Την Κωνσταντινούπολη επισκέπτεται σήμερα η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τη βοήθεια της Τουρκίας στον περιορισμό της εισροής προσφύγων από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.
Η Μέρκελ θέλει να εδραιώσει την ευρωπαϊκή συμφωνία με την Τουρκία προσφέροντας στην Άγκυρα βοήθεια και πιο στενούς δεσμούς με την ΕΕ με αντάλλαγμα να ενθαρρύνει τους πρόσφυγες να παραμείνουν στο τουρκικό έδαφος.
Όμως πηγαίνοντας στην Κωνσταντινούπολη μόλις δύο εβδομάδες πριν τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία, η γερμανίδα καγκελάριος κινδυνεύει να επιτρέψει στον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να τη σύρει στην προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του, εν μέσω των αυξανόμενων ανησυχιών στην Ευρώπη σχετικά με την ελευθερία του λόγου στην εύθραυστη δημοκρατία της Τουρκίας.
«Έχει καταφέρει να βάλει τον εαυτό της σε μια κατάσταση όπου δεν κερδίζει κανείς», δήλωσε ο Εκίν Ντελιγκέζ, ένας γερμανός βουλευτής των Πράσινων με τουρκική καταγωγή.
«Και σε αυτή την κατάσταση η Μέρκελ εμφανίζεται επιθυμώντας τη φιλία! Ο Ερντογάν το γνωρίζει αυτό και το εκμεταλλεύεται», τόνισε ο ίδιος.
Η γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται να μη διαθέτει αρκετά διαπραγματευτικά χαρτιά για να καταφέρει να περάσει το δικό της απέναντι στην Τουρκία, κυρίως καθώς μόλις 10 ημέρες πριν είχε επαναλάβει την αντίθεσή της στην ένταξη της Άγκυρας στην ΕΕ.
Η δήλωση αυτή της Μέρκελ έγινε πριν την πρόταση της ΕΕ προς την Τουρκία ενός «σχεδίου δράσης» για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, στο οποίο περιλαμβάνεται «η ανανέωση» των ενταξιακών συνομιλιών, καθώς και το ενδεχόμενο να εκδίδονται πιο εύκολα βίζες για τους Τούρκους που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη.
Ο Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχουν συμφέρον να αποφύγουν να φανεί ότι ξεπουλιούνται για να βοηθήσουν τους αχάριστους Ευρωπαίους.
Ο τούρκος πρόεδρος εκμεταλλεύεται αυτή την ευκαιρία για να ενισχύσει την επιρροή του στην Ευρώπη και τη Μέρκελ. Εξάλλου την Παρασκευή κατηγόρησε και πάλι την ΕΕ για ανειλικρίνεια σε ό,τι αφορά τις ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία.
Στην πραγματικότητα τόσο ο Ερντογάν όσο και η Μέρκελ γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο βραχυπρόθεσμα η Τουρκία να ενταχθεί στην ΕΕ. Όμως και οι δύο έχουν κάτι να κερδίσουν από τη σημερινή συνάντηση:
Για τη γερμανίδα καγκελάριο η επιβεβαίωση από την Τουρκία της δέσμευσής της στο σχέδιο δράσης είναι σημαντική ώστε να περιοριστεί η εισροή προσφύγων στη χώρα της και να μειωθεί η πίεση που ασκείται στην Μέρκελ στο εσωτερικό ακόμη και από το ίδιο της το κόμμα.
Για τον τούρκο πρόεδρο, το να κερδίσει μια υπόσχεση ότι θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες ώστε οι Τούρκοι πολίτες να μπορούν να ταξιδεύουν στην ΕΕ χωρίς βίζα ενδέχεται να τον ενισχύσει πολιτικά ενόψει των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου. Παράλληλα η ένταξη της Τουρκίας στον κατάλογο με τις «ασφαλείς χώρες» μπορεί να βοηθήσει τον τουρισμό της χώρας.
Ένας γερμανός αξιωματούχος δήλωσε την Τετάρτη ότι το Βερολίνο είναι διατεθειμένο να στηρίξει την πρόταση της ΕΕ να συμπεριληφθεί η Τουρκία σε αυτό τον κατάλογο, κάτι το οποίο μέχρι τώρα η Γερμανία αντιμετώπιζε επιφυλακτικά εξαιτίας των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Άγκυρα και του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζει την κουρδική μειονότητα.
Όμως η Μέρκελ δέχεται πιέσεις να μην θυσιάσει τα ανθρώπινα δικαιώματα προς όφελος της ευρωπαϊκής ρεαλπολιτίκ.
«Η Μέρκελ θα πρέπει να θέσει τις αρχές πάνω από την πολιτική στις συζητήσεις της με την τουρκική κυβέρνηση», δήλωσε ο Άντριου Γκάρνερ της Διεθνούς Αμνηστίας, η οποία επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο η Άγκυρα αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες.