Πιο ανθρώπινες συνθήκες κράτησης προσπαθεί να φέρει ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας για τους πάνω από 12.500 κρατούμενους που συνεχώς αυξάνονται και στοιβάζονται σε χώρους που συχνά έχουν καταγγελθεί ως «κάτεργα» και «αποθήκες ψυχών».
Ισορροπώντας ανάμεσα στην ανάγκη λήψης και διατήρησης μέτρων ασφαλείας, αλλά και στην αντίστοιχη ανάγκη βελτίωσης του συστήματος, ο νέος Κώδικας περιλαμβάνει, όπως αναφέρει το Έθνος της Κυριακής, σημαντικές καινοτομίες, καθώς ανοίγει το καθεστώς της ημιελεύθερης διαβίωσης, προβλέπει ηπιότερες συνθήκες κράτησης για χρεοφειλέτες και υποδίκους, δίνει τη δυνατότητα ιδιαίτερης συνεύρεσης μία φορά το 15θήμερο, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο των συζύγων και των ερωτικών συντρόφων, αλλά και των μελών της οικογένειας και επιτρέπει να φέρνουν τα δικά τους είδη διατροφής.
Παράλληλα αναγνωρίζει στους κρατούμενους δικαίωμα έκφρασης, ευεργετικό υπολογισμό της ποινής (και ειδικές άδειες) για όσους συμμετέχουν σε επαγγελματικά και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Διατηρώντας την απαγόρευση χρήσης κινητών, επιτρέπει υπό προϋποθέσεις τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και την πρόσβαση στο διαδίκτυο, προωθεί την κοινωφελή και εθελοντική εργασία και εκτός φυλακής, εξορθολογίζει το σύστημα των αδειών, βελτιώνει την ιατρική περίθαλψη, ανοίγει την πόρτα των φυλακών σε διάφορους φορείς για λόγους διαφάνειας.
Ταυτόχρονα, εξετάζεται το ενδεχόμενο εξόδου από τη φυλακή με το ειδικό «βραχιολάκι» γεωεντοπισμού.