Εγκεφαλικές βλάβες που «γέννησαν» σε ανθρώπους ικανότητες που δεν ήξεραν πως είχαν

Τι μετατρέπει έναν άνθρωπο σε ιδιοφυία ή τον κάνει ξεχωριστό; Είναι απλά τα γονίδια ή υπάρχει ένας άλλος πιο περίπλοκος μηχανισμός που λειτουργεί; Υπάρχουν άνθρωποι-θύματα ατυχημάτων τα οποία άλλαξαν μια για πάντα τη ζωή τους. Κανείς από αυτούς δεν πίστεψε ότι οι εγκεφαλικές βλάβες θα «φώτιζαν» με τρόπο διαφορετικό κάθε πτυχή της ζωής τους, φέρνοντας στην επιφάνεια ικανότητες που δεν ήξεραν ότι είχαν. Ας δούμε τις ενδιαφέρουσες ιστορίες τους…

Jim Carollo

Στην τρυφερή ηλικία των 14 ετών η ζωή του Jim Carollo σημαδεύτηκε από ένα τραγικό γεγονός. Η μητέρα του και ένας φίλος του σκοτώθηκαν σε τροχαίο και ο ίδιος έπεσε σε κώμα. Οι εγκεφαλικές βλάβες που υπέστη ήταν τόσο σοβαρές που οι γιατροί θεωρούσαν απίθανη την επιβίωσή του. Εκείνος τους διέψευσε και επέζησε. Μετά από έξι εβδομάδες ξύπνησε από το κώμα και άρχισε τη μακρά και επίπονη προσπάθεια της αποθεραπείας του. Σύντομα επέστρεψε στη σχολική αίθουσα και τότε συνειδητοποίησε ότι δεν θα ήταν πια ο ίδιος άνθρωπος που ήταν πριν το δυστύχημα. Ποτέ δεν του άρεσαν τα μαθηματικά και τώρα έλυνε τις ασκήσεις χωρίς πολύ προσπάθεια. Πέρναγε με ιδιαίτερη ευκολία τα τεστ των μαθηματικών και μπορούσε να αποστηθίσει έως και 200 δεκαδικά ψηφία της μαθηματικής σταθεράς π ≈ 3,14159 μέσα σε μία μέρα! «Συνεχώς έκανα προσθέσεις και αφαιρέσεις, όπου και αν βρισκόμουν, είτε ήμουν μέσα στην τάξη, είτε διάβαζα, είτε έτρεχα» είχε πει.

Orlando Serrell

Ο Orlando Serrell έχει το σύνδρομο του Σαβάντ, φέρει δηλαδή μια σοβαρή αναπτυξιακή και διανοητική αναπηρία σε συνδυασμό με μια εξαιρετική διανοητική ικανότητα σε ένα συγκεκριμένο πεδίο. Οι ικανότητες αυτών των ανθρώπων περιλαμβάνουν εντυπωσιακούς άθλους αποστήθισης, υπολογισμού αριθμητικής ή και ασυνήθιστες δυνατότητες στην τέχνη και τη μουσική. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι και ο Orlando. To 1979 ενώ έπαιζε χτυπήθηκε από μια μπάλα του μπέιζμπολ. Ζαλίστηκε, έπεσε στο έδαφος αλλά αμέσως συνήλθε και συνέχισε το παιχνίδι με τους φίλους του. Τότε δεν είχε αντιληφθεί ότι η ζωή του θα άλλαζε μια για πάντα.

Οι πονοκέφαλοι έγιναν ανυπόφοροι και ο 10χρονος τότε Orlando υπέμενε την καθημερινότητα μέσα σε διαρκείς και μεγάλης έντασης πόνους. Και ξαφνικά οι πονοκέφαλοι σταμάτησαν και εκείνος απέκτησε φωτογραφική μνήμη, μπορούσε να αποστηθίσει και να θυμηθεί τα πάντα. Αν κάποιος του έλεγε μια ημερομηνία, εκείνος έβρισκε αμέσως και πάντα σωστά ποια μέρα έπεφτε, θυμόταν ακόμα και τι καιρό έκανε με κάθε λεπτομέρεια. Σήμερα ο 37χρονος Orlando βοηθάει τους επιστήμονες να καταλάβουν πώς μια εγκεφαλική βλάβη μπορεί να οδηγήσει στην ανθρώπινη ευφυΐα.

Heather Thompson

Το Μάρτιο του 2011 η Heather Thompson χτύπησε στην πόρτα του πορτ μπαγκάζ την ώρα που ξεφόρτωνε τα ψώνια και από εκείνη τη μέρα είδε τη ζωή της να αλλάζει 360 μοίρες. Και μπορεί ο γιατρός να της είπε ότι είχε υποστεί ένα μικρό εγκεφαλικό τραυματισμό, τίποτα το σπουδαίο, αλλά εκείνη δεν ένιωσε ποτέ ίδια. Τα φώτα ήταν πάντα πολύ δυνατά, τα χρώματα πολύ έντονα. Άρχισε να κλειδώνεται σε σκοτεινά δωμάτια για να ηρεμεί και να μπορεί να αντιμετωπίσει την υπερδιέγερση, εγκατέλειψε την οικογένειά της και τη διευθυντική της θέση. Κοιμόταν τις περισσότερες ώρες της μέρας και η πιο απλή δουλειά την εξόντωνε. Από την κόλαση που ζούσε την έβγαλε ένας γείτονάς της που της έφερε πινέλα και χρώματα για να ζωγραφίσει και να ηρεμήσει. Και ενώ η Heather στην αρχή δίστασε έδωσε στον εαυτό της μια ευκαιρία και από τότε δεν σταμάτησε να ζωγραφίζει. Χώρισε, άλλαξε τόπο κατοικίας, αγόρασε μια κατσίκα και έγινε ζωγράφος! «Είναι σαν τα χέρια μου να έχουν το δικό τους μυαλό. Το ατύχημά μου ήταν ευλογία, βοήθησε το μυαλό μου να γιατρευτεί» είχε πει.

Anthony Cicoria

Ο ορθοπεδικό χειρούργος Anthony Cicoria δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι το χτύπημα του κεραυνού την ώρα που μιλούσε σε ένα καρτοτηλέφωνο θα τον μεταμόρφωνε ως άνθρωπο. «Όταν συνήλθα ο πόνος ήταν ανυπόφορος, αν και το μόνο που είχα υποστεί ήταν ένα μικρό έγκαυμα στο πρόσωπο και τον αστράγαλό μου. Τις επόμενες μέρες το μυαλό μου ήταν λίγο μπερδεμένο, δεν μπορούσα να θυμηθώ ονόματα. Αλλά σύντομα όλα έγιναν όπως πριν» λέει. Και ξαφνικά μια νέα αγάπη κυρίευσε τη ζωή του. Ο Anthony ένιωθε μια ακατάληπτη επιθυμία να ακούει πιάνο και να παίζει. Όπως εξηγεί, το συγκεκριμένο μουσικό όργανο αρχικά το μισούσε, αν και είχε κάνει κάποια μαθήματα ως παιδί. Ο ήχος του πιάνου ήταν συνεχώς μέσα στο κεφάλι του, ακόμα και στα όνειρά του. «Ήταν λες και κάποιος έπαιζε ένα δίσκο μέσα στο μυαλό μου» λέει. Έτσι άρχισε μαθήματα πιάνου και τελικά κατάφερε να συνθέσει το πρώτο του κομμάτι που το ονόμασε συμβολικά «Η σονάτα του κεραυνού».

Ο νευρολόγος Oliver Sacks, που μελέτησε την περίπτωσή του, υποστηρίζει ότι η ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά του και η νέα του αγάπη, η μουσική και το πιάνο, ήταν μάλλον αποτέλεσμα μιας προσωρινής κρίσης στο μετωπιαίο λοβό, την οποία προκάλεσε ο κεραυνός. Ο λοβός ελέγχει τη συνείδηση που έχουμε για τις πράξεις μας, την κρίση μας για ό,τι συμβαίνει στις καθημερινές μας δραστηριότητες, τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις, τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε, καθώς και τη γνώση του νοήματος των λέξεων που επιλέγουμε.

Franco Magnani

Ο καλλιτέχνης της μνήμης», έτσι αποκαλούν τον Franco Magnani, τον ιταλό πρόσφυγα που έζησε το 1960 στο Σαν Φρανσίσκο. Ο Franco αρρώστησε εκείνη τη δεκαετία με υψηλό πυρετό και παραλήρημα. Και ενώ υπέφερε ονειρευόταν. Στα όνειρά του γύρναγε στα παιδικά του χρόνια στο Ποντίτο της Ιταλίας και όταν ξυπνούσε είχε μία πολύ ισχυρή επιθυμία: να ζωγραφίσει αυτό που είχε ονειρευτεί. Η ικανότητά του ήταν μοναδική καθώς μπορούσε να αποδίδει στις ζωγραφιές του κάθε λεπτομέρεια της μνήμης του, κάθε ανάμνηση από το χωριό του, που ήταν αποθηκευμένη στο μυαλό του για πολλές δεκαετίες. Φαίνεται ότι ο πυρετός -που σήμερα πιστεύεται ότι ήταν επιληπτική κρίση- είχε ενεργοποιήσει μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου του που τον βοηθούσε να ανακαλεί με λεπτομέρειες τις μνήμες του.

 Leigh Erceg

Η 66χρονη σήμερα Leigh Erceg δεν μπορεί να θυμηθεί τίποτα πριν το 2009, όταν έπεσε στο ράντσο που έμενε. Τώρα όμως έχει μετατραπεί σε μια ιδιοφυή καλλιτέχνη, ποιήτρια και μαθηματικό. Μπορεί να «δει» ήχους και να «ακούσει» χρώματα όταν ακούει μουσική. Και αυτή, όπως και ο Orlando Serrell, πάσχει από το «σύνδρομο του σοφού» αλλά και από «συναισθησία». Συναισθησία ονομάζεται η νευρολογική ανάμιξη των αισθήσεων. Ένας άνθρωπος που χαρακτηρίζεται από συναισθησία είναι δυνατό, για παράδειγμα, να «ακούει» τις οσμές, να «βλέπει» τους ήχους και να «μυρίζει» τους ήχους. Μετά την πτώση της οι γιατροί της είχαν πει ότι δεν θα περπατήσει ποτέ ξανά και θα έπασχε από αμνησία. Ακόμα και σήμερα δεν θυμάται, δεν αναγνωρίζει καν την ίδια της τη μητέρα. Ούτε νιώθει. Έχει μάθει να γελάει σε κάθε κοινωνική περίσταση χωρίς στην ουσία να καταλαβαίνει γιατί. Το σπίτι της είναι γεμάτο μαθηματικές εξισώσεις, ποιήματα και έργα τέχνης. «Στους περισσότερους ανθρώπους αν τους πεις να ζωγραφίσουν ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο θα ξεκινήσουν από το περίγραμμα του σχεδίου και μετά θα φτιάξουν τις πόρτες, τα παράθυρα και τις ρόδες. Αν ζητήσεις το ίδιο από την Leigh θα ξεκινήσει από τις λεπτομέρειες» λέει στο Nightline o Dr.Brogaard

Jon Sarkin

Για τις τρεις πρώτες δεκαετίες της ζωής του ο Jon Sarkin ήταν ένας φυσιολογικός άνθρωπος σε ένα φυσιολογικό κόσμο. Είχε σύζυγο, παιδί και μια καριέρα που άνθιζε ως χειροπρακτικός. Του άρεσε να παίζει γκολφ στον ελεύθερο χρόνο του και να ασχολείται με το Χρηματιστήριο. Μέχρι που μια μέρα κόντεψε να πεθάνει. Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού γκολφ το 1988 ο Jon έπαθε εγκεφαλικό. Ένιωσε έναν ανυπόφορο πόνο και άκουσε ένα βουητό στα αυτιά του. Η καρδιά του σταμάτησε δύο φορές και πολλές περιοχές του εγκεφάλου έμειναν χωρίς οξυγόνο. Η ζημιά αφορούσε το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου και συγκεκριμένα την παρεγκεφαλίδα, που παίζει σημαντικό ρόλο στο συντονισμό των κινήσεων. Μετά το χειρουργείο ο εγκέφαλός του πρήστηκε και αιμορραγούσε  και όταν ξύπνησε ήταν ένας άλλος άνθρωπος, ένας ζωγράφος.

Αυτά που ξεκίνησαν σαν σουρεαλιστικά όνειρα πήραν στο χαρτί τη μορφή τέχνης, με αποτέλεσμα αρκετά από τα έργα του Sarkin να εκτίθενται πλέον σε πολλές γκαλερί σε όλο τον κόσμο. Τη ζωή του μετέφερε στο βιβλίο «Shadows bright as glass» η συγγραφέας Amy Ellis Nutt.

Derek Amato

Το 2006 ένας εφιάλτης έγινε πραγματικότητα για τον Derek Amato. Κατά τη διάρκεια μιας οικογενειακής συγκέντρωσης βουτάει στην πισίνα για να πιάσει την μπάλα και καταλήγει με το κεφάλι στον ρηχό πάτο με αποτέλεσμα να υποστεί εγκεφαλική διάσειση. Το χτύπημα είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει ένα μεγάλο μέρος της ακοής του, να έχει χρόνιους πονοκεφάλους και αμνησία. Τον μετέτρεψε όμως σε μια ιδιοφυία στη μουσική. «Ήμουν στο σπίτι ενός φίλου όταν είδε ένα μουσικό πληκτρολόγιο. Ένιωθα να με έλκει ενώ μίλαγα με το φίλο μου. Το πλησίασα και άρχισα να παίζω. Και μετά θυμάμαι να νιώθω ότι τρελαίνομαι. Δεν είχα ξαναπαίξει. Τώρα το μυαλό μου φτιάχνει μουσική χωρίς καν να το σκεφτώ. Το ατύχημα άλλαξε το ποιος είμαι. Κάποιες φορές αυτό δεν είναι καλό. Αποκτώ υπερευαισθησία στον ήχο και το φως. Αλλά τώρα είμαι πιο ενστικτώδης σαν άνθρωπος και με μεγαλύτερη κατανόηση» λέει. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend