Ο Ντόναλντ Τραμπ τήρησε τελικά την υπόσχεσή του να επιβάλει δασμούς στον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα ως αντίποινα για τις εισροές μεταναστών και τα διακίνηση ναρκωτικών που, όπως ισχυρίζεται, εισέρχονται στις ΗΠΑ από τις χώρες αυτές.
Ο Λευκός Οίκος δηλώνει ότι οι δασμοί θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Φεβρουαρίου, αλλά σύμφωνα με το εκτελεστικό διάταγμα του προέδρου, που φέρει τον τίτλο «Ενέργειες για την αντιμετώπιση της ροής παράνομων ναρκωτικών στα βόρεια σύνορά μας», οι δασμοί θα τεθούν σε ισχύ «στις 12:01 π.μ. ανατολική ώρα, 4 Φεβρουαρίου 2025».
Από το θέρετρό του στο Mαρ-Α-Λάγκο, ο Τραμπ υπέγραψε τρία εκτελεστικά διατάγματα που επιβάλλουν δασμούς 25% σε όλα τα αγαθά από τον Καναδά και το Μεξικό και δασμούς 10% τόσο στις εξαγωγές πετρελαίου του Καναδά όσο και στα κινεζικά προϊόντα.
Μάλιστα, εάν οι χώρες που επηρεάζονται εφαρμόσουν αντίμετρα, οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ανέφεραν, ότι οι δασμοί θα αυξηθούν, αναφέρει ο Guardian.
Τι γνωρίζουμε για τους δασμούς του Τραμπ μέχρι στιγμής
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει δασμούς 25% στον Καναδά και το Μεξικό και 10% στην Κίνα. Το πόσο ευρεία θα είναι η γκάμα προϊντων που θα περιλαμβάνουν, παραμένει ασαφές. Ο Τραμπ θα μπορούσε να κάνει εξαιρέσεις σε ορισμένους τομείς, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ή να περιορίσει τους δασμούς σε επιλεγμένες κατηγορίες αγαθών.
Την περασμένη εβδομάδα, καθώς πλησίαζε η προθεσμία, ορισμένοι από τους συμβούλους Τραμπ φάνηκαν αβέβαιοι για το αν ή πότε θα επιβληθούν οι δασμοί. «Δεν μπορώ να σας πω πότε», είπε στο CNBC την Παρασκευή ο Πίτερ Ναβάρο, ανώτερος σύμβουλος εμπορίου και μεταποίησης του Τραμπ.
Καθώς ακόμη και οι σύμβουλοι του Τραμπ αγωνίζονται να συμβαδίσουν με τις επόμενες κινήσεις του, όλα θα μπορούσαν να συμβούν πριν από την επιβολή των δασμών.
Τι είναι ο δασμός
Ο δασμός είναι ένας φόρος που επιβάλλεται στα αγαθά που εισάγονται σε μια χώρα. Οι ΗΠΑ είναι επί του παρόντος ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών στον κόσμο – το 2022, η αξία των εισαγόμενων αγαθών στις ΗΠΑ ανήλθε συνολικά σε 3,2 τρις δολάρια.
Πριν αναλάβει την εξουσία, ο Τραμπ απείλησε με δασμούς στους τρεις μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ: την Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά έως ότου οι χώρες να αντιμετωπίσουν το θέμα των μεταναστευτικών ροών και τη διακίνηση ναρκωτικών που εισέρχονται στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί, αλλά έχουν υψηλό τίμημα.
Ο Τραμπ ορίζει τους δασμούς ως πολιτική που μπορεί να ασκήσει πίεση στους αμερικανούς κατασκευαστές και εισαγωγείς να παράγουν αγαθά στο εσωτερικό.
«Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να φτιάξετε το εργοστάσιό σας στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν θα έχετε δασμούς», είπε ο Τραμπ. Όμως η παγκόσμια οικονομία είναι αλληλένδετη εδώ και δεκαετίες. Οι αμερικανοί αγρότες, για παράδειγμα, δεν θα μπορούσαν να παράγουν τον αριθμό των αβοκάντο που παράγει το Μεξικό.
Αυτό σημαίνει ότι οι εισαγωγείς πιθανότατα θα μετακυλίσουν το κόστος των δασμών στους καταναλωτές, προκαλώντας αύξηση των τιμών.
Δίκοπο μαχαίρι
Ένας δασμός 25% σε όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά θα αυξήσει τις τιμές καταναλωτή. Ο Καναδάς είναι σημαντικός εξαγωγέας αργού πετρελαίου, ενώ το Μεξικό εξάγει πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά στις ΗΠΑ. Το Μεξικό είναι επίσης ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ανταλλακτικών αυτοκινήτων στη χώρα. Η Κίνα είναι ένας σημαντικός εξαγωγέας τσιπ που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικά είδη όπως τηλέφωνα και φορητοί υπολογιστές.
Συνολικά, οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα μαζί το 2023.
Δεν είναι μόνο τα εισαγόμενα που αγοράζουν απευθείας οι καταναλωτές. Όταν οι δασμοί ανεβάζουν την τιμή των εισαγωγών, αυτό περιλαμβάνει εισαγόμενα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων προϊόντων μέσα στις ΗΠΑ. Οι υψηλότερες τιμές για τα υλικά θα φτάσουν τελικά στους καταναλωτές.
Το thinktank «Tax Foundation», εκτιμά ότι ένας δασμός 25% στο Μεξικό και στον Καναδά και ένας δασμός 10% στην Κίνα, θα αύξαναν τους συνολικούς φόρους κατά 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ο Τραμπ έχει εξάρει την ιδέα ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα λάμβανε περισσότερα έσοδα μέσω των δασμών, αλλά τελικά το κόστος θα πληρώσουν οι αμερικανοί καταναλωτές.
Οι Αμερικανοί προετοιμάζονται για τον αντίκτυπο που θα έχουν οι δασμοί στις τιμές. Σε δημοσκόπηση της Harris για τον Guardian τον Νοέμβριο, σχεδόν τα δύο τρίτα των Αμερικανών δήλωσαν ότι αναμένουν ότι οι τιμές θα αυξηθούν εάν ο Τραμπ εφαρμόσει ευρείς δασμούς.
Το μέγεθος του αντίκτυπου που θα έχει η επιβολή δασμών στις τρεις χώρες, θα κρίνει και την επέκτασή τους ή μη και στα Ευρωπαϊκά προϊόντα. Διεθνείς αναλυτές πάντως θεωρούν πολύ πιθανή μία παρόμοια τακτική και απέναντι στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και φυσικά, της Ελλάδας.