Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για μια νέα, τρίμηνη παράταση των κατ’ εξαίρεση ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα ορισμένων κρατών μελών του Χώρου Σένγκεν, που είχαν επιβληθεί ξανά το 2015 από πέντε χώρες που βρέθηκαν αντιμέτωπες με μεγάλη αύξηση των αφίξεων μεταναστών και προσφύγων.
Αυτή η «σύσταση», που μένει να εγκριθεί από τις κυβερνήσεις των χωρών μελών της ΕΕ, επιτρέπει στις πέντε χώρες –Γερμανία, Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Νορβηγία (χώρα που δεν ανήκει μεν στην ΕΕ, αλλά συμμετέχει στον Χώρο Σένγκεν– να συνεχίσουν τους ελέγχους και πέραν της 12ης Νοεμβρίου.
Στις αρχές Μαΐου η Κομισιόν είχε αποδεχθεί μια πρώτη κατ’ εξαίρεση παράταση, πέραν της διάρκειας που εγκρίνεται συνήθως, των ελέγχων που ξανάρχισαν το 2015 στα σύνορα των κρατών αυτών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ορίσει τότε προθεσμία ως τον Δεκέμβριο του 2016 για την επάνοδο στην ομαλότητα.
Όμως οι προϋποθέσεις για αυτό «δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμη πλήρως», παραδέχθηκε η Κομισιόν.
«Δυστυχώς απέχουμε ακόμη πολύ από τον στόχο», ανέφερε ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς σε μια ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα έπειτα από μια συνεδρίαση των επιτρόπων στο Στρασβούργο.
Οι έλεγχοι που εγκρίθηκαν θα γίνονται για «μια περίοδο που περιορίζεται αυστηρά» τους τρεις μήνες. Θα διεξάγονται με «συντονισμένο και αναλογικό τρόπο σε ορισμένα εσωτερικά σύνορα» των κρατών αυτών, σημείωσε ο ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Στο μεσοδιάστημα «θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε όλα τα τρέχοντα προβλήματα όσον αφορά τη μετανάστευση και την ασφάλεια για να μπορέσουν να αρθούν οι έλεγχοι αυτοί το συντομότερο δυνατόν», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η αμφιλεγόμενη συμφωνία η οποία συνήφθη τον περασμένο Μάρτιο ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία και το κλείσιμο της λεγόμενης οδού των Βαλκανίων επέτρεψαν να μειωθεί αισθητά ο αριθμός των αφίξεων μεταναστών και προσφύγων μέσω της Ελλάδας.
Όμως «ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών παραμένει αυξημένος στην Ελλάδα» και σε άλλες χώρες και η άρση των ελέγχων θα μπορούσε να σημάνει «μια αύξηση των δευτερογενών μετακινήσεων», κατά την Κομισιόν.
Προκειμένου οι έλεγχοι αυτοί –για τους οποίους το Βερολίνο άσκησε έντονες πιέσεις– να μη διαιωνιστούν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει τα πρώτα αποτελέσματα της δράσης του νέου Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (ΟΕΣΑ).
Η νέα υπηρεσία, που επισήμως συγκροτήθηκε την 6η Οκτωβρίου κι οικοδομήθηκε πάνω στις βάσεις του FRONTEX, δεν αναμένεται πάντως να είναι «πλήρως επιχειρησιακή παρά τον Ιανουάριο του 2017», κατά την Κομισιόν.
Οι έλεγχοι για τους οποίους έδωσε το πράσινο φως της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα αφορά συγκεκριμένες τοποθεσίες. Για την Αυστρία, πρόκειται για τα σύνορά της με την Ουγγαρία και τη Σλοβενία, αλλά όχι αυτά με την Ιταλία. Για τη Γερμανία, πρόκειται για τα σύνορά της με την Αυστρία.
Κατά τον Δημήτρη Αβραμόπουλο, οι έλεγχοι πρέπει να είναι «ελάχιστοι» και να μην μετατραπούν στη «νέα ομαλότητα». Μετά «την παρέλευση των τριών μηνών, εάν απαιτείται αυτό, θα επανεξετάσουμε την κατάσταση, αλλά θεωρούμε πως αυτή είναι μια τελευταία παράταση, μετά την οποία θα επιστρέψουμε στην ομαλή λειτουργία της (ζώνης) Σένγκεν», εκτίμησε ο ίδιος.