Οι πειρατές που κυρίευσαν τις θάλασσες

Η πειρατεία είναι συνυφασμένη με την ίδια την κατάκτηση των νερών από τον άνθρωπο.

Η ιστορία δε της πειρατείας είναι μακρά και ταραχώδης, με τα σύμβολα των κουρσάρων να γίνονται κατόπιν λαϊκοί θρύλοι: από τις πειρατικές σημαίες με τις νεκροκεφαλές και τις καλύπτρες των μονόφθαλμων κουρσάρων μέχρι τα ξύλινα πόδια και τα σεντούκια του θησαυρού, η αναπαράσταση του πειρατή φαντάζει σήμερα συμπαθητική και αθώα.

Αλίμονο όμως, οι κουρσάροι ήταν τρομακτικοί και αδίστακτοι, καταληστεύοντας τα πάντα στο πέρασμά τους και σπέρνοντας όλεθρο και καταστροφή.

Στις χιλιετίες ζωής της πειρατείας ξακουστούς κουρσάρους θα συναντήσουμε πάμπολλους, με τα ονόματά τους να έχουν χαραχτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία της θαλάσσιας ληστείας.

Ας δούμε 10 από τους πλέον διαβόητους πειρατές που σουλάτσαραν ανενόχλητοι στις θάλασσες, με τη συνείδηση των ορίων μιας τέτοιας λίστας…

Edward Lowe (γεννήθηκε: τέλη 17ου αιώνα – πέθανε: 1723 ή 1724)

Ο Λονδρέζος Edward Lowe βαρέθηκε κάποια στιγμή τις μικροκλοπές και είπε να δοκιμάσει την τύχη του στον Νέο Κόσμο, αφήνοντας την Αγγλία για την Αμερική. Τον Μάιο του 1722 θα προσχωρούσε σε μια πειραματική συμμορία, με το καράβι τους να κατευθύνεται στην Ονδούρα για τους κουρσάρικους σκοπούς τους. Η αποτυχημένη ανταρσία του θα οδηγήσει στην αποπομπή του Lowe και των συνεργών του από το πλήρωμα του πειρατικού, με την επόμενη μέρα να τους βρίσκει πάνω στο δικό τους κλεμμένο καράβι. Ο Lowe θα ξεκινούσε την πειρατική του περιπέτεια με τη φράση: «να φτιάξουμε μια μαύρη σημαία και να κηρύξουμε πόλεμο εναντία σε ολόκληρο τον κόσμο»! Η επιτυχία της περιπέτειας του Lowe ήταν τεράστια, λεηλατώντας πολυάριθμα πλοία και γινόμενος φόβος και τρόμος των νερών της Καραϊβικής. Ήταν βέβαια και περιώνυμος για την κτηνωδία και τον σαδισμό του, που περιλάμβανε πράξεις όπως το κόψιμο των χειλιών των θυμάτων του, το οποία και μαγείρευε αναγκάζοντας κατόπιν το θύμα να τα φάει! Δύο είναι οι επικρατούσες θεωρίες για το τέλος του: η πρώτη ισχυρίζεται ότι ο Lowe και το πλοίο του «Fancy» χάθηκαν σε καταιγίδα κοντά στη Γουινέα τον Ιούλιο του 1723, ενώ η δεύτερη κάνει λόγο για ανταρσία στο καράβι του το 1724, με γαλλικό πλοίο να τον σώζει αρχικά από τα κύματα, μόλις ωστόσο το πλήρωμα έμαθε την ταυτότητά του, τον κρέμασαν επιτόπου…

Thomas Tew (γεννήθηκε: άγνωστο – πέθανε: 1695)

Γεννημένος στη Βρετανία, η οικογένειά του θα μεταναστεύσει στην Αμερική όταν ο Tew ήταν σε μικρή ηλικία. Παρά το γεγονός ότι ενεπλάκη σε δύο μόνο πειρατικές αποστολές (με τη δεύτερη να καταλήγει στον αιματοβαμμένο θάνατό του), ο Tew θα «εγκαινίαζε» έναν από τους πλέον περίφημους κουρσάρικους θαλάσσιους δρόμους, τον οποίο θα ακολουθούσαν έκτοτε πολυάριθμοι φημισμένοι πειρατές, περιλαμβανομένων των Henry Every και William Kidd! Ο Tew έδρασε στην Κόκκινη Θάλασσα, λεηλατώντας τα πλοία που κατευθύνονταν από την Ινδία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με τη λεία του να είναι τεράστια και ξακουστή. Τον Σεπτέμβριο του 1695 ωστόσο, σε πειρατική επίθεση σε στόλο 25 εμπορικών καραβιών, το κουρσάρικο «Amity» θα δεχτεί ομοβροντία κανονιοβολισμών, με τον Tew να σκοτώνεται στη μάχη…

Calico Jack (γεννήθηκε: 1682 – πέθανε: 1720)

Ο John Rackham (γνωστός ως Calico Jack) μνημονεύεται γιατί φιλοξενούσε στο πλήρωμά του δύο από τις πλέον διαβόητες γυναίκες-πειρατές της Ιστορίας: τις Anne Bonny και Mary Read. Αυτός και το πλήρωμά του θα εκτελούνταν στην Τζαμάικα, με τον ίδιο να αναλαμβάνει τα πειρατικά ηνία του «Charles Vane» όταν το πλήρωμα στασίασε. Τη μέρα μάλιστα που έγινε κυβερνήτης, λεηλάτησε μια σειρά από πλοία, αποκτώντας αυτομάτως φήμη και σεβασμό στο πλήρωμά του. Ο Calico Jack τρομοκρατούσε τη θαλάσσια περιοχή των Δυτικών Ινδιών, λεηλατώντας ένα σεβαστό ποσοστό των πλοίων που περνούσαν από κει. Ο κυβερνήτης των ΗΠΑ Woodes Rogers θα αποφάσιζε βέβαια κάποια στιγμή να αντιπαρατεθεί με το πρόβλημα, στέλνοντας δύο πλοία με πλήρωμα 45 αντρών στο κατόπι του κλέφτη. Στην απέλπιδα μάχη που θα γίνει ο Calico Jack θα συλληφθεί, μαζί με τους 11 εναπομείναντες πειρατές του πληρώματός του, και θα καταδικαστούν σε θάνατο, με τις δύο πειρατίνες να γλιτώνουν το κρέμασμα και να φυλακίζονται…

Μαυρογένης (γεννήθηκε: 1680 – πέθανε: 1718)

Ο Edward Teach, περισσότερο γνωστός ως Μαυρογένης, ήταν ένας διαβόητος βρετανός πειρατής της Καραϊβικής, που έδρασε στις αρχές του 18ου αιώνα, σε μια περίοδο δηλαδή που έχει ονομαστεί «τα χρυσά χρόνια» της πειρατείας! Το περίφημο πλοίο του, το «Queen Anne’s Revenge», πιστεύεται ότι εξόκειλε κοντά στη Βόρεια Καρολίνα το 1718. Ο Μαυρογένης ήταν δεινός μαχητής, ικανός στο σπαθί, τα μαχαίρια και τα πιστόλια, με όσους έζησαν για να διηγηθούν τις περιπέτειές του να αναφέρουν ότι στη μάχη «έμοιαζε με τον Διάολο», με το τρομακτικό του πρόσωπο να γίνεται σύμβολο της ίδιας της πειρατείας. Ο Μαυρογένης λεηλατούσε εμπορικά πλοία, συγκεντρώνοντας πλούτη και φήμη, παρά βέβαια την τρομακτική του φήμη, κανείς δεν τον είδε ποτέ να σκοτώνει κάποιον! Η διαβόητη δράση του έφτανε για να κάνει κάθε αντίπαλο να παραδοθεί επιτόπου. Ο Μαυρογένης θα συλληφθεί, αλλά θα πάρει παραδόξως χάρη, με την επικήρυξή του να παραμένει ωστόσο ενεργή. Ένα μπουλούκι αντρών θα βγει στο κατόπι του για να εισπράξει την αμοιβή: θα τον πυροβολήσουν 5 φορές και θα του καταφέρουν πάνω από 20 μαχαιριές, πριν τον αποκεφαλίσουν για να σιγουρευτούν για το τελεσίδικο του θανάτου του. Οι θρύλοι για την κατάληξη του κομμένου του κεφαλιού δίνουν έκτοτε και παίρνουν…

Bartholomew Roberts (γεννήθηκε: 1682 – πέθανε: 1722)

Γεννημένος ως John Roberts, ο Bartholomew (Bart) ήταν ένας ουαλός πειρατής που λεηλατούσε πλοία σε όλη την ακτογραμμή της Αμερικής και της Δυτικής Αφρικής από το 1719-1722. Λογίζεται μάλιστα ως ο κορυφαίος πειρατής της «χρυσής εποχής» της πειρατείας, με τη λεία του αλλά και τον αριθμό των επιδρομών του να αφήνει κατά πολύ πίσω τις αντίστοιχες ξακουστών κουρσάρων, όπως ο Μαυρογένης ή ο Captain Kidd! Η πρώτη του πειρατική αποστολή ως κυβερνήτης ήταν να οδηγήσει το πλήρωμά του σε αναζήτηση εκδίκησης για τον χαμό του καπετάνιου Howell Davis: θα έκαναν απόβαση στο νησί το βράδυ, θα εκτελούσαν το μεγαλύτερο ποσοστό του αντρικού πληθυσμού και θα έφευγαν με λεία ζηλευτή. Ο Roberts είχε γίνει σημαντικό πρόβλημα για τα βρετανικά και ολλανδικά εμπορικά, ενώ η ζωή του ως πειρατής έγινε πρότυπο για τους μυθιστορηματικούς πειρατές: λάτρευε τα ωραία ρούχα και τα κοσμήματα, ενώ φερόταν στους ομήρους του με σχετική δικαιοσύνη. Ο Roberts σκοτώθηκε από κανονιοβολισμό, με τα πυρά να τον βρίσκουν στον λαιμό και τη θάλασσα να μετατρέπεται στον υγρό του τάφο, κατόπιν δικής του επιθυμίας. Η σορός του δεν βρέθηκε ποτέ…

William Kidd (γεννήθηκε: 1645 – πέθανε: 1701)

Ο William «Captain» Kidd είναι περισσότερο γνωστός για την περίφημη δίκη και εκτέλεσή του για πειρατεία, επιστρέφοντας από επιδρομή στον Ινδικό Ωκεανό, παρά για τις ίδιες τις πράξεις του! Έδρασε άλλωστε ως εκμισθωμένος πειρατής, κυρίως για λογαριασμό της βρετανικής κυβέρνησης, γεγονός ασυγχώρητο στη λαϊκή κουλτούρα της εποχής. Κι όμως, έπειτα από μια σειρά απρόοπτων γεγονότων, ο Kidd θα γίνει καταζητούμενος πειρατής, θα υψώσει γαλλική σημαία στο πειρατικό του και θα πάρει το μεγαλύτερο έπαθλο του κουρσάρικου βίου του: ήταν 30 Ιανουαρίου 1698 όταν κατέλαβε το τεράστιο αρμενικό πλοίο των 400 τόνων «Quedah Merchant», γεμάτο με πολύτιμα μέταλλα, πανάκριβα υφάσματα και χρυσό. Επιστρέφοντας βέβαια στην πατρίδα θριαμβευτής, θα συλληφθεί για πειρατεία στις 6 Ιουλίου 1699 -με «τυράκι» την επιείκεια που θα έδειχναν οι ιθύνοντες- και θα μεταφερθεί στη φυλακή, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες κράτησης. Η γυναίκα του Sarah θα φυλακιστεί επίσης, ενώ στη δίκη-παρωδία που ακολούθησε ο Kidd θα καταδικαστεί σε θάνατο για φόνο και πέντε υποθέσεις πειρατείας. Εκτελέστηκε με απαγχονισμό στις 23 Μαΐου 1701 στο Λονδίνο…

Edward England (γεννήθηκε: άγνωστο – πέθανε: 1720)

Ο Ιρλανδός Edward England, γεννημένος ως Edward Seegar, έδρασε στις αφρικανικές ακτές και τον Ινδικό Ωκεανό από το 1717-1720. Η σημαία του πειρατικού του «Pearl» μάλιστα, με τη νεκροκεφαλή και τα δύο σταυρωμένα κόκαλα, θα γίνει το απόλυτο πειρατικό σύμβολο στους επόμενους αιώνες, ενώ και ο ίδιος ξεχώριζε από όλους τους κουρσάρους της εποχής του, καθώς δεν σκότωνε ποτέ τους ομήρους του, παρά μόνο αν ήταν απόλυτη ανάγκη. Η ηρεμία και η λογική που επιδείκνυε ήταν ωστόσο αυτά που θα οδηγούσαν στην πτώση του, με το πλήρωμά του να στασιάζει όταν αρνήθηκε να εκτελέσει τους ναύτες του βρετανικού εμπορικού «Cassandra» που είχαν περιέλθει στα χέρια τους. Το πλήρωμα θα τον εγκατέλειπε πάνω στο «Mauritius» με δύο πιστούς συντρόφους του, με την τριάδα να κατασκευάζει σχεδία και να καταφέρνει να φτάσει στις ακτές της Μαδαγασκάρης. Ο England επιβίωσε για λίγο πάνω στο νησί, ζητιανεύοντας φαγητό, ενώ πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στα τέλη του 1720…

Henry Morgan (γεννήθηκε: 1635 – πέθανε: 1688)

Ο Morgan ήταν ένας ουαλός κουρσάρος που εκτελούσε πειρατικές αποστολές στην Καραϊβική για λογαριασμό του βρετανικού στέμματος, γινόμενος ένας από τους πλέον περιβόητους εκμισθωμένους πειρατές της Ιστορίας. Το 1667, ο Morgan διατάχθηκε να συλλάβει ζωντανούς ισπανούς στρατιώτες για να τους ανακρίνουν. Συγκεντρώνοντας 10 πλοία και 500 άντρες, ο πειρατής θα κάνει απόβαση στην Τζαμάικα και θα λεηλατήσει το Puerto Principe, πιάνοντας πράγματι ζωντανούς ισπανούς αξιωματούχους. Δεν σταμάτησε ωστόσο εκεί: επιτέθηκε φρενιασμένος στην καλά οχυρωμένη πόλη Portobelo του Παναμά, χρησιμοποιώντας εχθρούς ως ανθρώπινες ασπίδες(!), για να επεκτείνει τη δράση του στην κατάληψη του νησιού Santa Catalina τον Δεκέμβριο του 1670, ενώ λίγες μέρες αργότερα θα καταλάβει και το κάστρο του Chagres, σκοτώνοντας 300 ισπανούς από τη φρουρά του οχυρού. Ο δαιμόνιος Morgan εκμεταλλεύτηκε τις εχθρότητες των Βρετανών και την αντιπαλότητά τους με τους Ισπανούς για να πλουτίσει ο ίδιος και το πλήρωμά του, σε μια εποχή που δεν ήταν καλή για την πειρατεία. Γι’ αυτό και πολλοί κουρσάροι αναγκάστηκαν να συνεργαστούν με κυβερνήσεις χωρών. Ο Morgan θα γίνει μάλιστα από τους πολύ λίγους πειρατές που πήραν «σύνταξη» από τη δουλειά τους, αποσυρόμενος αποτελεσματικά από τις περιπέτειες και απολαμβάνοντας επιτυχία, πλούτη και τελικά «χάρη» για τις πράξεις του…

Stede Bonnet (γεννήθηκε: 1688 – πέθανε: 1718)

Ο βρετανός πειρατής Stede Bonnet πήρε το παρατσούκλι «κουρσάρος τζέντλεμαν», εξαιτίας του γεγονότος ότι προτού στραφεί στην παρανομία ήταν ένας σχετικά ευκατάστατος γαιοκτήμονας. Το καλοκαίρι του 1717 ωστόσο, χωρίς να έχει μπει ποτέ στη ζωή του σε καράβι, αποφασίζει να στραφεί στην πειρατεία: αγόρασε ένα καράβι, το ονόμασε «Εκδίκηση» (Revenge), το επάνδρωσε με πλήρωμα πειρατικό και βάλθηκε να καταληστεύει τα πλοία στις ανατολικές ακτές της Αμερικής! Κατευθυνόμενος κάποια στιγμή στο Nassau, θα τραυματιστεί σοβαρά από συμπλοκές με ισπανικό πολεμικό, θα καταφέρει ωστόσο να φτάσει στον προορισμό του. Εκεί θα γνωρίσει τον άλλο διαβόητο πειρατή της εποχής, τον Μαυρογένη, στον οποίο και θα παραδώσει προσωρινά τη διοίκηση του πειρατικού του, εξαιτίας της άσχημης κατάστασης της υγείας του. Πριν χωρίσουν τον Δεκέμβριο του 1717, ο Μαυρογένης και ο Bonnet θα λεηλατήσουν από κοινού μια σειρά από πλοία και κατόπιν θα τραβήξει ο καθένας τον δρόμο του. Ο Αύγουστος του 1718 θα βρει το πλοίο του Bonnet αγκυροβολημένο για επισκευές, δίνοντας τη δυνατότητα στον διώκτη του, William Rhett, που λειτουργούσε για λογαριασμό του κυβερνήτη της Νότιας Καρολίνα, να τον συλλάβει εύκολα και αναίμακτα. Ο Bonnet θα καταδικαστεί για πειρατεία και θα κρεμαστεί στο Charleston στις 10 Δεκεμβρίου 1718…

Henry Every (γεννήθηκε: 1653 – εξαφανίστηκε: 1696)

Ο Henry Every ή Avery διατηρεί το προνόμιο να είναι ένας από τους πλέον διαβόητους πειρατές της οικουμένης που αποσύρθηκε κάποια στιγμή με τη λεία του χωρίς να συλληφθεί ή να σκοτωθεί στη μάχη. Ναύτης από τα γεννοφάσκια του, υπηρέτησε στο Βασιλικό Ναυτικό, πριν στραφεί στην πειρατεία, αρχίζοντας από το δουλεμπόριο: στις αρχές της δεκαετίας του 1690, λεηλατούσε τα δουλεμπορικά που επιχειρούσαν στον Ατλαντικό και πουλούσε κατόπιν ως σκλάβους τόσο τους Αφρικανούς όσο και τους δουλεμπόρους. Η καριέρα του Every ως κυβερνήτης πειρατικού θα ήταν ιδιαίτερα σύντομη, κατάφερε ωστόσο να εκτελέσει, όπως το λένε οι ιστορικοί, «το πιο αποδοτικό οικονομικά έγκλημα στην Ιστορία»! Τον Αύγουστο του 1694, συνεργαζόμενος με άλλους πειρατές, ανάμεσά τους και ο Thomas Tew, επιτέθηκε στο ξακουστό εμπορικό «Fateh Muhammed», λεηλατώντας θησαυρό αξίας 50.000 λιρών. Ο Every επιτέθηκε κατόπιν και σε άλλο τεράστιο εμπορικό πλοίο του καιρού, το «Ganj-I-Sawai», 8 μέρες μετά το «Fateh Muhammed», αποκτώντας λεία που υπολογίζεται μεταξύ 325.000-600.000 λιρών, περιλαμβανομένων 500.000 χρυσών και ασημένιων αντικειμένων! Θριαμβευτής και ζάμπλουτος, ο Every θα παρατούσε την καριέρα στην πειρατεία, χωρίζοντας από το πλήρωμά του, και θα επέστρεφε στη Βρετανία μυστικά. Αποβιβάστηκε στην Ιρλανδία, και παρά το γεγονός ότι 24 από τους άντρες που τον ακολούθησαν πιάστηκαν επιτόπου, ο Every κατάφερε να εξαφανιστεί. Κανείς δεν τον ξανάδε έκτοτε, με τα ίχνη του να χάνονται από τις αντικρουόμενες ιστορίες που έλεγε στο πλήρωμά του για το τι σκόπευε να κάνει…