόδημα μικρότερο από 1.000 Ευρώ. Η ανεργία συνδυάζεται, έτσι, άμεσα με τον κίνδυνο φτώχειας για το 44,5 των νέων και των νοικοκυριών στα οποία ζουν.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω ερωτηματολογίων καθώς και ομαδικών και ατομικών συνεντεύξεων νέων εργαζομένων και ανέργων, εμπειρογνωμώνων σε θέματα εργασίας και μεταναστών β’ γενιάς, σε επιλεγμένες γεωγραφικά περιοχές της χώρας (Αθήνα – Αττική, Θεσσαλονίκη – Κεντρική Μακεδονία, Ηράκλειο, Μυτιλήνη, Πάτρα, Χίος, Ιόνια νησιά).