Με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο η κυβέρνηση επιδιώκει να συντηρήσει με εισπρακτικά μέτρα ένα ασφαλιστικό σύστημα που στηρίζεται σε μη βιώσιμες λογικές, ένα σύστημα που είναι στη βάση του άδικο, αναξιόπιστο και αντιαναπτυξιακό.
Του Κωνσταντίνου Μίχαλου*
Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο κινούνται σε λανθασμένη κατεύθυνση: αυξάνουν υπέρμετρα τις εισφορές και επιβαρύνουν το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων, δημιουργούν αντικίνητρα για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας και μειώνουν σημαντικά την εισπραξιμότητα. Υπονομεύουν ευθέως την ανάπτυξη της οικονομίας και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα τροφοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος. Επιπλέον, απειλούν να δημιουργήσουν ένα νέο κύμα μετανάστευσης ανθρώπινου κεφαλαίου από τη χώρα, με την αποχώρηση καταρτισμένων επιστημόνων και επαγγελματιών, οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι να καταβάλλουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από την εργασία τους σε ένα κράτος που δεν τους προσφέρει τίποτα ως ανταπόδοση.
Με τις νέες ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση, επιβαρύνονται υπέρμετρα οι παράλληλα ασφαλισμένοι, ενώ δεν προβλέπεται μεταβατική περίοδος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ισχύει για τους αγρότες και τους επιστήμονες. Η δε πρόβλεψη για αναδρομική επιβάρυνση των επιστημονικών κλάδων στο τέλος του ασφαλιστικού βίου, αποτελεί αντικίνητρο παραμονής στην παραγωγική δραστηριότητα. Επίσης, η μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης ως προς το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης επιβαρύνουν τους ασφαλισμένους που ήταν συνεπείς ως προς την καταβολή των εισφορών τους.
Επιπλέον, η κυβέρνηση φαίνεται να θεωρεί ως τελεσίδικα χαμένες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές καθώς, αντί να προωθεί ένα ρεαλιστικό σύστημα ρύθμισης, που διευκολύνει την επανένταξη των οφειλετών, επιχειρεί να καλύψει τις απώλειες, μέσα από την υπέρμετρη αύξηση των μεσαίων εισοδημάτων. Τέλος, η ρύθμιση για τον καθορισμό ελάχιστου αριθμού εργαζομένων ανά επιχείρηση, μέσω Προεδρικού Διατάγματος, αποτελεί μια προκρούστεια απόπειρα αντιμετώπισης της εισφοροδιαφυγής, που δημιουργεί ωστόσο σημαντικότερα εμπόδια, σε μια περίοδο όπου βασικό ζητούμενο είναι η επιβίωση των υφιστάμενων και η δημιουργία νέων επιχειρήσεων.
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών επαναφέρει την πρότασή του για τη σταδιακή μετάβαση σε ένα σύστημα τριών πυλώνων, όπως αυτό που έχει αξιοποιηθεί σε αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Το προτεινόμενο μοντέλο διακρίνει τους ρόλους της κοινωνικής και επαγγελματικής αλληλεγγύης και στη τελική ανάπτυξη του εξασφαλίζει ποσοστό αναπλήρωσης γύρω στο 70% των τελικών αποδοχών, παρόμοιο με τα ισχύοντα στην ΕΕ.
Σήμερα, δεν υπάρχει πλέον η πολυτέλεια για άλλες καθυστερήσεις και αστοχίες στο ασφαλιστικό. Χρειάζεται μια νέα αρχή, η οποία θα στηριχθεί στο διάλογο αλλά θα περιλαμβάνει και ουσιαστικές αλλαγές στη δομή του συστήματος. Έστω και την τελευταία στιγμή, η κυβέρνηση οφείλει να αλλάξει πορεία.
*Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος