Έχει χαρακτηρισθεί ως το πιο «εθιστικό παιχνίδι στην ιστορία των υπολογιστών». Από την κλασική έκδοση μέχρι το τρισδιάστατο περιβάλλον ή την προσθήκη καμπύλων και άλλων σχημάτων, το Tetris εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να καθηλώνει πάρα πολύ κόσμο μπροστά στην οθόνη του.
Ο δημιουργός του δε φανταζόταν ποτέ ότι εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα ξεκολλούσαν τα δάχτυλα τους για ώρες ατελείωτες. Στόχος του παιχνιδιού ήταν ο παίκτης να στοιβάξει τα τουβλάκια που έπεφταν ώστε να μην φτάσουν στην κορυφή και χάσει. Κάθε φορά που δημιουργούσε μια οριζόντια γραμμή, εξαφανιζόταν και το παιχνίδι παρατεινόταν. Αυτή η τόσο απλή διαδικασία έμελλε να γίνει εμμονή για μικρούς και μεγάλους ανά τον κόσμο.
Η έμπνευση του ρώσου δημιουργού του
Όλα αρχίζουν κάπου στις αρχές του 1985, στο Κέντρο Υπολογιστών της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, από τον Αλεξέι Παζίτνοφ, ο οποίος εργαζόταν ως προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών. Χρησιμοποιώντας έναν ρωσικό υπολογιστή με την ονομασία Electronica 60, δημιουργεί το συγκεκριμένο παιχνίδι που ήταν βασισμένο στα αγαπημένα του παιδικά παιχνίδια, στο κλασικό παζλ και στο πεντόμινο που είναι ένα είδος παζλ με συνθέσεις ορθογωνίων σε πέντε διαφορετικά χρώματα.
Ο Αλεξέι αρχικώς είχε μοιραστεί τον κώδικα με τους φίλους του, οι οποίοι το μετέφεραν σε υπολογιστή IBM. Σε σύντομο χρονικό διάστημα το tetris παιζόταν σε όλο το Σοβιετικό μπλοκ.
Ο Παζίτνοφ είχε δηλώσει: «Το πρόγραμμα δεν ήταν περίπλοκο. Δεν υπήρχε σκορ, ούτε επίπεδα. Όμως είχα ξεκινήσει να το παίζω και δεν μπορούσα να σταματήσω». Εκτός από εκείνον όμως δεν μπορούσαν να σταματήσουν και όσοι έμπαιναν στην διαδικασία να ξεκινήσουν να παίζουν. Η μεγάλη του επιτυχία φυσικά έκανε πολλές εταιρείες να θέλουν να διεκδικήσουν τα δικαιώματα του.
Με χρώμα «ελληνικό»
Το διάσημο παιχνίδι, που έγινε γνωστό μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα έχει «χρώμα» ελληνικό. Και αυτό γιατί η ονομασία Tetris είναι εμπνευσμένη από το συνδυασμό δύο λέξεων. Από το ελληνικό αριθμητικό πρόθημα «τέτρα» που σημαίνει τέσσερα και το «τένις» που ήταν το αγαπημένο άθλημα του σχεδιαστή.
Οι σκληρές διαπραγματεύσεις για τα δικαιώματα του παιχνιδιού
Η πρώτη χώρα που μεταφέρθηκε το παιχνίδι ήταν η Ουγγαρία όπου οι προγραμματιστές είχαν κάνει εκδόσεις για το Apple II και για το Commodore 64, ενώ στη συνέχεια εντοπίστηκε από την Βρετανική εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού, Andromeda. Από εκείνη τη στιγμή ξεκινά από τους Άγγλους ένας μεγάλος γύρος παρατεταμένων διαπραγματεύσεων με την Ακαδημία των Επιστημών, όπου άνηκε και ο Παζίτνοφ.
Η εταιρεία όμως πούλησε τα δικαιώματα στην Spectrum Holobyte, η οποία κυκλοφόρησε το παιχνίδι σε έκδοση IBM PC το 1987. Λίγο μετά την κυκλοφορία του ήταν διαθέσιμο επίσης στα Commodore 64, Amiga, Atari ST και Apple II, τα οποία είχαν εξασφαλίσει διάφορες άδειες. Κανείς δε γνωρίζει κάτω από ποιο νομικό πλαίσιο έγιναν οι συγκεκριμένες συμφωνίες, καθώς η συνεργασία των εταιρειών της Δύσης με την Σοβιετική Ένωση ήταν από δύσκολη έως ακατόρθωτη.
Η Σοβιετική Ένωση βλέποντας την διαμάχη που είχε ξεσπάσει για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων του παιχνιδιού δημιούργησε έναν οργανισμό, με την ονομασία Elektronorgtechnica για να προωθήσει το παιχνίδι στην αγορά και να πουλά άδειες για να κυκλοφορεί σε διάφορες εκδόσεις. Το 1988 ένας εκπρόσωπος της Andromeda κι ένας εκδότης βιντεοπαιχνιδιών, ο Χενκ Ρότζερς, ταξίδεψαν στην Μόσχα για να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν τα δικαιώματα του παιχνιδιού.
Τα χέρια όμως του Αλεξέι ήταν δεμένα, καθώς οι Σοβιετικοί δεν του επέτρεπαν να διαπραγματευτεί ο ίδιος , οπότε και αναγκάστηκε να παραχωρήσει τα δικαιώματα στην Κυβέρνηση για 10 χρόνια. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χενκ Ρότζερς, στέλεχος της Νιτέντο, για να αγοράσει το λογισμικό, πριν γίνει η συμφωνία συνομίλησε με εννέα Σοβιετικούς και ανθρώπους της KGB.
Η Νιτέντο προσφέροντας ένα μεγάλο ποσό στη Ρωσική Κυβέρνηση κατάφερε να πάρει τα δικαιώματα στις κονσόλες. Η πρώτη κίνηση της όταν τα εξασφάλισε, ήταν να απαιτήσει από την Atari να προχωρήσει στην καταστροφή των κασετών του παιχνιδιού, που είχαν απομείνει.
Το 1991 ο Παζίτνοφ μετακομίζει στις ΗΠΑ, με τη βοήθεια του Rogers και δημιουργούν την Tetris Company για να πουλούν και να προστατεύουν τα δικαιώματα του παιχνιδιού. Ήταν και η μοναδική φορά που ο Παζίτνοφ κατάφερε να εισπράξει ποσοστά από τη δημιουργία του. Συνέταιρος τους έγινε και η Elektronorgtechnica, η οποία είχε πια ιδιωτικοποιηθεί. Στη συνέχεια όμως Ρότζερς και Παζίτνοφ αγόρασαν τα δικαιώματα εξ ολοκλήρου.
«Ο Αλεξέι Παζίτνοφ είναι ίσως ο πιο διάσημος σχεδιαστής βιντεοπαιχνιδιών στον κόσμο και ακόμη δεν έχει πάρει ούτε σεντ από το παιχνίδι που έκανε. Μετά από 10 χρόνια που παρέμεινε έξω από την παραχώρηση δικαιωμάτων που διευθετήθηκαν από μια κυβέρνηση που δεν υπάρχει πλέον, έφτασε ο καιρός ο Αλεξέι να επωφεληθεί για τους κόπους του», είχε δηλώσει ο Ρότζερ ως συνέταιρος του.
Την ίδια χρονιά ο Παζίτνοφ είχε ξεκινήσει να δουλεύει και για την Microsoft και μέχρι το 2005 συνεργαζόταν με διάφορα γκρουπ πάνω στη δημιουργία πολλών παιχνιδιών. Το 2009 η Apple αφαίρεσε από το App Store ένα παιχνίδι που ονομαζόταν Tris, μετά από παρατήρηση από την Tetris Company. Μέχρι σήμερα, η εταιρεία προστατεύει στο ακέραιο το brand της, παίρνοντας όλα τα απαραίτητα νομικά μέτρα.
Τα στοιχεία είναι αντιπροσωπευτικά της λατρείας των φανατικών οπαδών του. Το Τέτρις έχει παιχτεί στο Facebook πάνω από 20 δισεκατομμύρια φορές. Στις 6 Ιουνίου είναι η παγκόσμια ημέρα Τέτρις, καθώς εκείνη την ημέρα το 1984, ο Παζίτνοφ παρουσίασε πρώτη φορά το παιχνίδι. Ακόμη και σήμερα όμως υπάρχουν φανατικοί οπαδοί του που δεν διστάζουν τα χτυπήσουν τατουάζ με τα αγαπημένα τους κυβάκια.
