Η επιστροφή στη χώρα πολιτιστικών θησαυρών, ζήτησαν να αποτελέσει μέρος του διαπραγματευτικού πακέτου για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Κροάτες ευρωβουλευτές Τονίνο Πιτσούλα από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDP) και Ντούμπραβκα Σούιτς από την Κροατική Δημοκρατική Ένωση (HDZ).
Η ισχύουσα οδηγία για την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους – μέλους της ΕΕ αφορά περιπτώσεις μετά την 1η Ιανουαρίου του 1993 και οι δύο Κροάτες ευρωβουλευτές υποστήριξαν ότι πρέπει να επεκταθεί και να εφαρμοστεί και για προηγούμενες περιπτώσεις.
«Η επιστροφή πολιτιστικών θησαυρών πρέπει να αποτελέσει μέρος των διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην ΕΕ» επισήμανε ο κ. Πιτσούλα σε συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Παρά τα πολλά μέτρα προστασίας το λαθρεμπόριο πολιτιστικών αγαθών εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα είδη παράνομου εμπορίου (μετά το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και όπλων) και 40.000 έργα τέχνης σε ετήσια βάση γίνονται αντικείμενα λαθρεμπορίου εντός της ΕΕ, υπογράμμισε ο Κροάτης ευρωβουλευτής.
Η Κροατία ως το νεότερο μέλος της ΕΕ θέλει η εφαρμογή της οδηγίας να επεκταθεί και για υποθέσεις αρπαγής πολιτιστικών αγαθών πριν από το 1993.
«Ενώ στην ΕΕ καταργούνταν τα σύνορα, κι αυτό ήταν ένα από τα κίνητρα της υιοθέτησης της πρώτης οδηγίας, η Κροατία έπρεπε να υπερασπίζεται τα εθνικά σύνορα. Εκείνη την περίοδο από την Κροατία απομακρύνθηκαν 22.829 μουσειακά εκθέματα και 3097 πολιτιστικά αγαθά. Ένα μεγάλο τμήμα επιστράφηκε το 2008, αλλά από τότε έως σήμερα επιστράφηκαν μόλις 100 αντικείμενα» ανέφερε ο κ. Πιτσούλα.
Η κ. Σούιτς από τον Φεβρουάριο ζήτησε τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την άμεση επιστροφή στην Κροατία πολιτιστικών αγαθών από τη Σερβία, τα οποία απομακρύνθηκαν στη διάρκεια του πολέμου, μεταξύ των οποίων έργα τέχνης από μουσεία, εκκλησίες, μονές και ιδιωτικές συλλογές.
«Έχω τονίσει επανειλημμένως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι η οδηγία για την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών είναι κακή για την Κροατία, επειδή δεν ρυθμίζει την επιστροφή αντικειμένων που αφαιρέθηκαν πριν από το 1993. Γνωρίζουμε ότι τα περισσότερα αγαθά αφαιρέθηκαν από την Κροατία έως το 1993. Τώρα που η Σερβία είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ είναι ευκαιρία να επιλύσουμε το θέμα» τόνισε η κ Σούιτς σημειώνοντας ότι πρέπει να γίνουν τροποποιήσεις στην οδηγία.
