Να ενισχύσουν με 1 δις ευρώ τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών ώστε να βοηθήσουν τους πρόσφυγες που παραμένουν στη Μέση Ανατολή δεσμεύτηκαν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την σημερινή Σύνοδο Κορυφής με θέμα τις συνεχώς αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές που εισέρχονται στα κράτη-μέλη.
Μετά το πέρας της συνόδου που διήρκεσε περίπου 7 ώρες τόσο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, διαβεβαίωσαν πως η συνάντηση εξελίχθηκε σε καλό κλίμα χωρίς να υπάρξουν εντάσεις μεταξύ των χωρών που φάνηκε να διαφωνούν εντόνως τον τελευταίο καιρό ως προς τον τρόπο διαχείρισης των προσφυγικών ροών. «Η Σύνοδος Κορυφής διεξήχθη σε εξαιρετικό κλίμα και ήταν λιγότερο τεταμένη από τις προβλέψεις» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γιούνκερ.
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ μετά το πέρας της έκτακτης Συνόδου «οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσμεύτηκαν να δώσουν 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών για να βοηθήσουν τους Σύρους πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή. Συμφωνήσαμε ότι εάν δεν λάβουμε μέτρα και κάνουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα, η Συμφωνία του Σέγκεν (κατάργηση ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης), δεν πρόκειται να επιβιώσει.Είμαι πεπεισμένος και εγώ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες ότι χωρίς έλεγχο των εξωτερικών συνόρων δεν έχουμε καμία τύχη ως ΕΕ».
Κατά την διάρκεια της συνόδου μάλιστα, πέραν της απόφασης αυτής άνοιξε η συζήτηση για τη δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής ελέγχου των εξωτερικών συνόρων, ένα ευαίσθητο, όπως σημείωσε ο κ. Τουσκ, θέμα που αφορά και την εθνική κυριαρχία και που για το λόγο αυτό οι συζητήσεις πρέπει να γίνουν με προσοχή».
Αρχικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να στηρίξουν τρεις χώρες (Τουρκία, Λίβανο, Ιορδανία), που δέχονται το μεγάλο κύμα των προσφύγων, αλλά και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και τον ΟΗΕ που περιθάλπουν τέσσερα εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες στην περιοχή ενώ αποφασίστηκε να δοθεί και χρηματοδοτική στήριξη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (ΠΓΔΜ, Σερβία).
Αναφορικά με την Ελλάδα και την Ιταλία συμφωνήθηκε ότι μέχρι τέλος Νοεμβρίου θα είναι έτοιμα και θα λειτουργήσουν τα κέντρα καταγραφής προσφύγων στην Ελλάδα και την Ιταλία. Εκεί θα γίνεται και το «φιλτράρισμα» μεταξύ των πολιτικών και των οικονομικών προσφύγων, οι τελευταίοι θα οδηγούνται πίσω στις χώρες τους, ενώ όσοι χαρακτηρίζονται πρόσφυγες θα διαμοιράζονται σε όλες τις χώρες με βάση και τις αποφάσεις μετεγακατάστασης που λήφθηκαν.
«Τα κέντρα καταγραφής προσφύγων (hot spots) σε Ελλάδα και Ιταλία πρέπει να τεθούν σε λειτουργία το αργότερο ως το τέλος Νοεμβρίου», τόνισε ο Πρόεδρος της Ε.Ε. σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε λίγο μετά τη λήξη της έκτακτης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Ταυτόχρονα, τόσο η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ όσο και ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ συνέδεσαν την απόφαση μετεγκατάστασης 120.000 προσφύγων, από την Ιταλία και την Ελλάδα με την ανάγκη λειτουργίας στις χώρες αυτές, κέντρων καταγραφής των προσφύγων. Ο Φρανσουά Ολάντ ανέφερε ότι «στα κέντρα αυτά θα πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ εκείνων που δικαιούνται διεθνούς προστασίας και ασύλου στην Ε.Ε. και των οικονομικών μεταναστών οι οποίοι θα πρέπει να απελαύνονται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Εξάλλου, η Γερμανίδα καγκελάριος ανέφερε ότι στη Σύνοδο συζητήθηκαν οι βασικές αιτίες της προσφυγικής κρίσης. «Όλοι μοιραζόμαστε την ίδια αντίληψη, ότι αυτή η κρίση είναι μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε ενωμένοι», δήλωσε η Α. Μέρκελ. Προς αυτό το σκοπό είπε ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η εξωτερική φύλαξη των συνόρων της ΕΕ, αλλά και να ενισχυθούν οικονομικά οι χώρες που δέχονται πρόσφυγες, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος και η Ιορδανία.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να δίνει το δικαίωμα στους Σύρους πρόσφυγες που σήμερα ζουν στο έδαφός της να δουλεύουν, κάτι που σήμερα απαγορεύεται.
Τέλος η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος τόνισαν ότι πρέπει να βρεθεί πολιτική λύση για τη Συρία και η Ευρώπη να συνεργαστεί προς αυτό το σκοπό με τις χώρες της ευρύτερης περιοχής, αλλά και με το Ιράν, τη Ρωσία και τις χώρες του Κόλπου.
Όσον αφορά την Τουρκία τόσο ο κ. Τούσκ όσο και ο Γιούνκερ ανέφεραν ότι θα υπάρξει μια συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, στις 5 Οκτωβρίου, ως μέρος των προσπαθειών συνεργασίας με την Άγκυρα για να μειώσουν τον αριθμό των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα.
Τέλος οι ηγέτες συμφώνησαν να εντείνουν τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. με εδικό προσωπικό χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.