Τους τελευταίους δύο αιώνες η ανθρωπότητα έκανε πραγματικά άλματα στην ανάπτυξη της επιστήμης και της ιατρικής τεχνολογίας, φτάνοντας να αποκωδικοποιήσει τα μυστικά των μολυσματικών παθήσεων και να βρει τις πραγματικές αιτίες πάμπολλων νόσων.
Παρά το γεγονός ότι σε όρους γνώσης δεν έχουμε ιστορικό προηγούμενο, υπάρχουν ακόμα αρρώστιες και δεινά που συνεχίζουν να αψηφούν την επιστήμη και να παίζουν με τις προσλαμβάνουσές μας για τη φύση της νόσου και τα αίτιά της.
Κι ενώ κάποιες έχουν χαρακτηριστεί ως μαζικές υστερίες ή ψευδαισθήσεις που προκλήθηκαν από τεταμένες κοινωνικές συνθήκες, άλλες είναι ακόμα πιο μυστηριώδεις, καθώς δεν παίρνουν από λογικές ερμηνείες.
Απίστευτα ιδιότυπες αρρώστιες δηλαδή που μετατράπηκαν σε μικρότερες ή μεγαλύτερες πανδημίες…
Η επιδημία γέλιου της Τανγκανίκα
Ήταν το 1962 όταν μια σειρά από απροσδόκητα κρούσματα χτύπησαν τους κατοίκους του μικρού χωριού Κασάσα στην Τανζανία (την τότε Τανγκανίκα) προκαλώντας μια πρωτόγνωρη επιδημία γέλιου σε ένα σχολείο θηλέων! Όλα ξεκίνησαν στις 30 Ιανουαρίου, όταν τρία κορίτσια άρχισαν να γελούν υστερικά, σε κάτι που έμοιαζε με απλό εφηβικό χαχανητό. Μέχρι το τέλος της ημέρας όμως περισσότερες από 95 μαθήτριες είχαν χτυπηθεί από τη νόσο, αντιπροσωπεύοντας τις μισές και πλέον μαθήτριες του σχολείου.
Μέχρι τις 30 Μαρτίου, το σχολείο έκλεισε τις πύλες του καθώς όλοι ανησυχούσαν για τις μαθήτριες αλλά και τον φόβο εξάπλωσης του γέλιου. Το σοκαριστικότερο μάλιστα χαρακτηριστικό ήταν ότι η επιδημία ήταν μόνο στην αρχή της: αφού έκλεισε το οικοτροφείο θηλέων, τα κορίτσια διασκορπίστηκαν σε άλλα χωριά, καθώς η νόσος είχε λογιστεί ψυχολογική και ο χωρισμός τους η ιδανική θεραπεία. Δεν ήταν όμως, καθώς αντί να μειωθούν τα κρούσματα, άρχισαν να πολλαπλασιάζονται!
Μέχρι τον Μάιο, περισσότεροι από 200 άνθρωποι στον γειτονικό οικισμό υπέφεραν από εκρήξεις υστερικού γέλιου και τον Ιούνιο η νόσος εξαπλώθηκε και σε δημοτικό σχολείο άλλου χωριού, προσβάλλοντας άλλα 50 σχολιαρόπαιδα. Μέχρι να κοπάσει η επιδημία, περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι γελούσαν υστερικά ακόμα και για 16 συνεχόμενες ημέρες, επιβάλλοντας προσωρινό λουκέτο σε 14 σχολεία. Ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει ικανοποιητική εξήγηση για το τι έκανε τους κατοίκους της Τανγκανίκα να γελούν μανιωδώς…
Η ασθένεια ύπνου του Καζακστάν
Μιλώντας για μυστηριώδεις παθήσεις που προσβάλλουν μικρές κοινότητες, το Καλάτσι στα βόρεια του Καζακστάν παραμένει μεγάλο όνομα εδώ όταν είδε τους κατοίκους του να μαστίζονται από μια εντελώς μεταδοτική κόπωση. Ήταν το 2013 όταν οι κάτοικοι άρχισαν να κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου, έναν σχεδόν κωματώδη ύπνο στην αγκαλιά του οποίου θα παρέμενε αρκετές μέρες ο καθένας.
Το 1/4 περίπου των κατοίκων του Καλάτσι προσβλήθηκαν από την απίστευτη αυτή υπνηλία μέσα στα τρία χρόνια που μεσολάβησαν ως τις μέρες μας, αν και οι επιστήμονες δεν έχουν πλησιάσει καν στο να βρουν τι προκαλεί τον μυστηριώδη αυτό ύπνο του Καζακστάν. Πάμπολλες υποθέσεις έχουν υποστηριχθεί και απορριφθεί κατά καιρούς και πλέον οι έρευνες έχουν στραφεί σε ένα εγκαταλειμμένο ορυχείο ουρανίου της σοβιετικής εποχής.
Τα ραδιενεργό ραδόνιο που κατακλύζει τις σήραγγες του παλιού ορυχείου ενδέχεται να λειτουργεί σαν αναισθητική ή ναρκωτική ουσία, αν και αυτό δεν είναι παρά άλλη μια υπόθεση. Η καζακική κυβέρνηση, αφού περίμενε μάταια για δυο χρόνια την ετυμηγορία της επιστήμης, άρχισε να εκκενώνει το 2015 το χωριό, μιας και αυτός είναι μέχρι στιγμής ο μόνος τρόπος για να παλέψει με τη μυστηριώδη επιδημία…
Ο μεσαιωνικός χορός της αμαρτίας
Ακόμα και το μακρινό παρελθόν μας ήταν γεμάτο από παράξενες επιδημίες, όπως η περιβόητη Πανούκλα Χορού του 1518 που χτύπησε το γαλλικό Στρασβούργο, που τον 16ο αιώνα ήταν κάτω από την κηδεμονία της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (του Γερμανικού Έθνους).
Σε ένα μικρό δρομάκι της Πόλης των Σταυροδρομιών, μια γυναίκα άρχισε να χορεύει σε κατάσταση φρενίτιδας και χωρίς διάλειμμα για όχι λιγότερες από έξι μέρες. Όταν τελικά σταμάτησε, ο χορός είχε μετατραπεί σε επιδημία, καθώς τώρα περισσότεροι από 40 πολίτες του Στρασβούργου χόρευαν ανεξέλεγκτα στους δρόμους. Μέχρι το τέλος του μήνα, περισσότεροι από 400 Γάλλοι έπαιρναν μέρος στις αυτοσχέδιες μουσικοχορευτικές επιδείξεις και μερικές δεκάδες είχαν ήδη πεθάνει από την εξάντληση.
Ακόμα πιο περίεργο είναι ίσως το γεγονός ότι οι επιδημίες του χορού μόνο σπανιότατες δεν είναι, καθώς έχουν καταγραφεί αρκετές στα μήκη και τα πλάτη της γης από το 1021, όταν εκδηλώθηκε το πρώτο πιστοποιημένο τέτοιο κρούσμα σε μια γερμανική πολίχνη: 18 άνθρωποι άρχισαν να τραγουδούν, να χορεύουν και να γλεντοκοπούν έξω από την τοπική εκκλησία εμποδίζοντας τον ιερέα να κάνει τα καθήκοντά του.
Ο παπάς τους καταράστηκε αναθεματίζοντάς τους επειδή χόρευαν λέει «τον χορό της αμαρτίας». Παρά το γεγονός ότι πολύ λιγότεροι προσβλήθηκαν εδώ από το περιστατικό του Στρασβούργου, τα συμπτώματα κράτησαν ωστόσο πολύ περισσότερο και συγκεκριμένα για έναν ολόκληρο χρόνο! Όσο για το τρομακτικό της υπόθεσης, ακόμα και σήμερα δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που προκαλεί τις επιδημίες χορού…
Η νόσος των… Πόκεμον
Αυτό κι αν είναι παράξενο! Ήταν το 1997 όταν 700 περίπου Γιαπωνεζάκια διακομίστηκαν εσπευσμένα στο νοσοκομείο με το που παρακολούθησαν ένα επεισόδιο της γνωστής σειράς κινουμένων σχεδίων! Το περίεργο γεγονός, γνωστό πλέον στα ιατρικά χρονικά της χώρας ως «Πόκεμον Σοκ», θεωρήθηκε ότι προκλήθηκε από τα φώτα που λαμπύριζαν, τα έντονα χρώματα και τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα του συγκεκριμένου επεισοδίου, πυροδοτώντας επιληπτικές κρίσεις στους μικρούς τηλεθεατές. Αν και ιατρική συναίνεση δεν υπάρχει φυσικά.
Κι ενώ πολλοί διασκεδάζουν με την ιδέα ότι ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα θα μπορούσε να βλάψει την υγεία των ανθρώπων, υπάρχει και ένα δεύτερο περιστατικό μαζικών κρουσμάτων τηλεοπτικής προέλευσης, αν και εδώ μιλάμε πιθανότατα για υστερικό πανικό. Ήταν επεισόδιο της πορτογαλικής σαπουνόπερας «Φράουλες με ζάχαρη» το 2006, στο οποίο ένας φονικός ιός εξαπλωνόταν σε σχολικό συγκρότημα, που προκάλεσε στους τηλεθεατές αντίστοιχα συμπτώματα με των χαρακτήρων της σειράς. Το πώς πέρασε ο φανταστικός ιός στον σύγχρονο κόσμο μέσω της μαζικής υστερίας του κόσμου παραμένει εξίσου μυστήριο για την παγκόσμια ψυχολογική κοινότητα…
Η εξωγήινη ασθένεια του μετεωρίτη του Περού
Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα μιας φθινοπωρινής νύχτας του Σεπτεμβρίου του 2007, ένας μετεωρίτης έπεσε κοντά στη μεθόριο Περού και Βολιβίας, παίρνοντας το όνομα του πλησιέστερου ανθρώπινου οικισμού, του Καράνκας. Η έκρηξη κοψοχόλιασε τους περίοικους, αν και παρά τη σφοδρότητά της δεν τραυματίστηκε κανείς. Όχι βέβαια ότι αυτό σήμαινε ότι ήταν όλοι ασφαλείς.
Κι αυτό γιατί με το που καταλάγιασε η σκόνη, εκατοντάδες ντόπιοι όρμησαν στο σημείο της πρόσκρουσης για να δουν από κοντά τα καυτά υπολείμματα του μετεωρίτη. Μέσα σε λίγες μέρες, περισσότεροι από 200 κάτοικοι ήταν άρρωστοι, παρουσιάζοντας συμπτώματα πονοκεφάλου, ναυτίας, εμετού και διάρροιας. Η εξαιρετικά μολυσματική μάλιστα φύση της πάθησης ανάγκασε τις υγειονομικές αρχές του Περού να φτιάξουν υπαίθριες κλινικές για να αντιμετωπίσουν τη μαζικότητα των κρουσμάτων.
Παρά την επαφή με αμέτρητα κυριολεκτικά περιστατικά, οι γιατροί δεν κατάφεραν να συγκεκριμενοποιήσουν την αιτία της εξωγήινης νόσου. Πάμπολλες θεωρίες διατυπώθηκαν, από τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα με το αρσενικό και τα δηλητηριώδη αέρια του μετεωρίτη μέχρι πολλά και διάφορα ακόμα, αν και καμιά θεωρία δεν έγινε καθολικά αποδεκτή…