Στο σχολείο μας μάθαιναν διάφορα «κολπάκια» για να θυμόμαστε πόσες μέρες έχει κάθε μήνας του χρόνου.
Άλλος 30, άλλος 31 και ο Φλεβάρης… κουτσουρεμένος.
Αυτό που σίγουρα δε θα συναντήσετε ποτέ σε ένα ημερολόγιο, γράφει ο M. Asher Cantrell στο mentalfloss.com είναι οι εξής ημερομηνίες:
1. 0 Ιανουαρίου
Κάθε χρόνο τα μεσάνυχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς περνάμε από τις 31 Δεκεμβρίου… κατ’ ευθείαν στην 1η Ιανουαρίου.
Αυτό το ξέρουμε όλοι.
Όμως αυτό που δεν ξέρουμε είναι ότι δεν ισχύει για όλους.
Κάθε χρόνο οι αστρονόμοι παρακολουθούν τις κινήσεις των πλανητών και των αστεριών, και αυτά τα στοιχεία συγκεντρώνονται σε ένα αστρονομικό ημερολόγιο-εφημερίδα.
Τα στοιχεία αυτά είναι χρήσιμα για τα διαστημικά ταξίδια που πραγματοποιούνται και την τοποθέτηση τηλεσκοπίων στο Διάστημα, ενώ τα συστήματα GPS χρησιμοποιούν επίσης τα στοιχεία αυτά για να λειτουργήσουν σωστά.
Αυτό που συμβαίνει με αυτά τα αστρονομικά ημερολόγια-εφημερίδες είναι ότι δεν κάνουν καμία αναφορά για καμία άλλη χρονιά εκτός αυτής που «τρέχει».
Αν λοιπόν κρατά κανείς στα χέρια του ένα ημερολόγιο της χρονιάς 2000 για παράδειγμα, δε θα βρει καμία αναφορά για το 1999 ή το 2001.
Εκτός κι αν αναφέρεται στην 1η Ιανουαρίου.
Ορισμένα ημερολόγια-εφημερίδες παρέχουν πολύ αναλυτικές και λεπτομερείς πληροφορίες για τις ουράνιες κινήσεις της προηγούμενης ημέρας, και περιέχουν πληροφορίες και για την 31η Δεκεμβρίου. Επειδή όμως «εξ ορισμού» τα ημερολόγια αυτά δεν αναφέρονται σε καμία άλλη χρονιάς πέραν αυτής που «τρέχει», συχνά χρησιμοποιείται εναλλακτικά η ημερομηνία 0 Ιανουαρίου.
2. 30 Φεβρουαρίου
Όσοι έχουν γεννηθεί στις 29 Φεβρουαρίου μιας χρονιάς… εκ των πραγμάτων γιορτάζουν τα γενέθλιά τους την «ακριβή ημερομηνία» κάθε 4 χρόνια. Διαφορετικά επιλέγουν να τα γιορτάσουν είτε την 28η Φεβρουαρίου, είτε την 1η Μαρτίου για τα υπόλοιπα τρία χρόνια του «κύκλου της τετραετίας».
Φανταστείτε πόσο απογοητευτικό θα ήταν να έχει γεννηθεί κανείς στις 30 Φεβρουαρίου του 1712 στη σουηδική αυτοκρατορία!
Ένα πολύπλοκο σύνολο γεγονότων οδήγησε το Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς να υπάρξουν δύο «κενές ημέρες».
Το γρηγοριανό ημερολόγιο, που χρησιμοποιείται σήμερα στο δυτικό κόσμο, είναι μια παραλλαγή του ιουλιανού ημερολογίου και θεσπίστηκε από τον και θεσπίστηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ΄.
Ενώ το γρηγοριανό ημερολόγιο ολοκληρώθηκε το 1582, πολλές χώρες άργησαν να το υιοθετήσουν. Σε ό,τι αφορά τη σουηδική αυτοκρατορία, χρειάστηκαν όχι ένα, ούτε δύο, αλλά 100 ολόκληρα χρόνια! (Ο πληθυσμός της χώρας ήταν κυρίως προτεστάντες και όχι καθολικοί).
Καθώς η αλλαγή από το ιουλιανό στο γρηγοριανό συμπεριελάμβανε μια διαφορά δέκα ημερών, πολλές περιοχές επέλεξαν απλά να «προχωρήσουν» τα ημερολόγιά τους μπροστά κατά μιάμιση εβδομάδα.
Η σουηδική αυτοκρατορία όμως, αποφάσισε να «εξαλείψει» την ημερολογιακή διαφορά αυτή… σταδιακά, με πιο αργούς ρυθμούς, επιλέγοντας να «πηδά ημέρες» κάθε σαράντα χρόνια, ξεκινώντας από το 1700.
Βέβαια αυτό δε συνέβη ποτέ, καθώς λίγο αργότερα ξέσπασε πόλεμος και το γεγονός αυτό ξεχάστηκε, μέχρι το 1712, όταν ο βασιλιάς της Σουηδίας Κάρολος XII ανακοίνωσε ότι ακύρωνε την ισχύ του γρηγοριανού ημερολογίου, και η χώρα του επέστρεφε στη χρήση του ιουλιανού.
Καθώς όμως είχαν ήδη «πηδήξει μια μέρα» το 1700 (που ήταν δίσεκτο έτος σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο, αλλά όχι και με το γρηγοριανό) αποφασίστηκε απλά η μέρα που είχε «αφαιρεθεί» να προστεθεί στην τρέχουσα χρονιά… με αποτέλεσμα το 1712 το σουηδικό ημερολόγιο να γίνει το μοναδικό στην ιστορία που είχε την ημερομηνία 30η Φεβρουαρίου!
(Η Σουηδία τελικά άρχισε να χρησιμοποιεί το γρηγοριανό ημερολόγιο το 1753 απλά «πηδώντας μερικές ημέρες μπροστά»).
3. 0 Μαρτίου
Αν σας ρωτήσει κανείς ποια ημέρα είναι πριν την 1η Μαρτίου, λογικά θα πρέπει να απαντήσετε ζητώντας να σας διευκρινίσει σε ποια χρονιά αναφέρεται, γιατί η απάντηση μπορεί να είναι είτε 28, είτε 29 Φεβρουαρίου.
Η 0 Μαρτίου είναι κάτι σαν την 0 Ιανουαρίου, δηλαδή μια αναφορά στην προηγούμενη ημέρα.
Ενώ χρησιμοποιείται κάποιες φορές σε λογισμικά (κάποιες παλαιότερες εκδόσεις του Microsoft Excel δέχονται την ημερομηνία 3/0), είναι πιο πολύ γνωστό ως «κανόνας Doomsday» (ή αλλιώς κανόνας ημέρας της κρίσεως ή αλγόριθμος ημέρας της κρίσεως).
Πρόκειται απλά για μια μέθοδο υπολογισμού της ημέρας της εβδομάδας από μια δεδομένη ημερομηνία.
Για παράδειγμα, ακολουθώντας τον κανόνα αυτό, μπορεί κανείς γρήγορα να πει ότι η 19η Ιανουαρίου του 1481 ήταν Τετάρτη.
Σύμφωνα με το δημιουργό του κανόνα αυτού, John Conway, υπάρχουν ορισμένες ημέρες της εβδομάδας οι οποίες πέφτουν πάντα την ίδια ημερομηνία σε ένα δεδομένο έτος.
Η 4η Απριλίου, η 6η Ιουνίου και η 8η Αυγούστου είναι μόνο μερικές από αυτές που θεωρούνται «Doomsday». Μία ακόμη είναι η 0 Μαρτίου, δηλαδή η τελευταία μέρα του Φεβρουαρίου.
Η «Doomsday» της χρονιάς 1481 ήταν η Δευτέρα, ενώ του 2013 ήταν η Πέμπτη. Έχοντας αυτό υπόψη μπορούμε να βρούμε ότι η 0 Μαρτίου ήταν μια Δευτέρα και συγκεκριμένα για εκείνη τη χρονιά ο Φεβρουάριος είχε μόνο 28 μέρες, άρα η 0 Μαρτίου που ήταν Δευτέρα, ήταν… η Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου του 1481.
4. Undecimber και Duodecimber
Όταν έγινε η αλλαγή από το ρωμαϊκό ημερολόγιο στο ιουλιανό… προστέθηκαν μερικές ημέρες.
Οι 67 ημέρες αυτές προστέθηκαν ανάμεσα στο Νοέμβρη και το Δεκέμβρη του 45 π.Χ. και αναφέρονταν ως «intercalaris prior and intercalaris posterior», ή όπως αποκαλούνται επίσης συχνά ως «Undecimber» και «Duodecimber».
Αυτά τα ονόματα αναφέρονται στο γεγονός ότι ο Δεκέμβριος έχει πάρει το όνομά του από τη λατινική λέξη που σημαίνει «δέκα», (η οποία με τη σειρά της προήλθε από το γεγονός ότι το ρωμαϊκό ημερολόγιο αρχικά είχε μόλις δέκα μήνες και όχι δώδεκα), ενώ οι λατινικές λέξεις για το «έντεκα» και το «δώδεκα» ήταν οι: «undecim» και «duodecim».
Η ορολογία αυτή χρησιμοποιείται στην πληροφορική. Η γλώσσα προγραμματισμού Java υποστηρίζει ένα ημερολόγιο 13 μηνών, και αναφέρεται στο 13ο μήνα ως it Undecimber.