Με μηνύματα ενάντια στην βία και τον φασισμό, κορυφώνονται στην Παραμυθιά, οι διήμερες εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τους 49 Προκρίτους ,που εκτελέστηκαν πριν από 70 χρόνια, την 29η Σεπτεμβρίου, από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής .
« Όχι στον πόλεμο, στην βία, τον φασισμό, τον ναζισμό και την τρομοκρατία, με σεβασμό στην ανθρώπινη και αξιοπρέπεια». Με αυτά τα λόγια, η Δήμαρχος Σουλίου Σταυρούλα Μπραίμη Μπότση, ζήτησε από τους Δημάρχους των Μαρτυρικών Πόλεων και τους πολίτες που τίμησαν με τον παρουσία τους τις εκδηλώσεις, να «δώσουν όλοι μαζί, αυτή την ιερή υπόσχεση».
Η Δήμαρχος Σουλίου, επίσης τόνισε πως, «χρέος όλων, ως δημοκρατικοί και ελεύθεροι πολίτες, είναι, όχι μόνο να βρισκόμαστε σε επετειακές εκδηλώσεις, αλλά με τη στάση και συμπεριφορά μας, μην να επιτρέψουμε εγκληματικά φαινόμενα, φασιστικές συμπεριφορές και αιμοσταγή δικτατορικά καθεστώτα να συμβούν στο μέλλον, όχι μόνο στην πατρίδα μας, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο».
Το επιμνημόσυνο Αρχιερατικό τρισάγιο, πραγματοποιήθηκε, στον τόπο της εκτέλεσης. Η ομιλία για το χρονικό της εκτέλεσης, έγινε από τον Φιλόλογο Αρχαιολόγο κ. Σόρογκα Θωμά και ακολούθησαν, προσκλητήριο νεκρών, κατάθεση στεφάνων, ενός λεπτού σιγή, ενώ όλοι οι παρευρισκόμενοι έψαλλαν τον Εθνικό Ύμνο. Την ίδια ώρα έγινε και ο τερματισμός αγώνα «δρόμου θυσίας», προς τιμή των πεσόντων, από μαθητές σχολείων του Δήμου.
Τα χαράματα 29ης Σεπτεμβρίου 1943, με εντολή του φρουράρχου της πόλης, δόθηκε διαταγή και εκτελέστηκαν με τουφεκισμό, στο μαρτυρικό τόπο στη θέση ”Ελαιώνας Τσαμάτου”, 49 από τους συνολικά 52 Προκρίτους, που είχαν συλληφθεί τις προηγούμενες ημέρες, σε μία προσπάθεια των κατακτητών να εξοντώσουν κάθε αντίσταση στην περιοχή.
Οι πιο πολλοί από τα θύματα της γερμανικής θηριωδίας, ήταν μεταξύ τους, στενοί συγγενείς. Γονείς και παιδιά, αδέλφια, ανίψια και θείοι. Ανάμεσα στους πολίτες που εκτελέστηκαν, ήταν και δύο έφηβοι 16 ετών.
Η βαρβαρότητα των κατακτητών και των συνεργατών τους, είχε αρχίσει το καλοκαίρι του 1943 με δολοφονίες, βιασμούς, αγριότητες και λεηλασίες σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού των χωριών του κάμπου της Παραμυθιάς και του Φαναρίου. Όμως δε σταμάτησε με την εκτέλεση των 49 Προκρίτων, συνεχίστηκε το επόμενο διάστημα με την αναίτια και εν ψυχρώ δολοφονία και άλλων αθώων κατοίκων της ευρύτερης περιοχής της τότε επαρχίας Παραμυθιάς.
Οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν αργά το βράδυ. Στις 19:30 θα πραγματοποιηθεί Λαμπαδηφορία από μαθητές σχολείων του Δήμου, από το δημοτικό σχολείο ”Βούλγαρη” έως και το Μνημείο Πεσόντων ενώ οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν στις 21:00 με συναυλία κλασικής μουσικής στο θέατρο Καρκαμίσι.
Χθες το απόγευμα, Δήμαρχοι Μαρτυρικών Πόλεων, ,με επικεφαλή τον Πρόεδρο του Δικτύου, Σωκράτη Κεφαλογιάννη, Δήμαρχο Ανωγείων, οι οποίοι τιμούν με την παρουσία τους τις εκδηλώσεις μνήμης, συμμετείχαν στην συνεδρίαση του Δ.Σ. του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών Ελλάδας ,που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Σουλίου.