Έχετε νιώσει ποτέ να σας εκνευρίζει όταν κάποιος δίπλα σας κουνάει νευρικά το πόδι του ή παίζει με τα δάχτυλά του; Αν ναι, δεν είστε μόνοι. Αυτή η αντίδραση, γνωστή ως μισοκινησία, είναι ένα αρκετά κοινό φαινόμενο που επηρεάζει περίπου το 30% των ανθρώπων, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες.
Ο όρος «μισοκινησία», που χρησιμοποιείται διεθνώς (misokinesia), προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «μίσος» και «κίνηση», υποδηλώνοντας τον έντονο εκνευρισμό ή την αρνητική συναισθηματική αντίδραση που προκαλείται από την παρατήρηση μικρών, επαναλαμβανόμενων κινήσεων των άλλων.
Σύμφωνα με μελέτη του 2021, η μισοκινησία συνδέεται με οπτικά ερεθίσματα, σε αντίθεση με τη μισοφωνία – μια διαταραχή που σχετίζεται με την ενόχληση από επαναλαμβανόμενους ήχους, όπως το χτύπημα ενός στυλό ή το μάσημα.
Αν και τα δύο φαινόμενα είναι παρόμοια, οι ερευνητές επισημαίνουν τη βασική διαφορά τους, δηλαδή ότι η μισοκινησία αφορά στην οπτική αντίδραση μιας κίνησης και όχι στον ήχο που μπορεί να παράγεται από αυτήν.
Πόσο συχνή είναι η μισοκινησία;
Παρότι ως όρος είναι σχετικά άγνωστη, η μισοκινησία δεν είναι τόσο σπάνια. Στη μελέτη με περισσότερους από 4.100 συμμετέχοντες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι περίπου το 1/3 των ανθρώπων δήλωναν ότι είναι ευαίσθητοι στις κινήσεις άλλων, κάτι που τους επηρεάζει στην καθημερινότητά τους. Και προφανώς το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο σε κλινικές περιπτώσεις, αλλά έχει ευρύτερες διαστάσεις.
Πώς μας επηρεάζει η μισοκινησία;
Οι επιπτώσεις της μισοκινησίας μπορεί να κυμαίνονται από μια ήπια ενόχληση μέχρι και σοβαρή συναισθηματική δυσφορία. Πολλοί από όσους επηρεάζονται αναφέρουν συναισθήματα όπως:
- Θυμό
- Άγχος
- Εκνευρισμό
- Μειωμένη ευχαρίστηση σε κοινωνικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες
Σε ποιο ακραίες περιπτώσεις το άτομο μπορεί ακόμα και να αποφεύγει κοινωνικές συγκεντρώσεις ή περιβάλλοντα εργασίας όπου είναι πιθανό να εκτεθεί σε ερεθίσματα που του προκαλούν εκνευρισμό.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Παρόλο που η ακριβής αιτία της μισοκινησίας παραμένει άγνωστη, οι επιστήμονες, σύμφωνα με το Science Alert, έχουν διατυπώσει ορισμένες υποθέσεις:
Ευαισθησία στην κίνηση: Κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι τα άτομα με μισοκινησία έχουν εντονότερη οπτική προσοχή, γεγονός που καθιστά δύσκολο να αγνοήσουν τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις στο οπτικό τους πεδίο.
Καθρεπτικοί νευρώνες: Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι οι νευρώνες που ενεργοποιούνται όταν βλέπουμε κάποιον να κινείται (νευρώνες καθρέφτες) παίζουν ρόλο. Αν βλέπετε κάποιον να κινείται νευρικά λόγω άγχους, μπορεί ασυνείδητα να «καθρεφτίζετε» την ίδια ένταση.
Ασυνείδητη ενσυναίσθηση: Η μισοκινησία μπορεί να σχετίζεται με μια ασυνείδητη ενσυναίσθηση προς την ψυχολογία του άλλου – κάτι που δεν λειτουργεί πάντα θετικά.
Τι μπορούμε να κάνουμε για τη μισοκινησία;
Η μισοκινησία δεν έχει κάποια θεραπεία, όμως η κατανόηση του φαινομένου μπορεί να βοηθήσει. Η αναγνώριση ότι πρόκειται για μια κοινή και πραγματική πρόκληση είναι το πρώτο βήμα. Από εκεί και περά, υπάρχουν κάποιες επιλογές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν:
- Αυτορρύθμιση: Τεχνικές χαλάρωσης, όπως η βαθιά αναπνοή ή ο διαλογισμός, μπορεί να μειώσουν το άγχος.
- Συμβουλευτική: Σε σοβαρές περιπτώσεις η βοήθεια από ειδικό μπορεί να προσφέρει στρατηγικές διαχείρισης.
Αν βρίσκεστε κι εσείς ανάμεσα σε αυτούς που εκνευρίζονται από τις μικρές, επαναλαμβανόμενες κινήσεις των άλλων, να θυμάστε: δεν είστε μόνοι και εάν σας εμποδίζει στην καθημερινότητά σας υπάρχουν τρόποι να το αντιμετωπίσετε.