Κάθε φορά στα γενέθλιά μας ακούμε την ευχή «και στα 100», μια ευχή που στα αυτιά μας μάλλον φαντάζει τετριμμένη. Ποιος μπορεί να διανοηθεί να κατακλύζεται η γενέθλια τούρτα του από 100 κεριά και ο ίδιος να λέει «κλείνω έναν αιώνα ζωής;».
Αυτό που για εμάς φαντάζει ακατόρθωτο για τους κατοίκους του παραλιακού ιταλικού χωριού Acciaroli, βόρεια της Νάπολης, είναι πραγματικότητα. Οι 81 από τους 700 μόνιμους κατοίκους είναι 100 χρονών, κάποιοι ακόμα μεγαλύτεροι.
Αυτά τα υψηλά ποσοστά μακροζωίας δεν θα μπορούσαν να αφήσουν αδιάφορους τους επιστήμονες του πανεπιστημίου Sapienza στη Ρώμη, οι οποίοι, σε συνεργασία με την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, έβαλαν στο στόχαστρό τους τους υπεραιωνόβιους κατοίκους για να κάνουν γνωστό σε όλο τον πλανήτη το μυστικό που τους κρατάει στη ζωή για έναν αιώνα ή και λίγο παραπάνω.
Ο επικεφαλής καρδιολόγος του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, Dr. Alan Maisel επισήμανε ότι τα αίτια της μακροζωίας και της ζωηρότητας των υπεραιωνόβιων μπορεί να είναι πολλά: Από την υψηλή κατανάλωση του δεντρολίβανου στη διατροφή των κατοίκων μέχρι την ενεργή καθημερινότητά τους που περιλαμβάνει περπάτημα στους απόκρημνους και ανηφορικούς δρόμους της γειτονιάς τους.
«Τρώνε δεντρολίβανο κάθε μέρα και το καλλιεργούν κιόλας, αυτό ίσως εξηγεί τη μακροζωία τους. Γνωρίζουμε ότι το δεντρολίβανο βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία. Επίσης ψαρεύουν, περπατούν, ασχολούνται με την κηπουρική, όλοι κάνουν από κάτι καθημερινά» λέει ο Dr. Alan Maisel.
Καλά μέχρι εδώ, με τα επιστημονικά συμπεράσματα που φωτίζουν με έγκυρο τρόπο τις αιτίες της μακροζωίας στο χωριό Acciaroli. Τι λένε όμως οι ίδιοι οι υπεραιωνόβιοι; Γιατί έχουν καταφέρει να πατήσουν τον έναν αιώνα ζωής και να συνεχίζουν ακάθεκτοι; Ποια είναι τα μυστικά τους; Είναι μόνο η διατροφή ή μήπως κάνουν πολύ χώρο και στην αγάπη που τους αναζωογονεί; Το ρεπορτάζ του Ben Wedeman για λογαριασμό του CNN είναι άκρως διαφωτιστικό και συνάμα διασκεδαστικό. Στις φωτογραφίες δε του Τζιανλούκα Σεζέρε κανείς δεν πιστεύει ότι τα «μοντέλα» είναι υπεραιωνόβιοι!
Φαΐ, σεξ και αγάπη
«Να τρως πολύ και να δουλεύεις σκληρά» λέει στο δημοσιογράφο ο 94χρονος Giuseppe, που καθημερινά συνηθίζει να ασχολείται με τον κήπο του φυτεύοντας ντομάτες, πιπεριές, λεμόνια και πορτοκάλια. Η συζήτηση γυρνά στα χαμηλά ποσοστά άνοιας και καρδιακών προβλημάτων των κατοίκων, που προκύπτουν από τον σωστό τρόπο ζωής. Και εκεί ο 94χρονος ξεσπά σε γέλια καθώς τα τελευταία πέντε χρόνια κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα τη μέρα. Το παραδέχεται χωρίς καμία ενοχή.
Το μυστικό του; Οι γυναίκες, λέει πονηρά. Μετά το θάνατο της συζύγου του ομολογεί ότι έπεσε σε κατάθλιψη. «Αλλά μετά», λέει «σκέφτηκα ότι δεν είναι το τέλος του κόσμου, θα έπρεπε να συνεχίζω να ζω. Και έτσι ζήτησα από μια νεαρή γυναίκα να κάνουμε σεξ. Και αυτή είπε “ναι”. Κατάλαβα ότι και αυτό είναι απαραίτητο. Σε κάνει πιο ευτυχισμένο και χαρωπό».
Και τότε έρχεται η ερώτηση του δημοσιογράφου, που κανείς θα πίστευε ότι θα έφερνε τον Giuseppe σε άβολη θέση. «Είστε λειτουργικός;». «Φυσικά! Και κάποτε δούλευε ακόμα καλύτερα!» απαντάει χωρίς καμία ντροπή.
Επόμενη επίσκεψη στην 81χρονη Caterina. Αυτή θα ετοίμαζε για τον Ben Wedeman ένα μεσογειακό πιάτο εξηγώντας τα οφέλη για την υγεία. Και ενώ η 81χρονη έκοβε τις πατάτες, τις ντομάτες και το σκόρδο, τα οποία θα τηγάνιζε σε ελαιόλαδο ο δημοσιογράφος τη ρώτησε αν της αρέσουν τα ψάρια, τα οποία υπάρχουν σε αφθονία στο Acciaroli. Η Caterina άρχισε να χαχανίζει, σουφρώνοντας τη μύτη της. «Όχι, προτιμώ το κρέας. Και το παγωτό, τρελαίνομαι για γλυκά!» λέει καταρρίπτοντας κάθε κουβέντα περί των πλεονεκτημάτων της μεσογειακής διατροφής στη υγεία!
Ένας από τους πρωτοπόρους επιστήμονες στη μελέτη της μεσογειακής διατροφής ήταν και ο αμερικανός Ancel Keys -πέθανε στα 100- που έζησε στο ιταλικό χωριό. Ως γνήσιος επιστήμονας πάντοτε έλεγε ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η μακροζωία του να αποδίδεται στη μεσογειακή διατροφή, όχι όμως να αποτελεί αυτή επιστημονική απόδειξη!
Η 79χρονη Delia Morinelli υπήρξε για χρόνια προσωπική μάγειρας του Keys και τώρα έχει εστιατόριο στο χωριό, που ειδικεύεται στη μεσογειακή διατροφή. «Όταν δούλευα για τον Keys δεν αγοράζαμε ποτέ κρέας. Σε αυτό το εστιατόριο δεν θα βρείτε πουθενά κρέας. Ούτε και βούτυρο βέβαια». Λέει. «Πρώτα λίγο νερό, μετά λάδι, έτσι το φαγητό δεν γίνεται βαρύ για το στομάχι. Τρώμε φαγητό από τη φύση. Το καλλιεργούμε, ξέρουμε τι περιέχει» λέει. Όπως καλά καταλάβατε η Delia είναι εχθρός της αμερικανικής διατροφής. «Το φαγητό τους… μηδέν» λέει και καταλαβαίνεις από το ύφος της πώς νιώθει.
Μόνο αγάπη και έρωτας
Το ρεπορτάζ του CNN αποκτά μια άλλη διάσταση όταν ο Ben γνωρίζει τον Antonio και την Amina. «Μόνο όταν τους γνώρισα κατάλαβα τι κάνει τους κατοίκους του Acciaroli να ζουν τόσο πολύ. Η αγάπη» λέει ο Ben.
O Antonio τον περασμένο Φεβρουάριο γιόρτασε τα 100α γενέθλιά του. Ζει στο χωριό από το 1930 όπου μετά από τη θητεία του στο στρατό έγινε ψαράς. Τότε το Acciaroli ήταν φτωχό, χωρίς ηλεκτρικό και τρεχούμενο νερό. Οι κάτοικοι έτρωγαν ότι καλλιεργούσαν ή ψάρευαν. Η ζωή ήταν σκληρή: οι αδύναμοι πέθαναν νέοι, οι πιο σκληροτράχηλοι επιβίωναν. «Θυμάμαι τα πάντα σαν να ήταν χθες» λέει. «Η αιτία της μακροζωίας μου είναι αυτή η πανέμορφη γυναίκα, η γυναίκα της ζωής μου» λέει και κοιτάει την 93χρονη Amina με έναν τόσο γλυκό τρόπο, που μόνο έρωτα φανερώνει.
Και εκείνη κοκκινίζει γι’ αυτό το τόσο όμορφο κομπλιμέντο. «Τρώμε ψάρια, φρέσκα προϊόντα που εμείς καλλιεργούμε. Έχουμε λαγούς, κότες. Καταναλώνουμε μόνο τοπικά προϊόντα. Και λάδι. Καταναλώνουμε ότι παράγουμε» λέει.
Παρά τα 93χρόνια της η Amina συνεχίζει να γράφει ποιήματα που ακόμα αποστηθίζει. Και ένα τέτοιο φυσικά αφιερώνει στον άντρας της. Ένα ποίημα που μιλάει για έναν ψαρά που άπλωνε τα δίχτυα του, την πλησίασε, της χαμογέλασε και την προσκάλεσε σε μια όμορφη βαρκάδα […] «Μαγεύτηκα από την ομορφιά της θάλασσας και τότε έγινα η σύζυγός του» λέει ο τελευταίος στίχος που συνοδεύεται από ένα γλυκό άγγιγμα της Amina στον υπεραιωνόβιο σύντροφό της!
Πώς να ακολουθήσεις πετυχημένα τη μεσογειακή διατροφή, σύμφωνα με το Mediterranean Diet Foundation
- Λαχανικά: Τουλάχιστον 2 μερίδες σε κάθε γεύμα
- Φρούτα: 1-2 μερίδες σε κάθε γεύμα
- Δημητριακά: 1-2 μερίδες κάθε μέρα
- Ελιές, καρύδια: 1-2 μερίδες κάθε μέρα
- Γαλακτοκομικά: 2 μερίδες τη μέρα με πλήρη λιπαρά
- Αυγά: 2-4 τηνεβδομάδα
- Όσπρια: τουλάχιστον 2 μερίδες την εβδομάδα
- Ψάρια: τουλάχιστον 2 μερίδς την εβδομάδα
- Λευκό κρέας: 2 μερίδες την εβδομάδα
- Κόκκινο κρέας: όχι περισσότερες από δύο μερίδες την εβδομάδα
- Επεξεργασμένο κρέας: όχι περισσότερο από μία μερίδα την εβδομάδα
- Κρασί: ένα ποτήρι κάθε μέρα για τις γυναίκες, 2 για τους άντρες με το γεύμα
- Γλυκά: όχι περισσότερα από 2 την εβδομάδα
Επιπλέον μυστικά μακροζωίας από μαθουσάλες όλου του κόσμου
Kamato Hongo, 116 χρονών (1887 – 2003)
Henry Allingham, 113 χρονών (1896-2009)
Misao Okawa, 117 ετών (1898-2015)
Susannah Mushatt Jones, 116 ετών (1899-2016)
Πρωινό με μπέικον, απουσία καπνίσματος και πολύς ύπνος
Ethel Lang, 115 ετών (1900-2015)
Δεν κάπνιζε, δεν έπινε και λάτρευε το χορό
Jessie Gallan, 109 ετών (1906-2015)
Το μυστικό της μακροζωίας της ήταν η κατανάλωση χυλού, η απουσία αντρών από τη ζωή της (δεν είχε ποτέ παντρευτεί) και το πλέξιμο.
