Η κατάχρηση εξουσίας και οι ανήθικες πρακτικές δεν λείπουν από τον χώρο εργασίας, ούτε και είναι σπάνιο φαινόμενο το αφεντικό να «ξεφεύγει»…
Εδώ ωστόσο μιλάμε για περιπτώσεις που κάνουν το «κακό αφεντικό» να μοιάζει… αυστηρός νηπιαγωγός!
Η κατάφωρη καταστρατήγηση των εργασιακών κεκτημένων, ο τρόμος της απόλυσης και η καταπάτηση των δικαιωμάτων του υπαλλήλου βρίσκουν εδώ τον μέγα δάσκαλό τους.
Ας δούμε λοιπόν κάποια από τα χειρότερα αφεντικά που πέρασαν ποτέ και πάτησαν κυριολεκτικά επί πτωμάτων.
Των υπαλλήλων τους φυσικά…
George Pullman
Φανταστείτε το αφεντικό σας να φτιάξει ένα υπέροχο σπίτι για σας και την οικογένειά σας, δίπλα στη δουλειά και εξοπλισμένο με όλα τα «κομφόρ». Καταπληκτικό ε; Για ξανασκεφτείτε το! Ο George Pullman, αμερικανός βιομήχανος του 19ου αιώνα, έχτισε πράγματι μια μικρή πόλη στα νότια του Σικάγο για τους υπαλλήλους του εργοστασίου του. Η πόλη διέθετε τα πάντα: αποχετευτικό σύστημα, εκκλησία, βιβλιοθήκη, εμπορικά κέντρα. Η παγίδα; Ότι ο Pullman διοικούσε την πόλη με το κέρδος στο μυαλό του: έκοψε τους μισθούς κατά 25% (το 1893), την ώρα που κράτησε τα ενοίκια των κατοικιών στις τρέχουσες -υψηλές- τιμές. Το ποσό του ενοικίου αφαιρούταν μάλιστα αυτόματα από τις μηνιαίες απολαβές του εργαζομένου, όπως και οι λογαριασμοί για το νερό και το αέριο! Τι έμενε στον υπάλληλο; Ψίχουλα. Δεν είναι απορίας άξιο λοιπόν που ξέσπασε απεργία στις 11 Μαΐου 1894 ή ότι μετά τον θάνατο του Pullman οι συγγενείς του φοβόταν ότι οι πρώην υπάλληλοί του θα βεβήλωναν τη σορό του…
Marge Schott
Λίγα αφεντικά έχουν το απαράμιλλο χάρισμα να υποβιβάζουν μαζικά και να μειώνουν συνεχώς τους υπαλλήλους τους με τον τρόπο που το έκανε η Marge Schott, περίφημη για τα πικρόχολα και εμπρηστικά σχόλιά της! Η Schott ήταν πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της ομάδας Cincinnati Reds από το 1984 ως το 1999. Κατά τα χρόνια αυτά κατάφερε να κάνει την ομάδα άνω-κάτω, με τα απρεπή σχόλιά της κατά των Αφρο-Αμερικανών, των ομοφυλόφιλων και των Ασιατών. Τα ρατσιστικά ξεσπάσματα και η γλώσσα της που έσταζε δηλητήριο συνόψιζαν το στρυφνό του χαρακτήρα της. Το πλέον περιώνυμο σχόλιο που έκανε και της στοίχισε τριετή αποκλεισμό από τα γήπεδα το 1996 αφορούσε στον Αδόλφο Χίτλερ, για τον οποίο δήλωσε δημόσια ότι: «ήταν καλός στην αρχή, αργότερα ωστόσο το παρατράβηξε». Κι όταν πούλησε τα δικαιώματά της στην ομάδα το 1999 και αποσύρθηκε, οι παίκτες και οι οπαδοί των Reds ανακουφίστηκαν μονομιάς…
Jeff Skilling
Το 2006, ο πρώην γενικός διευθυντής της Enron, Jeff Skilling, καταδικαζόταν για 18 υποθέσεις απάτης, για αθέμιτη χρήση εμπιστευτικών πληροφοριών και φυσικά για απάτη κατά των υπαλλήλων του, αφού με τα καμώματά του κατάφερε να κάνει την πετυχημένη εταιρία να καταρρεύσει το 2001. Ο Skilling, που εργαζόταν στην Enron από το 1990, μετρούσε μόλις 6 μήνες στο τιμόνι της επιχείρησης, κατά τη διάρκεια των οποίων εξαπάτησε τους εργαζομένους προσφέροντάς τους εταιρικές μετοχές σε «προνομιακές τιμές», ενώ είχε ήδη στο μυαλό του να «φαλιρίσει» την Enron. Τα 200 εκατομμύρια ζημία που σημείωνε η επικερδής επιχείρηση και το γεγονός ότι κατασπάραξε τους μισθούς των υπαλλήλων του τον έστειλαν φυλακή για 24 χρόνια…
Max Blanck και Isaac Harris
Δεν έφτανε που οι διαβόητοι ιδιοκτήτες της Triangle Shirtwaist Co. κέρδιζαν από τις μεσαιωνικές εργασιακές πρακτικές που θύμιζαν κάτεργο (εκμεταλλεύονταν μετανάστριες και νεαρά κορίτσια που δούλευαν σαν σκυλιά για «ψίχουλα»), έπρεπε να κλειδώνουν και τις πόρτες του εργοστασίου τους από την εξωτερική πλευρά για να αποτρέπουν τους εργάτες να κλέβουν τα προϊόντα τους! Κι όταν ξέσπασε μεγάλη πυρκαγιά στην 8οροφη βιοτεχνία ενδυμάτων της Νέας Υόρκης στις 25 Μαρτίου 1911, οι εργάτες των επάνω ορόφων είχαν δύο επιλογές: είτε να πηδήξουν στο κενό είτε να απανθρακωθούν από τις φλόγες: 146 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα, με τους Blanck και Harris να κατηγορούνται τελικά για ανθρωποκτονία αλλά να μην καταδικάζονται ποτέ…
George Steinbrenner
Όταν αγόρασε τους Yankees το 1973, ο George Steinbrenner δήλωνε ότι δεν θα αναμειχθεί στα της ομάδας. Το «Μεγάλο Αφεντικό» ωστόσο σύντομα θα έχωνε τη μύτη του σε κάθε τομέα της ομάδας, μέχρι και στις τρίχες των υπαλλήλων του. Όχι μόνο απαγόρευε ρητά το μούσι και τα γένια, αλλά απέλυε κατά βούληση όποιον έβρισκε μπροστά του! Αν υπήρξε κάποιος που δεν έδιωξε κλοτσηδόν; Δύσκολο! Ο άνθρωπος που δήλωνε ότι «η νίκη ήταν το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή του μετά την αναπνοή» δεν αντιδρούσε καλά στην ήττα: έδιωχνε όποιον θεωρούσε υπεύθυνο σε κάθε αποτυχία της ομάδας. Έβαζε μάλιστα να παρακολουθούν τους παίκτες εκτός γηπέδου για τυχόν παρασπονδίες, ενώ οι ύβρεις και οι προσβολές ήταν καθημερινή πρακτική. Όπως το έθετε και ο Lou Piniella, «ο George είναι ωραίος τύπος, αρκεί να μην πρέπει να δουλέψεις γι’ αυτόν»!
Gordon Ramsay
Ο γνωστός σεφ, παρά την καλή δημόσια εικόνα και την τηλεπερσόνα που έχει χτίσει με προσοχή, είναι αμείλικτος εργοδότης! Όταν δεν αντιμάχεται τους άλλους σεφ ή δεν παίρνει την καθημερινή του δόση από ύβρεις και προσβολές στην περίφημη εκπομπή του «Ramsay’s Kitchen Nightmares», ο μάγειρας ξεσπά στο προσωπικό της κουζίνας του. Κι όσο κι αν η τραχιά του γλώσσα και το ευερέθιστο ταμπεραμέντο του είναι τηλεοπτικά τρικάκια για τις εκπομπές του, ο Ramsay παίζει το «θέατρο» με αληθοφάνεια απαράμιλλη…
Naomi Campbell
Τα supermodels υποτίθεται ότι είναι ντελικάτα πλάσματα κι όχι απόλυτες μηχανές καταστροφής! Κάποιος ξέχασε φαίνεται να το πει αυτό στη Naomi Campbell, η οποία κατά την τελευταία δεκαετία «κακοποιεί» όποιον έχει δουλέψει γι’ αυτή. Από το 1998, οχτώ υπάλληλοι του μοντέλου την έχουν κατηγορήσει για επίθεση εναντίον τους, υποθέσεις που διευθετήθηκαν όλες εξωδικαστικά, ενώ το 2007 η Naomi καταδικάστηκε τελικά για προσβολή και βίαιη επίθεση σε υπάλληλό της. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, το αγαπημένο «όπλο» επίθεσης του μοντέλου είναι το τηλέφωνο: άλλοτε σταθερό, άλλοτε BlackBerry, άλλοτε κινητό φιλοτεχνημένο με κρυστάλλους. Όσο για την επιλογή της σε θύματα, δεν κάνει διακρίσεις στους υπαλλήλους της: οικιακές βοηθοί, προσωπικοί βοηθοί, γραμματείς και οδηγοί μέχρι και ο σύμβουλός της για τον εθισμό της στα ναρκωτικά έχουν νιώσει την οργή της…
Leona Helmsley
Υπάρχει καλός λόγος που η μεγιστάνας των ξενοδοχείων και του real estate είναι γνωστή ως «η βασίλισσα της κακίας»! Μετά τον γάμο της με τον Harry Helmsley το 1972 και την ανάληψη της διευθυντικής θέσης στα ξενοδοχεία Helmsley Ηotels το 1980, η μέγαιρα έδειξε τα δόντια της στους υπαλλήλους των ξενοδοχείων με αιφνιδιαστικούς ελέγχους, δριμεία κριτική και παντελή έλλειψη υπομονής. Η σιδηρά πειθαρχία που επέβαλλε στο προσωπικό και η συνεχής απειλή για απόλυση έγραψαν τη δική τους ιστορία. Η ίδια μάλιστα παραδέχεται την απαράμιλλη τακτική τρόμου που έχει σπείρει στα ξενοδοχεία της με καμάρι: «αν κάτι είναι λάθος, την πρώτη φορά τους ζητάω να το αλλάξουν. Τη δεύτερη φορά, το ζητάω μια οκτάβα υψηλότερα. Την τρίτη φορά, τους λέω αν θέλουν να το κάνω εγώ. Την τέταρτη φορά, αν τα πράγματα δεν είναι απολύτως σωστά, τους απολύω»…
Al Dunlap
Το παρατσούκλι του Αl Dunlap ήταν «Αλυσοπρίονο»! Πλέον έχει αποσυρθεί, ωστόσο ο Dunlap άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του σε μια πληθώρα εταιριών, με τη μυωπική του εμμονή να περικόπτει εταιρικά έξοδα και… εργαζομένους. Το 1994, ο Dunlap κατέστρωσε σχέδιο ανασυγκρότησης της εταιρίας που εργαζόταν (Scott Paper) που περιλάμβανε μείωση του εργατικού δυναμικού της τάξης του 35% ή αλλιώς 11.000 υπαλλήλους. Η φήμη που απέκτησε από την πετυχημένη -όπως αποδείχτηκε- στρατηγική του τον οδήγησε να γράψει το βιβλίο «Mean Business», στο οποίο εισήγαγε όρους όπως «εταιρική κτηνωδία»! Σε μια επίδειξη μάλιστα του πώς πρέπει να διοικεί ο μάνατζερ το εργατικό του δυναμικό, μπροστά σε 200 εμβρόντητους διευθυντές κορυφαίων επιχειρήσεων, ο Dunlap έδεσε τον συνεργό του -που έπαιζε τον ρόλο του υπαλλήλου- σε μια καρέκλα, του έκλεισε με το χέρι του το στόμα και ούρλιαζε στο αυτί του: «καθίκι, αν πας να μου τη φέρεις, θα σου τη φέρω εγώ δύο φορές»! Ο «δάσκαλος» της εργασιακής ηθικής ξεπέρασε ωστόσο τα εσκαμμένα ακόμα και για τον αμείλικτο κόσμο της Wall Street και βυθίστηκε έκτοτε στην αφάνεια…
John H. Patterson
Ο πιονέρος των τεχνικών πώλησης, ο διευθυντής με την ιδιαίτερη μέθοδο εκπαίδευε τους πλασιέ της εταιρίας του NCR με τρόπο αμείλικτο: τους έδινε σενάρια που έπρεπε να αποστηθίσουν «παπαγαλία» και τεχνικές που όφειλαν να εφαρμοστούν στο ακέραιο. Δεν έμεινε ωστόσο εκεί: παθιασμένος με την καθαριότητα και την τάξη, υποχρέωνε τους εργαζομένους του να κάνουν ντους στα λουτρά που εγκαινίασε στην εταιρία του, την ίδια στιγμή που τους απαγόρευε να φέρνουν μαζί τους συγκεκριμένους τύπους φαγητών που θεωρούσε ακάθαρτα! Είχε ωστόσο και μια μοναδική τακτική να «σπάει τον τσαμπουκά» των υψηλόβαθμων στελεχών του: τους απέλυε και τους επαναπροσλάμβανε κατόπιν σε χαμηλότερη θέση. Σε ένα περίφημο περιστατικό της μεθόδου του, ο Patterson απέλυσε τον διευθυντή πωλήσεων Thomas Watson, κατοπινό αφεντικό της IBM, μεταφέροντας το γραφείο του στο γρασίδι του προαύλιου χώρου…